In onze recensie van de vorige Juf Braaksel-film werd stellig verkondigd dat we onze kinderen dit niet aan kunnen blijven doen. Dat is incorrect; het kan en we doen het. De financiële resultaten van Juf Braaksel en de Magische Ring waren namelijk verre van teleurstellend, dus wat weerhoudt het duo Boudellah/Van de Rest ervan om er nog een te maken?
Het antwoord is niets. Hun films brengen blijkbaar geld in het laatje, en dat is waar het uiteindelijk om draait. Film is immers een van de meest commerciële kunstvormen. Om een mooi opgepoetste film te maken heb je een groot team nodig met verschillende expertises, zoals camerawerk, geluid, montage, acteren et cetera. Al die mensen kosten geld, dus het maken van een film is duur. En dat moet worden terugverdiend.
Dat een groot team aan professionals heeft meegewerkt aan Juf Braaksel en de Geniale Ontsnapping is echter nauwelijks te merken. Hij faalt namelijk op zo'n diep niveau dat de film in de kern al mislukt is. Het verhaal en de structuur zijn een rommelpot, maar daarover later meer. Aan de oppervlakte zijn al zulke gênante en onacceptabele technische fouten te zien, dat iedereen die hiervoor verantwoordelijk is geweest zich zou moeten schamen.
Zo is er een scène waarin Lotte, de hoofdpersoon, verbaal op iets reageert, maar er geen geluid is te horen. Niets wijst erop dat ze enkel mondgebaren maakt. Oftewel, er ontbreekt simpelweg een stuk dialoog. Ook missen in meerdere scènes shots die een actie of locatie laten zien, waardoor de film soms oprecht verwarrend wordt.
Het verhaal is wederom slordig geschreven. Het lijkt erop dat de filmmakers zich ervan bewust waren dat juf Brakel in de eerste film enkel een 'Macguffin' was, dus het conflict van de tweede film is direct(er) aan haar verbonden. Toch weten de schrijvers niet zo goed wat ze met het strenge schoolhoofd aan moeten, want uiteindelijk hebben haar acties nauwelijks invloed op het 'plot' voor zover dat er is.
In het nieuwe schooljaar blijft het (mislukte) Nederlandse equivalent van Dolores Umbridge strenge regels invoeren. Wanneer ze op de eerste dag boos het lokaal van juf Evi binnenloopt, ziet ze op het nieuws dat twee gevaarlijke boeven zijn ontsnapt uit de gevangenis. Ze zouden een basisschool in brand hebben gestoken. Brakel is hier erg door van slag, want ze kent de twee criminelen. De twee zware meiden zeggen onschuldig te zijn, Brakel is de échte pyromaan.
Aan het begin van de film is hun 'geniale ontsnapping' te zien. Hun plan is erg origineel: met de broer van Fred, Lottes voormalige stiefvader die haar in de vorige film dwong hem te helpen met inbreken, hebben ze allerlei spullen uit de bajes gejat en aan elkaar gebonden om zo de gevangenismuur te beklimmen. Hun ontsnappingsscène is mogelijk één van de slechtst gefilmde scènes uit de hele film; de muur die ze beklimmen is overduidelijk een 'green screen' waarbij ze het beeld hebben gekanteld zodat ze iets lijken te beklimmen.
Het acteerwerk is niet veel beter dan de visuele effecten. Als slechts één acteur goed of slecht is, ligt dat aan de acteur. Als iedereen, onder wie een aantal prima acteurs, aanvoelt alsof ze niet meer ervaring hebben dan de eindmusical van groep acht, doet de regisseur iets goed fout. Ook Nicolette van Dam krijgt als juf Brakel duidelijk niet de juiste instructies om de goede balans te vinden tussen kwaadaardig, bekwaam en serieus.
Juf Braaksel zit vol met 'wijze' levenslessen voor kinderen. Lotte en haar beste vriend Thijs zien de twee criminelen, die dus veroordeeld zijn voor het in brand steken van een basisschool, een verdachte brief in de schoolbrievenbus gooien. Ze overwegen eerst de politie en brandweer te bellen, maar 'dat duurt te lang'. Dus gaan ze met een vishengel, die ze toevallig bij zich hebben, de brief zelf uit de brievenbus vissen.
Dus kinderen: als je twee enorm gevaarlijke criminelen een vermoedelijke bombrief in een brievenbus ziet doen, moet je niemand inlichten en zelf die brief bekijken. Ook lijkt Lotte niet te hebben geleerd dat als een volwassene met duidelijk slechte intenties haar ergens naartoe wil brengen ze andere volwassenen moet inlichten.
Af en toe zit er een aardig klein grapje op de achtergrond, maar doordat alles zo ondermaats gefilmd is zijn die amper op te merken. Het weegt sowieso niet op tegen de dramatische structuur van de film. De volgorde van scènes lijkt in de montageruimte te zijn veranderd om sommige 'actiescènes' eerder in de film te zetten, omdat de makers bang zijn dat kinderen verveeld zouden raken. Het gevolg is dat de film juist langer aanvoelt.
Een veelvoorkomend tegenargument met kritieken op kinderfilms is dat het niet uitmaakt omdat kinderen het toch niet merken. Tot op zekere hoogte is dat wel zo, maar dat betekent niet dat het oké is om kinderen een goedkoop, afgeraffeld product voor te schotelen. Dat is simpelweg disrespectvol. Kinderen hebben misschien wel andere standaarden, maar dat betekent niet dat ze lage kwaliteit verdienen.
Het is wel degelijk mogelijk om creatief te zijn met kinderfilms; kijk maar naar recente successen zoals Inside Out 2 of The Wild Robot. Voor de originele The Lion King hebben ze zelfs nieuwe animatietechnieken bedacht om de film zo goed mogelijk te maken. Uiteraard hebben veel Nederlandse films niet de budgetten van de kaskrakers uit Hollywood, maar het zou geen excuus mogen zijn voor zulke troep.
Waarom blijven we onze kinderen dit aandoen? Waarom doen ouders zich dit zelf aan? Dat Juf Braaksel een professionele bioscoopproductie is met geld van het Filmfonds is een grote schande. Legendarische Nederlandse regisseurs zoals Paul Verhoeven en Alex van Warmerdam zijn niet of nauwelijks meer actief in Nederland omdat ze geen (toereikend) budget kunnen krijgen. Ondertussen gaat er doodleuk een zak geld naar zulke slechte kinderfilms.
Of iemand daadwerkelijk trots is op het eindproduct is moeilijk te zeggen, maar er zit duidelijk weinig passie in. Is het haastwerk, desinteresse of pure incompetentie? De problematiek van Juf Braaksel en de Geniale Ontsnapping is zo schrijnend dat het een wonder is dat mensen hun naam aan deze film willen verbinden. Er zou een heel boek geschreven kunnen worden om te illustreren wat deze film allemaal fout doet. Of is deze film misschien gemaakt om filmrecensenten te tergen? Missie geslaagd.
