Wat is dat toch met jongens met halflang haar in West-Europese films? Weigeren castingbureaus jongens met kort haar te vertegenwoordigen? Weten blanke filmmakers niet dat er in de echte wereld ook andere kapsels bestaan? Zelfs vermaard regisseur François Ozon gaat overstag en stopt zo'n knul in zijn film. Hij weet zich wel te onderscheiden, want het kapsel heeft tot twee keer toe een functie.
Michelle brengt haar oudere dag door op het Franse platteland waar ze een tevreden leventje lijkt te leiden. Ze houdt zich bezig met haar moestuintje, kookt graag en brengt tijd door met haar beste vriendin Marie-Claude die ze naar de gevangenis rijdt om haar zoon te bezoeken. Maar niets laat haar zo stralen als het bezoek van haar dochter en kleinzoon. Helaas maakt ze een stomme fout waardoor haar dochter haar niet meer wil zien. Het blijkt het zaadje voor een hoop gedoe.
'Showcases a crime family's dinner', is de omschrijving op IMDb. Degene die dit bedacht heeft lijkt de film niet te hebben gezien, want dat klopt voor geen meter. Misschien is een eerlijke omschrijving niet aantrekkelijk genoeg? In feite is de film vooral een trage vertelling over het leven van een bejaarde vrouw.
Wie minimaal één film van François Ozon heeft gezien, weet dat vroeg of laat iets gaat gebeuren dat het kleine drama opblaast tot iets groters. In dit geval komt die wending pas laat. De lange introductie is gericht op het leren kennen van Michelle, wat actrice Hélène Vincent heel goed afgaat.
Het personage oogt tevreden, maar het enthousiasme bij de aankomst van dochter Valérie en kleinzoon Lucas maakt duidelijk dat daar haar ware geluk ligt. Het komt dan ook hard aan wanneer dochterlief nogal een bot mens met lange tenen blijkt te zijn. Natuurlijk spookt door je hoofd dat er in het verleden mogelijk dingen zijn gebeurd die Valéries gedrag verklaren, maar wij hebben haar glimlach gezien toen de auto aan kwam rijden en weten hoe oprecht Michelles liefde is.
Dan gebeurt het ongelukje en blijft de film lange tijd hangen in Michelles depressie. Het helpt niet dat Marie-Claudes zoon Vincent wordt vrijgelaten en zij haar kind weer in huis heeft. Toch biedt Michelle hem werk aan als klusjesman om hem financieel te ondersteunen, ondanks dat Vincent overkomt als een onbeleefde hork. Dit zorgt ervoor dat de kijker zich stevig hecht aan Michelle en met haar sympathiseert.
Ozon doet er visueel nog een schepje bovenop door Michelle onmiskenbaar en letterlijk het middelpunt te maken. Dit doet hij bijvoorbeeld door haar vanaf een kleine afstand te filmen door de opening van een haag, zodat je ogen weinig anders kunnen dan zich op haar fixeren. Nergens zit de camera op haar lip - iets waar veel andere kleine dramafilm zich vaak schuldig aan maken - maar toch voelt het uiterst persoonlijk.
Dit betreft nog maar de eerste helft van de film. Ozon heeft een verrassing in petto. Je voelt hem enkele minuten van tevoren aankomen en dat maakt het extra spannend. Valérie krijgt bezoek, ze maakt een opmerking en de persoon tegenover haar kijkt een bepaalde richting op. Het is alsof het lot daarmee bezegeld is. De opzet en uitvoer zijn van een meesterlijke eenvoud.
Het is niet dat Quand Vient L'Automne vanaf dat moment omslaat naar een vlotte genrefilm, maar er blijft lange tijd een spanning in de lucht te hangen. Er is nu een geheim, en wat gaat er gebeuren wanneer dat verklapt wordt? Het drama wordt zwaarder, maar blijft geheel gericht op Michelle.
Dat zwaar drama pas interessant en goed uitgevoerd is wanneer de kijker de emotionele druk ook ervaart, is onzin. Ozon presenteert het op lichte wijze, waardoor het een prettige kijkervaring blijft, maar brengt de emoties tegelijkertijd indringend over. Voor Ozons doen is dit een ingetogen, misschien wel zijn meest kalme film. Desalniettemin laat hij een sterke indruk achter.
