'Schitterend': wederom een matige 'Love, Actually'-kloon
Recensie

'Schitterend': wederom een matige 'Love, Actually'-kloon (2024)

Binnen het uitgekauwde genre van de Nederlandse romkom is deze nieuwe aanwinst nog redelijk kijkbaar.

in Recensies
Leestijd: 4 min 10 sec
Regie: Maurice Trouwborst | Scenario: Lotte Tabbers | Cast: Annet Malherbe (Martien), Holly Mae Brood (Jamie), Hannah Hoekstra (Nina), Caro Lenssen (Sanne), Bobbie Mulder (Leyla), Gijs Scholten van Aschat (Simon), e.a.| Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2024

Veruit het grootste genre in de Nederlandse filmindustrie is de romantische komedie. Binnen de mainstreamproducties komt er weinig anders uit, afgezien van een oorlogsdrama zo nu en dan. Dat is ergens begonnen, en er zijn twee duidelijke schuldigen. De Britse kerstklassieker Love, Actually en diens (goedkopere) Nederlandse variant Alles is Liefde waren beiden zo succesvol dat deze formule zich als een virus over het Hollandse filmlandschap verspreidde.

Terugblikkend blijkt de formule van Love, Actually geniaal. Hoewel die film mede succesvol werd door de waanzinnig charmante sterrencast, is het script simpel maar effectief. De mozaïekvertelling permitteert de schrijvers weinig diepte in hun personages te stoppen, en de scènes met verschillende acteurs kunnen in relatief korte tijd geschoten worden. Dat maakt de film (relatief) eenvoudig te maken.

Toen Alles is Liefde ook een hit werd, opende de doos van Pandora zich. Als het succes uit Engeland eenmaal gerepliceerd kan worden, kan dat vast nog een keer. En zo werden films zoals Mannenharten, Alles is Familie, Hartenstraat en nog veel, veel andere vergeten romkoms in het leven geroepen.

Nu kan Schitterend aan dat lijstje worden toegevoegd. In deze mozaïekvertelling worstelen vijf vrouwen met hun zelfbeeld. Om verschillende redenen voelen ze zich allemaal niet mooi of aantrekkelijk. Pensionado Martien voelt zich niet gewild door haar man Simon, Jamie is een model dat op haar vijfentwintigste al als 'te oud en te dik' wordt gezien, Leyla is een onzekere tiener die een crush heeft op een klasgenoot, Sanne is net bevallen en voelt zich lelijk en waardeloos en Nina wil graag een onafhankelijke feminist zijn, maar worstelt daardoor met de liefde.

Uiteraard zijn al deze vrouwen op de een of andere manier met elkaar verbonden. De thematiek is zeker niet slecht; de film geeft weer hoe vrouwen op verschillende manieren met hun zelfbeeld worstelen. Of dat nou komt door onrealistische maatschappelijke standaarden, problemen in hun relatie of simpelweg door ouderdom, het is iets waar veel vrouwen mee zitten. Maar Schitterend blijft natuurlijk wel een kerstkomedie, dus erg diep wordt het thema niet uitgewerkt.

De film is daar niet echt geïnteresseerd in en focust meer op de individuele personages. Idealiter zijn al die personages interessant of memorabel. De toon van de verschillende verhalen loopt echter zo ver uiteen dat ze uit verschillende films lijken te komen. Dat leidt tot een heftige whiplash door tegenstrijdige emoties en tot het verloren gaan van de impact van de zware verhalen.

Enerzijds is er een schattig verhaaltje over een onzekere tiener die leert hoe de liefde werkt, anderzijds een verhaal over een model dat ongezond dun wil zijn en een band aangaat met een jong meisje dat af en toe in een vuilnisbak slaapt. Vooral dat van die vuilnisbak is choquerend; de moeder van dit meisje is overleden en ze wil door in een container te slapen weten hoe zij zich voelt. Haar vader komt ook nooit in beeld, dus wat daar zich allemaal afspeelt staat open voor eigen interpretatie.

De relatie tussen Jamie en het naamloze meisje moet doorgaan voor schattig, maar ontkomt niet aan de onbesproken ondertoon. Brood speelt het model zeker niet slecht, maar het is duidelijk dat ze gecast is omdat ze nu trending is. Iedere paar jaar heeft de Nederlandse filmindustrie een nieuwe favoriet. Die zit dan in drie á vier films en verdwijnt daarna bijna volledig uit zicht. Nu lijkt dat Holly Mae Brood te zijn, die dit jaar al in twee andere films zat.

De zwangerschapsperikelen van Sanne voelen aan als een gerecycled plot van Tully uit 2017. Sanne voelt zich niet meer aantrekkelijk, en haar emotioneel afstandelijke man is te druk met werk om haar voldoende te steunen in het opvoeden van hun kinderen. Tot slot is er nog Nina, die alleen aan onenightstands doet en geen relaties aangaat, omdat ze een 'onafhankelijke feminist' is. Zij is zonder twijfel het meest irritante personage, voornamelijk omdat ze als een feministische checklist is neergezet.

Het sterkste verhaal is dat van Martien en Simon, een ouder stel bij wie de passie uit de relatie verdwenen is. Martien doet haar best om de vonk terug te krijgen, maar Simon is bitter en bovendien geïnteresseerder in het schrijven van zijn boek. Het helpt zeker dat deze personages prachtig worden gespeeld door veteranen Annet Malherbe en Gijs Scholten van Aschat. Zij zijn heldere lichtpunten in de verder wat magere verhalen.

Onvoorspelbaarheid is geen vereiste, maar al vanaf de eerste scène is duidelijk waar alle verhalen naartoe gaan. Wat Schitterend vooral mist, is charme. Niet alleen in de casting en het acteerwerk, maar ook in excentrieke personages. Sterke persoonlijkheden lijken te zijn ingewisseld voor lege hulzen, die het publiek niet zonder meer in de armen sluit. Voor een industrie die Love, Actually zo vaak heeft gekopieerd, is het verrassend dat men dit nog steeds niet doorheeft.