Nog even en het Belgische dorpje Doel is niet meer. Al ruim dertig jaar verkeren de inwoners ervan in onzekerheid over het voortbestaan van hun woonplaats, maar het wordt langzaam evident dat de Antwerpse haven en de kerncentrale die hun huizen omsingelen voorgoed terrein zullen winnen. Het gros van de Doelenaren is al verhuisd en uiteindelijk weigert alleen de vijfenzeventigjarige Emilienne te vertrekken. Ook al blijft ze als enige bewoner over.
Mede om die reden is Emilienne de hoofdpersoon in deze eerste lange documentaire van Tom Fassaert. Zijn film werd meteen geselecteerd voor het filmfestival van Berlijn, waar hij ook nog eens een eervolle vermelding ontving. De regisseur besloot ruim zes jaar geleden, toen hij voor het eerst in Doel kwam, om zijn werk vast te leggen in zwart-wit. Hij wilde het plaatsje tijdloos maken. Toch behoort Doel eigenlijk al tot de geschiedenis, waardoor het gebrek aan kleur toepasselijk naar vroeger verwijst. Al kijkende blijkt zijn keuze de enige juiste te zijn geweest. Het dorp is grauw, vaal, groezelig en, inderdaad, kleurloos.
Door het registrerende oog van de camera zien we Doel langzaamaan grijzer en leger worden. Inwoners vertrekken en huizen worden gesloopt, tot er louter een spookdorp overblijft. Maar Emilienne woont er nog. Aan de keukentafel van de vrouw, die als een Vlaamse Asterix weerstand blijft bieden tegen de bezetter, spelen zich de laatste flarden van het dorpsleven af. Ze ontvangt er haar vriendinnen en ook de pastoor van de gemeenschap. Deze man geeft zich ondanks zijn ongeneeslijke ziekte niet zomaar aan zijn lot over. Elke dag blijft hij zijn parochianen bezoeken, tot de tijd hem inhaalt. Het duurt daarna niet lang meer of ook de keukentafel van Emilienne blijft leeg.
En zo raakt het hele dorp in verval. Krakers protesteren nog tegen de leegstand en de annexatie. Met muziek, herrie en geschreeuw is er net zo kortstondig als tevergeefs aandacht voor de situatie. Tegelijkertijd spuiten ze het dorp onder de graffiti, waardoor Doel nog onooglijker wordt. Emilienne ziet het gebeuren, maar staat machteloos als eenmansleger. Dwangbevelen om te vertrekken negeert ze; ze wil sterven in haar woonplaats. Fassaert maakte lange tijd deel uit van haar leven, maar hij registreerde het zonder inmenging. De regisseur maakt zijn publiek niettemin deelgenoot van haar de situatie door van dichtbij betrokkenheid te creëren. Op die manier weet hij zijn fascinatie voor de vergankelijkheid van Doel toch treffend op film vast te leggen.
De Engel van Doel is een tragische en melancholische documentaire. Met humor, zij het wrange, is de kijker getuige van twee ondergangen die zich gelijktijdig afspelen. Onvermijdelijk wijkt het dorp binnenkort voor industrie, maar huis of geen huis: Emilienne zit dan waarschijnlijk nog op de plek waar ze altijd woonde. Met een trappist op haar tafel en een sigaret in de hand. Doel bestaat tot ook zij haar laatste adem uitblaast.
