Johanna klust naast haar fabriekswerk bij als kledingmaker. Een toekomst als babymachine in een gereformeerd huwelijk ziet ze niet zitten, maar in het Twente van begin jaren zestig lijken de keuzemogelijkheden beperkt. Wanneer fotomodel Esmee komt poseren in de textielfabriek, ontkiemt Johanna's ambitie: misschien moet ze naar de modeacademie. Ondertussen maken de Italiaanse broers Francesco en Alberto hun weg naar Oldenzaal, om in de textielfabriek te werken.
De komst van de eerste 'gastarbeiders' naar Nederland leidde in 1961 tot de 'Spaghettirellen'. De Italiaanse seizoenarbeiders brachten de Twentse vrouwen het hoofd op hol met hun gladde looks, vurige temperament en muziek waar je beter op kunt dansen dan op die Hollandse schuifelmeuk. Dat zorgde voor jaloezie. Dit is een interessant uitgangspunt voor een historisch drama. Regisseur Ben Sombogaart is dan bij uitstek de geschikte man om dat solide uit te voeren.
De locaties en sets zien er puik uit, en dankzij het camerawerk, de montage en de enscenering krijg je dat Nederlandse Hollywoodgevoel waar deze filmmaker garant voor staat. Ook in de casting van de hoofdpersonen blinkt hij uit. Emma Josten is overtuigend als Twentse parel, die haar bovengemiddelde charme injecteert met een heerlijke dosis provinciale nuchterheid. De keuze voor de Marokkaanse Italiaan Mehdi Meskar als mannelijke hoofdrolspeler geeft de film extra actualiteitswaarde.
Behalve de naam van de regisseur staan er op de aftiteling nog twee belangrijke spelers: Johan Nijenhuis, de producent, en financier Omroep Max. De invloed van beide is voelbaar in Tegendraads. Nou hoeven we Nijenhuis niet af te schilderen als de boeman van de Nederlandse filmindustrie, want dat is hij niet. Maar één ding is hij zeker wel: commercieel ingesteld. En Omroep Max heeft met allerlei series en films een geschiedenis van het najagen van nostalgie naar de jaren waarin onze oudere generatie zelf nog jong was.
De twee hoofdthema's van de film, vrouwenemancipatie en immigratieproblematiek, zijn onmiskenbaar en worden op serieuze toon aangekaart. Het ontbreekt echter aan nuance, en zeker ook aan de notie dat deze zaken nu nog steeds ingewikkeld liggen. De film haalt vooral plezier uit het tijdsbeeld, met een fetisj voor de muziek, de kleding en auto's van toen. Nog meer mogen we zwijmelen met de romance tussen Johanna en Francesco. Ja, we zien de rellen even, maar het koppel rent er uiteindelijk vooral van weg om te gaan seksen in een fabriekshal.
Als dit soort publieksvriendelijke zaken meer op de voorgrond treden, verzanden de ernstige thema's tot aankleding. Is daar iets mis mee? Natuurlijk niet. Je mag als filmmaker een oppervlakkige versie van lastige thema's najagen in een luchtige dramafilm, en je mag daar als kijker zeker van genieten. De film blijft, tussen de makkelijk te verteren scènes door, echter wel hameren op de zwaardere thema's, waardoor de gemiste kansen extra voelbaar zijn. Wat neem je dan uiteindelijk mee van Tegendraads? Niet veel meer dan "Het was wel heftig, hè".
Tegendraads is meer een succesverhaal van een vrouw en een immigrant dan een film die vraagstukken aankaart die nog lang niet verholpen zijn. Om het boomerporno te noemen, gaat misschien net wat te ver, maar het heeft een hoog Green Book-gehalte: kijk eens wat een problemen we toen hebben opgelost, maar niet heus. Ook de Nederlandse 'het moet wel goed aflopen'-mentaliteit ligt ongetwijfeld ten grondslag aan het opzettelijk platgeslagen einde. Dat is nou eenmaal het euvel van commerciële nostalgiefilms. Als ze maar lekker wegkijken.
