Het Zoeloe woord 'Umjolo' betekent emotioneel beschadigd. Maar deze Zuid-Afrikaanse filmreeks is veel luchtiger dan de titel doet vermoeden. En Umjolo: My Beginnings, My End! past perfect in het rijtje. Thema's als klassenverschillen en ontrouw zijn namelijk voer voor enkele slapstickscènes. Toch verloopt het klassieke liefdesdilemma - de keuze tussen hart en hoofd - net wat spannender dankzij de Zuid-Afrikaanse swag, de jazzmuziek en kleurrijke generatieverschillen.
Het verhaal opent met een zangerige voice-over in het bruisende nachtleven van Johannesburg. En de toon is meteen gezet. Door het sappige Zoeloe-dialect vermengd met wat Engels komen de personages weg met wat meer uitbundigheid dan we doorgaans in Europa tolereren. Zoals doordeweekse ontrouw en luidruchtige oneliners. Mayi viert haar dertigste verjaardag alleen in een bar: haar rijke maar neerbuigende verloofde is afwezig. Het gevolg? Die avond en nacht heeft ze meer oren naar het saxofoonspel van de jazzmuzikant Zweli.
Wat volgt is het eeuwenoude romantische komedie dilemma tussen hoofd en hart. De rijke en ietwat neerbuigende partij versus de attente artiest die onder modaal verdient. Klassenverschillen en generatiekloven dienen in deze film wel vaker als een bron van vermaak. En hier en daar slaagt dat ook. Zoals bij het misverstand van een wel heel bijzondere Zuid-Afrikaanse familietraditie voor weduwes.
In Umjolo: My Beginnings, My End! zie je vaak een glimp van de grote ongelijkheid in Johannesburg. De stad herbergt hippe uitgaansgelegenheden en rijke erfgenamen met huispersoneel. Maar evengoed grote armoede en lekkende daken. Bovendien voel je bij de verschillende generaties de evolutie van traditionele rollenpatronen naar meer zeggenschap voor vrouwen over het huwelijk en hun partnerkeuze. In dit land zijn familiebanden en respect van de gemeenschap nog steeds essentieel voor het geluk. Maar die verhalen zijn nooit prominent door de luchtige saus eroverheen.
Vaak genoeg houdt de film het namelijk op slapstick scènes met overdreven mimiek en kreten. Zo weerklinken er tijdens een familiediner met het verloofde koppel oneliners als 'eerst aangebrande kip, en nu een bevalling'. En een bekentenis van een geval van ontrouw in de rijke schoonfamilie is snel vergeven na de belofte van een BMW X en een vakantie naar Zuid-Frankrijk. Ten slotte loopt de rijke verloofde Sizwe al na één hap van de lunch bij zijn bescheidener schoonfamilie ostentatief naar de wc. Ook de tussentitels van de film laten weinig aan het mysterie over.
Vergeet je Umjolo: My Beginnings, My End! de volgende ochtend tijdens het tandenpoetsen alweer? Waarschijnlijk. Maar hij is een verademing tussen de streamingfilms van vergane Hollywood-acteurs en zeemzoete productiehuizen zoals Hallmark. Er is Zuid-Afrikaanse jazz in plaats van muzak met sledebelletjes. Een zinderende stad in plaats van een sfeerverlicht 'suburbia'. En de verliefden vertonen al wat meer vuur dan in de gemiddelde diepchristelijke Amerikaanse romkom. Ten slotte zijn er een tweetal plottwists die de naam waardig zijn. Ben je toe aan 75 minuten exotisch escapisme? Stoot dan gezellig verontwaardigde kreten uit bij deze Umjolo.
Umjolo: My Beginning, My End! is te zien bij Netflix.
