La Famille Bélier
Recensie

La Famille Bélier (2014)

De gedreven Paula, onbegrepen door dove ouders, ontdekt haar zangtalent. Tussen de zanglessen door vindt zij echter pas werkelijk haar eigen stem.

in Recensies
Leestijd: 2 min 38 sec
Regie: Eric Lartigau | Cast: Karin Viard (Gigi), François Damiens (Rodolphe), Eric Elmosnino (Fabien), Louane Emera (Paula), Roxane Duran (Mathilde), e.a. | Speelduur: 106 min | Jaar: 2014

Een levenslustige tiener stapt huppelend de keuken binnen, kust haar chagrijnige broer gedag en krijgt een bord eten voorgeschoteld door haar moeder. Vader geeft wat plagerige blikken en na een aantal vragen over en weer begint het gezin aan de maaltijd. Het is een alledaags tafereel, maar al snel blijkt dat dit gezin waarin Paula Bélier zo doodnormaal opgroeit, bepaald niet doodnormaal is. Paula is namelijk de enige van de familie Beliér die kan horen.

Dat is echter geen punt, zo lijkt het. Paula is vloeiend in gebarentaal en kan probleemloos communiceren. Ze helpt haar ouders dan ook regelmatig. Op de markt, tijdens zakelijke onderhandelingen of voor televisie-interviews: Paula vertaalt. Hoewel ze dit met alle plezier doet, veroorzaken de verantwoordelijkheden die zij moet dragen toch de nodige spanning. Tolk zijn is Paula zat, zeker nadat ze haar eigen passie ontdekt: zingen.

Daar snappen haar ouders natuurlijk helemaal niets van. "Ik heb horenden nooit kunnen begrijpen", verklapt haar moeder in een dronken bui. Ze vertelt hoe ze wenste dat Paula ook doof geboren was, net als zij, zodat moeder en dochter op dezelfde golflengte konden zitten. De uitspraken zorgen voor een goede dosis familiedrama - een thema dat vaak terugkomt in het werk van regisseur Eric Lartigau. Paula's moeder kan niet van de prachtige sopraan die haar dochter is genieten, want ze hoort haar niet. En hoewel dit niet geheel onbegrijpelijk is - zoals de scène waarin Lartigau tijdens een belangrijk duet langzaam het geluid wegdraait, duidelijk maakt - blijft het pijnlijk. Steun betuigen aan iets ongrijpbaars is lastig. Haar ouders zijn dan ook voornamelijk met zichzelf bezig: wie moet voor hen tolken als Paula voor haar zangcarrière naar Parijs vertrekt? Als Paula besluit te gaan, zal het gezin met zeer weinig mogelijkheden tot communicatie achterblijven. Voor wie kiest Paula: zichzelf of haar familie? De boerendochter wisselt voortdurend van keuze. Er lijkt geen middenweg te zijn.

Hoewel La Famille Bélier een dramatische vertelling is, wordt er genoeg ruimte gelaten voor de nodige humor. Meer dan genoeg zelfs. Zo is te zien hoe idioot de familie Bélier eigenlijk is: niet omdat ze doof zijn, maar omdat ze zich nergens voor schamen en nogal naïef hun gang gaan. Het is aandoenlijk wanneer bijvoorbeeld haar ouders met brede grijns en keiharde techno Paula op het schoolplein staan op te wachten. Ze zijn zich onbewust van het lawaai dat ze veroorzaken - de bas is het enige waarin ze het ritme kunnen voelen, dus die staat hoog. Dat Paula genoeg heeft van dit soort onzin is begrijpelijk, maar het wordt meer dan ooit duidelijk hoe lastig het is om zulke onnozele en vertederende mensen te verlaten. Lukt het haar om uit te vliegen zonder haar afkomst te verloochenen? Weet ze haar moeder zodanig te raken dat deze voor het eerst een horende daadwerkelijk begrijpt? In de finale komen de antwoorden op deze en meer vragen samen en zien we voor het eerst hoe Paula letterlijk en figuurlijk écht haar eigen stem vindt.