in Recensies
Update:
Nog voordat Donald Trump in 2016 het kandidaatschap voor de Republikeinse presidentsverkiezingen in de wacht sleepte, speculeerde men al over wie hem zou spelen in een biografie. Trump is zo'n clownesk en fascinerend personage dat het weinig twijfel leed dat die film er zou komen. Nu zijn we acht jaar en twee presidentstermijnen verder, en is het goed mogelijk dat Trump komende maand opnieuw een verkiezing wint. Perfecte timing dus voor de eerste echte biopic over Amerika's meest - laten we zeggen - idiosyncratische president.
De film volgt een jonge Donald Trump gedurende de jaren zeventig en tachtig, waarin de beruchte Roy Cohn hem onder zijn vleugels neemt. Cohn was een meedogenloze advocaat die meehielp met de anticommunistische heksenjacht van senator McCarthy. Hij was ook de openbare aanklager die ervoor zorgde dat Julius en Ethel Rosenberg werden veroordeeld voor spionage en de doodstraf kregen, iets wat vrijwel iedereen als een gerechtelijke dwaling zag. Cohn zag iets van zichzelf in de jonge Trump, en verdedigde diens vader Fred Trump tegen beschuldigingen van racisme in zijn huurcontracten.
Tijdens de film raakt het tweetal meer gehecht aan elkaar, en neemt Cohn de rol van de mentor over van Fred. Cohn leert Donald zijn drie regels om te winnen: altijd aanvallen, nooit toegeven en altijd doen alsof je gewonnen hebt, ook al heb je verloren. Hij leert hem hoe hij zich moet kleden, hoe hij in het openbaar moet praten, en vooral hoe je mensen tegen hun eigen belang in kunt laten handelen. Voor een beetje chantage kijkt Cohn niet om. Onder zijn tutorschap ontpopt Trump zich tot de miljardair die we allemaal kennen, een egocentrische blaaskaak zonder geweten.
Het meest verrassende aan The Apprentice is hoe conventioneel de film eigenlijk is, zeker als je kijkt naar de maker. De Iraans-Deense regisseur Ali Abbasi had hiervoor twee arthousehits gemaakt, de feministische thriller Holy Spider en het eigenzinnige sprookje Border. Met zo'n oeuvre zou je een meer theatrale film verwachten, of misschien zelfs een psychologische thriller. The Apprentice is strak geschreven, mooi gefilmd en heeft geweldig acteerwerk, maar het is allemaal wat gewoontjes. Het verschilt niet zo veel van iedere andere biopic, zelfs de gruwelijk voorspelbare knipogen naar het publiek zijn aanwezig.
Een bijzonder flauw moment komt als Roger Stone zijn idee voor een van de slogans voor de Reagan campagne presenteert aan Trump: "Let's Make America Great Again". "I like the again part" zegt Trump. Een leuk moment voor de trailer, maar verder deugt de scène nergens anders voor. Bijzonder veel inzicht in de personages krijg je niet, al is dat niet per se de schuld van Abbasi. Trump is ten slotte een open boek, al zijn pathologieën en complexen zijn vrij makkelijk te lezen. Wel weten de acteurs dat allemaal heel goed te vangen.
Een goede Trump-impressie lijkt heel wat makkelijker dan die eigenlijk is. Je zou denken dat je er al bent met wat oranje verf, getuite lippen en heel wat handgebaren, maar er komt toch meer bij kijken. Alec Baldwin op SNL was veel te houterig en Jimmy Fallons impressie is ronduit slecht. In de serieuze miniserie The Comey Rule wist de Ierse Oscarwinnaar Brendan Gleeson de rare lichaamstaal van Trump wel perfect te vangen, al was zijn accent niet helemaal overtuigend.
Sebastian Stan heeft het iets moeilijker dan zijn voorgangers, hij speelt een veel jongere versie van de man, die nog niet veel van zijn meest herkenbare tics heeft ontwikkeld. Toch is hij onmiskenbaar Trumpiaans, vooral de mond doet hij fenomenaal goed na. En Jeremy Strong is geweldig als Roy Cohn, een gewetenloze man die langzaam de grip op de wereld om hem heen verliest. Het laatste halfuur van de film is het sterkste, en Strong speelt de laatste maanden van Cohns leven zo goed dat je bijna medelijden met hem krijgt. Bijna, want in het voorgaande anderhalf uur maakt Abbasi heel duidelijk hoe kwaadaardig Cohn was.
The Apprentice is dan ook heel eerlijk over de zwartste pagina's van dit verhaal. Zo krijgen we ook te zien hoe Trump zijn eerste vrouw Ivana, heel sympathiek neergezet door Maria Bakalova, verkracht op de vloer van hun penthouse. Deze aanklacht vanuit zijn inmiddels overleden ex werd toentertijd buiten de rechtszaal besloten, en Trump heeft deze aanval altijd ontkend. Uiteraard had de echte Trump wat te zeggen over de film. Zijn campagneteam had al gedreigd de filmmakers aan te klagen voor laster, en eerder deze maand reageerde Trump zelf op Truth Social.
"HUMAN SCUM!" Zo bestempelde hij schrijver Gabriel Sherman en de cast en crew. Ook stelde hij wederom dat hij en zijn ex Ivana een geweldige relatie hadden voor haar overlijden. De film zelf was natuurlijk een "politically disgusting hatchet job", bedoeld om zijn kansen op het presidentschap te dwarsbomen. Of Trump de film ooit gaat kijken valt te betwijfelen, maar vrij zeker is dat The Apprentice Oscarnominaties gaat binnenslepen na deze reactie. Voor de acteurs is dat ook zeker verdiend.
