Je kunt de films van de Canadese regisseur Atom Egoyan moeilijk samenvatten. Zijn werk is te complex om zinvol te rubriceren. Dit staat wél haaks op het feit dat Egoyans oeuvre eigenlijk altijd over hetzelfde gaat. Al sinds zijn debuut Next of Kin uit 1984 vraagt Egoyan zich af hoe de mens communiceert in een tijd van massamedia en zichzelf vormgeeft door technologieën die de wereld kleiner doch oneindig complexer maken.
Twee decennia later komt Egoyans vroege werk bijna profetisch over: toen al voorzag hij een complexe constellatie tussen mens en media in een geglobaliseerde wereld. Family Viewing, Calendar, Exotica en de boekverfilming The Sweet Hereafter maakten al indrukwekkend gebruik van een cerebrale, complexe vertelstructuur die vertrekt vanuit de familiesfeer, om zo prangende vragen te stellen over de moderne identiteit. Egoyan nam in 2003 een moedige stap de eerste mainstreamfilm te maken over de Armeense genocide. Ararat was tevens een resultaat van zijn aanhoudende fascinatie voor mediatechnologie, want de massamoord werd louter door een film-in-een-filmstructuur verbeeld. Dit dwong de kijker een onmogelijke vraag in overweging te nemen: hoe representeer je een verleden dat nog altijd ontkend wordt? Deze zin komt bijna letterlijk terug in Egoyans laatste film Adoration. We are the victims of a crime that never happened.
Het zijn echter slachtoffers van andere aard. Adoration gaat in op de doorgeslagen reacties die een verzonnen verhaal kan uitlokken, wanneer het als waarheid op internet wordt gezet. Sinds zijn ouders in een auto-ongeluk zijn omgekomen, woont tiener Simon bij zijn oom in Montreal. Wanneer hij voor een Frans dictee op school een verhaal moet samenvatten over een mislukte bomaanslag in een vliegtuig besluit hij het verhaal om te schrijven alsof het artikel over zijn eigen ouders gaat. Zijn Palestijnse vader is nu een terrorist die zijn zwangere vrouw met een bom in haar tas een vlucht laat nemen richting Israël. De verijdelde aanslag (gebaseerd op een gebeurtenis in 1986, toen een Jordaanse man zijn zwangere vrouw met een bom een El Al-vliegtuig in liet stappen) en Simons creatieve bewerking ervan geven zijn docente Sabine het idee hem als experiment het verhaal als waarheid te verkopen. Dit loopt echter uit de hand. Uiteindelijk zal blijken waarom Sabine en Simon de gemedieerde misleiding gezamenlijk doorzetten. Hun leugen wordt een zoektocht naar de waarheid.
De chatrooms waar Simon zich mengt in de discussies over de aanslag zijn conceptueel nog toekomstmuziek, maar wel geloofwaardig: het scherm vult zich met soms wel twintig webcammers die zich uitlaten over het controversiële onderwerp dat steeds verder verwijderd raakt van het aanknopingspunt. Getraumatiseerde slachtoffers, verontwaardigde gelovigen, intolerante academici: iedereen heeft wel een mening over de daden van Simons overleden ouders. Maar dat is desondanks wel degelijk hun recht. Het staat symbool voor de media als cultureel fenomeen: we kunnen er moeilijk over oordelen, het is een alomtegenwoordig en onontkoombaar onderdeel geworden van onze dagelijkse beleving en omgang met de ander. In een kleine eeuw tijd is de wereld zo ingrijpend veranderd dat het enige dat we kunnen doen is geïnformeerd blijven en vasthouden aan de eigen autonomie.
En dat is precies wat Simon leert van zijn experiment. Het leidt hem naar een beter besef van zichzelf en zijn ouders. Het enige tastbare artefact van zijn gestorven ouders is de viool van moeder Rachel. Als zijn handen langzaam over de krul glijden, de camera in een mooie close-up, horen we bijna zijn emotie: dit is écht, dit is wie ik was, wie ik ben, wie ik word. Adoration gaat - om het heel onverstandig tóch kernachtig te vatten - over de liefde, de toewijding voor wat echt is en hoe je tot die waarheid kunt komen.
