Pedro Páramo, een roman van Juan Rulfo uit 1955, is een hoogtepunt in de Latijns-Amerikaanse literatuur en een vroeg voorbeeld van magisch realisme. Deze fragmentarische en droomachtige roman behandelt thema's van schuld, macht en verlossing, en inspireerde latere, beroemdere werken zoals Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel García Márquez.
De nieuwe gelijknamige film Pedro Páramo is een visueel indrukwekkende, maar inhoudelijk wisselvallige verfilming van Rulfo's iconische roman. Het verhaal volgt in grote lijnen dat van de roman: Juan Preciado reist op verzoek van zijn stervende moeder naar het spookachtige dorp Comala om zijn vervreemde vader, de tirannieke landeigenaar Pedro Páramo, te vinden. Het dorp blijkt bevolkt te zijn door geesten, gevangen in herinneringen aan een pijnlijk verleden dat door Páramo's meedogenloosheid is gevormd.
De tijdsprongen en verschillende perspectieven maken Pedro Páramo complex en soms verwarrend. Deze structuur, die de gelaagde vertelling van de roman probeert te behouden, schurkt soms tegen het ontoegankelijke aan. Hoewel de overgang tussen scènes soms abrupt is, is er een bewonderenswaardige poging gedaan om de spirituele en psychologische diepgang van de roman visueel over te brengen, zelfs al valt de verhaallijn daardoor af en toe uiteen.
Prieto, bekend van zijn werk als cinematograaf voor films als Brokeback Mountain maar ook de recente kaskraker Barbie, toont zijn visuele talent door een mysterieuze, desolate sfeer te scheppen die perfect aansluit bij het thema van het verhaal. De droge, zonovergoten landschappen contrasteren met de donkere interieurs en creëren een surrealistisch gevoel dat de grens tussen leven en dood doet vervagen.
Manuel Garcia-Rulfo, die de titelrol van Pedro Páramo speelt, heeft geen intimiderende aanwezigheid of de intensiteit die van deze rol een legendarisch figuur hadden kunnen maken. Het ontbreken van een krachtige uitstraling doet afbreuk aan het beeld van Páramo als een man wiens harde en wrede persoonlijkheid het hele dorp onderdrukte en vormde.
Pedro Páramo is een visueel intrigerende film die de essentie van magisch realisme tracht te vangen, maar struikelt in de vertelling door de fragmentarische verhaallijn en het ongrijpbare karakter van de hoofdrol. Nieuwe kijkers die niet bekend zijn met het nalatenschap van de roman zullen wellicht moeite hebben om zich door de complexe structuur van de film heen te werken. Het blijft desalniettemin een gewaagde poging om een van de meest geliefde werken uit de Mexicaanse literatuur naar het scherm te brengen, ook al slaagt het niet volledig in zijn ambitie.
Pedro Páramo is te zien bij Netflix.
