Myanmar, een land dat een halve eeuw gevangen was onder een dictatuur. Enkele jaren geleden kon er voor het eerst een Human Rights Festival gehouden worden. Genodigden Petr Lom en Corinne van Egeraat raakten geïnspireerd om er een documentaire te draaien. Het duurde niet lang voordat het onderwerp gevonden was: poëzie. Meer dan een hobby of gedeelde passie, maar een kernonderdeel van de gehele cultuur.
Het silhouet van een weerballon tegen een in zonnegloed gehulde horizon. De bevolking die met scooters in de hand over drijvende vlotbruggetjes loopt. Rijke jongeren die racen in het straatarme centrum van de stad. Burma Storybook maakt zijn naam waar en is voornamelijk een verzameling van bijzondere beelden, gedichten en dichters in Myanmar. Samen vormen zij een zeldzame blik op het dagelijks leven in een land dat lang heeft stilgestaan.
Het is dan ook fascinerend om te zien hoe dit land zich heeft ontwikkeld en hoe diep poëzie geïntegreerd is in de cultuur. Zo is internet er relatief nieuw maar zien we al gauw een groepje vrouwen enthousiast dichten op Facebook. Ondertussen worden akkers door boeren nog steeds met de hand omgespit en vertellen zij hoe het leger nog altijd de baas is. Tevens zien we de feministische dichter Mae Yway, die zich ondanks stigma's heeft laten tatoeëren en een gedicht voordraagt over hotpants. Burma Storybook is op zijn sterkst wanneer hij laat zien hoe het volk poëzie omarmt. Hoe iedereen een eigen verhaal heeft en poëzie gebruikt om ervaringen zoals onderdrukking te verwerken.
Tegelijkertijd volgt de film Myanmars beroemdste dissidente dichter Maung Aung Pwint. Hij heeft jaren in de gevangenis gezeten voor zijn teksten, terwijl zijn zoon een nieuw leven heeft opgebouwd in Finland. De twee worden herenigd in de film en deze intieme momenten vormen niet alleen een rode draad in het verhaal, maar geven inzicht in de impact van recente ontwikkelingen.
Terwijl de documentaire net als een verzameling van gedichten op momenten fascinerend is, zorgt de meanderende structuur er soms wel voor dat er net iets te weinig context is. Neem de fotografen die toekijken hoe een visser iets vergeet, maar weigeren de handen uit de mouwen te steken en de visser opperen om terug te komen. Het is een mooi moment dat poëtisch aandoet, maar de film weet dat ongrijpbare gevoel soms net niet helemaal naar voren te brengen. Het verhaal van Maung Aung Pwint komt ook net te sporadisch of te kort langs om een hechte band op te bouwen met de bijzondere dichter.
Onderdelen van Burma Storybook zijn overtuigend. De sterke cinematografie brengt op pittoreske wijze het landschap in beeld, net als de bijzondere mensen en lokale tradities zoals het waterfeest. De fraaie gedichten stippen ook interessante gedachten aan of scheppen een mooi beeld van Myanmar als land. Je hoeft geen poëziekenner te zijn om te waarderen hoe men in Myanmar een geheel andere blik heeft op het leven, op schrijven en op het verwerken van emotie. Alleen al hierom is het een verrijking van je wereldbeeld. Maar om de mooiste betekenissen eruit te halen, zul je net iets meer context nodig hebben dan deze documentaire aanbiedt.
