Much Ado About Nothing
Recensie

Much Ado About Nothing (2012)

Strak vasthouden aan de oude teksten van Shakespeare en toch een frisse, moderne romantische komedie maken? Laat dat maar aan Joss Whedon over.

in Recensies
Leestijd: 2 min 44 sec
Regie: Joss Whedon | Cast: Amy Acker (Beatrice), Alexis Denisof (Benedick), Nathan Fillion (Dogberry), Clark Gregg (Leonato), Reed Diamond (Don Pedro), Fran Kranz (Claudio), e.a. | Speelduur: 109 minuten | Jaar: 2012

Is er een belangrijker, invloedrijker schrijver dan Shakespeare? Zijn impact op de moderne westerse narratieve kunsten valt in ieder geval niet te ontkennen. Zijn werk is zo sterk dat er nog altijd een heleboel verfilmingen van zijn werk gemaakt worden. Nog niet zo lang geleden werden op de oorspronkelijke locaties vier BBC-producties opgenomen (Richard II, Henry IV (tweedelig) en Henry V) en maakte het regisseursduo Taviani een moderne versie van Julius Caesar die zich afspeelde in een Italiaanse gevangenis (Caesar Must Die). Het met enige vertraging uitgebrachte Much Ado About Nothing hoort ook in dit rijtje recente Shakespeare-bewerkingen thuis, maar is toch heel anders.

Ten eerste is het een komedie. Vaak zijn het de drama's van Shakespeare die vandaag de dag nog het meest resoneren en daardoor als tijdloos worden ervaren. De komedies zijn minder populair, en vaak falen pogingen om ze nog relevant voor het hier en nu te maken, deels doordat de man-vrouwverhoudingen en verwarringen uit bijvoorbeeld Twelfth Night nogal gedateerd en ietwat oubollig overkomen. Het woord 'klucht' hangt altijd in de lucht. Kenneth Branaghs adaptaties van Henry V en Hamlet zijn na twintig jaar nog altijd geliefd, maar over zijn versie van Much Ado About Nothing wordt zelden nog gesproken.

Ten tweede is het een echt Amerikaanse film. Joss Whedon draaide zijn film in 2011 in twaalf dagen tijdens de productie van The Avengers, in zijn eigen huis met een cast een crew van vrienden, als tussendoortje. Fans van zijn werk zullen de meeste acteurs herkennen uit hun optredens in Buffy the Vampire Slayer, Angel, Firefly, Dollhouse, Cabin in the Woods en ook The Avengers. Daar waar de meeste Shakespeare-verfilmingen die de oorspronkelijke dialogen en namen behouden Britse acteurs en Britse accenten bevatten en zich in het verre verleden afspelen, speelt iedereen hier met zijn of haar eigen Amerikaanse accent en speelt de film in het hier en nu.

Dat levert in het begin nogal wat vervreemding op, door de botsing tussen het archaïsche taalgebruik, familieverhoudingen en adellijke personages aan de ene kant en de moderne Amerikaanse setting aan de andere. Maar zodra je je daar overheen zet, valt op hoe vitaal niet alleen het verhaal en de figuren maar ook zelfs de humor van Shakespeare nog kunnen zijn. De snel uitgesproken, lang uitgesponnen dialogen hebben opeens iets weg van een screwballkomedie. Het onwerkelijke gevoel dat prinsen in modern Amerika oproepen ebt al snel weg.

Ondanks de beperkingen van de set en het strak aanhouden van Shakespeares teksten slaagt Whedon erin om toch nog zijn stempel op het geheel te drukken. Natuurlijk door middel van zijn acteurs, maar ook door wat visuele humor en slapstick toe te voegen (waarvan een deel geïmproviseerd werd door de cast). De soms wat stijve teksten krijgen door de acteurs daardoor iets lossers, wat ook de komedie ten goede komt. Vooral Nathan Fillion in een kleine bijrol als domme politieman blinkt uit. Soms worden Shakespeares komedies zo strak en stijf opgevoerd dat de humor nauwelijks nog te herkennen is, maar door de lossere aanpak is Whedons Much Ado About Nothing een moderne, frisse romantische komedie geworden die de tijdloosheid van Shakespeare bewijst.