in Recensies
Update:
Iedereen die The Wizard of Oz heeft gezien, weet hoe het afloopt met de Wicked Witch of the West. En mocht je haar lot nog niet hebben meegekregen, dan windt de openingsscène van Wicked daar geen doekjes om. Ja, de Wicked Witch of the West is dood. De lieftallige en uiterst roze heks Glinda verblijdt de inwoners van Munchkinland met dit nieuws. Als iemand uit het publiek haar echter vraagt of zij en de overledene elkaar kenden, verschijnen er barstjes in Glinda's onberispelijke voorkomen.
De goede heks moet toegeven dat ze beiden ooit naar dezelfde school gingen. Het is duidelijk dat Glinda om de hete brij heen draait, want er blijkt zich echt wel meer te hebben afgespeeld dan een vluchtige ontmoeting. Wicked vertelt hun gezamenlijke geschiedenis en is daarmee een 'origin story' van zowel Glinda als de Wicked Witch of the West, die ooit bekend stond als Elphaba.
Elphaba is groen. Nee, ze heeft geen gras gegeten toen ze klein was en ja, zo is ze geboren. Discriminatie vanwege haar huidskleur - onder anderen door haar eigen (stief)vader - heeft van Elphaba een afgezonderd, defensief persoon gemaakt. Een wereld gaat echter voor haar open als ze vanwege haar magische krachten wordt gescout voor de tovenaarsschool Shiz. Haar kamergenoot wordt natuurlijk de ijdele, verwende Glinda. Hun haat-liefdeverhouding vormt de motor van een grappig, spetterend, maar ook droevig en gevoelig avontuur.
Het is een goede zaak dat Stephen Schwartz' Broadwayfenomeen (de première was in 2003) eindelijk naar het witte doek komt, zodat iedereen voor de prijs van een bioscoopkaartje een kijkje kan nemen. Nóg beter is dat het een heerlijke film is geworden. Het script en de liedjes van de musical stonden natuurlijk al als een huis, maar de visuele pracht, de dichtere nabijheid bij de personages (alsof je op de voorste rij zit) en tegelijkertijd de grotere schaal van het medium film zijn een perfecte overjas.
Het land van Oz is in Wicked weer een kleurrijk rijk, maar de felle tinten en scherpe contrasten uit The Wizard of Oz zijn nu wat pastelkleuriger. Natuurlijk is Glinda's kleding lekker roze en licht de Emerald City smaragdgroen op, maar de achtergronden, landschappen, personages en gebouwen zijn over het algemeen wat fletser dan nostalgische kijkers misschien zouden willen. Het past echter wel bij de toon van deze film, die los van de komische fratsen toch best serieus en op een bizarre manier zelfs in realiteit gegrond is.
Behalve qua kleurstelling is Wicked gelukkig op geen enkele manier sober. De sets zijn ingenieus en barsten van de leuke details, met als hoogtepunt de bibliotheek (of zoals Glinda het noemt: "de boekenplaats") van Shiz met draaiende kasten en de ideale architectuur voor een gezamenlijk dansje. De muzikale nummers zijn opzwepend en lekker overdreven gechoreografeerd, zoals een bombastische musical betaamt.
Wicked is groots van opzet in het plot, het acteren, de soundtrack en de lengte. De Lord of the Rings-achtige speelduur van dit in tweeën geknipte verhaal werkt zeker in het voordeel van de film. Er wordt de tijd genomen voor bepaalde ontwikkelingen, die in andere producties zouden worden afgeraffeld. De scènes zijn lang en tonen ieders wisselende emoties, maar vervelen nooit. Die elf kwartier vliegt voorbij.
Een belangrijk thema is de vraag of iemand als slechterik geboren wordt of dat omstandigheden hem of haar zo maken. Nature of nurture? De film is daar duidelijk in: Elphaba is een zorgzame, rechtschapen jonge vrouw die slachtoffer is van haar omgeving. Ze wordt veracht, gediscrimineerd en gemanipuleerd. Dit eerste deel van het tweeluik laat op geen enkele manier zien waaraan Elphaba het epitheton 'Wicked' te danken heeft, behalve dan dat haar vijanden haar in dat kwade daglicht willen zetten.
Omdat Elphaba vanaf het begin eigenlijk de held van het verhaal is en in dit deel nooit van haar voetstuk valt, is haar personage soms wat aan de saaie kant. Cynthia Erivo speelt haar op een ingetogen, gevoelige manier. Het wordt pas vermakelijk wanneer Ariana Grande als het mooiste meisje van de klas G(a)linda in beeld komt. Grande acteerde in het verleden al in een enkel filmrolletje, maar ze toont zich hier als een enorm komisch talent, die ook de emotionele scènes perfect speelt. De rol is haar werkelijk op het lijf geschreven; ze zal waarschijnlijk voor altijd Glinda zijn.
Een leuke toevoeging aan de cast zijn Kristin Chenoweth en Idina Menzel die de oorspronkelijke Glinda en Elphaba op Broadway speelden en hier een vocale cameo hebben. Het zal trouwens geen verbazing wekken dat iedereen prachtig zingt. Op één acteur na dan, maar goed, dat is Jeff Goldblum. Het zij de casting director vergeven, want Goldblum verdubbelt automatisch het komische gehalte van elke productie waarin hij te zien is. Het maakt een al uitstekende film nóg beter.
