in Recensies
Update:
Costa Rica is, net als veel andere Latijns-Amerikaanse landen, grotendeels katholiek. Toen het land honderden jaren geleden werd bezet door de Spaanse conquistadores werd het christendom met harde hand ingevoerd. Hoewel de Spaanse heerschappij alweer tweehonderd jaar voorbij is, zijn de invloeden nog steeds merkbaar. De macht van de kerk neemt inmiddels af in het seculiere land, maar dat was vroeger wel anders.
Slechts twee generaties terug was Costa Rica sterk religieus, conservatief en traditioneel. Daar valt natuurlijk een hoop over te zeggen, maar Memorias de un Cuerpo que Arde focust vooral op de achtergestelde positie van de vrouw. Want net zoals in vele andere landen hadden ze minder rechten en kregen ze onvoldoende onderwijs over het vrouwelijke lichaam.
In Memorias de un Cuerpo que Arde (Memories of a Burning Body in het Engels) vertellen drie anonieme vrouwen hun herinneringen en ervaringen van hun huwelijk, hun onderdrukte positie en hun seksuele identiteit. Vooral dat laatste is verrassend, omdat er in Costa Rica nog steeds een sterk taboe op seks rust. Al deze verhalen worden belichaamd door één naamloze vrouw, die we op verschillende leeftijden zien.
Terwijl je de verhalen van de verschillende vrouwen hoort, worden die herinneringen nagespeeld. Hoewel de voice-over het verhaal vertelt, leidt het niet af van wat er op het scherm gebeurt. De beelden en de interviews complementeren elkaar doordat de stemmen functioneren als een soort soundtrack, maar dan enkel bestaand uit stemmen. Er zit zo veel persoonlijkheid en emotie in deze stemmen dat het moeilijk is om niet overweldigd te worden door de aandoenlijkheid.
De verhalen bieden een fascinerend kijkje in het dagelijks leven van Costa Ricaanse vrouwen in de jaren zestig, zeventig en tachtig. Nu de vrouwen vrijuit spreken over hun gedachtes, ervaringen en gevoelens, komen veel emoties naar boven die zowel vermakelijk als confronterend zijn. Ze werpen een nieuw licht op een weinig besproken onderwerp binnen en buiten Costa Rica.
De geluidskwaliteit van de interviews is wisselend, maar in dit geval voegt dat juist waarde toe. Het geeft de film en de verhalen een authentieke kwaliteit en een spontaan tintje. De kwaliteit is nooit zodanig slecht dat het afleidt, alleen wie goed oplet merkt de imperfecties in de opnames.
Zonder de fantastische enscenering was de film bij lange na niet zo effectief geweest. Het acteerwerk is subtiel en krachtig en doet sterk denken aan Kôji Yakusho's prestatie in Perfect Days, een van de beste films van de afgelopen jaren. De sets en cinematografie blazen de omgeving bovendien een dynamisch leven in.
Memorias de un Cuerpo que Arde past perfect binnen de definitie van 'arthouse'. Met zijn innovatieve mix van interviews en visuele enscenering biedt de film een unieke blik op een onderbelicht hoofdstuk in de Costa Ricaanse geschiedenis. Over de vormgeving valt eindeloos door te praten. Op oppervlakkig niveau is de film boeiend, ontroerend en bijzonder, op intellectueel niveau is de film overweldigend. Deze kleinschalige productie slaagt erin om moeilijk te bevatten historische, sociale en emotionele thema's op een intieme en ontroerende manier te verbeelden..
