Even vreesde de IJslandse cinema voor een exodus aan talent, toen diverse regisseurs na succes in eigen land naar Hollywood gelokt leken te worden. In het geval van cineast Dagur Kari bleek die oversteek van korte duur, want na het lauw ontvangen drama The Good Heart met Paul Dano keerde hij weer huiswaarts. Terwijl vriend en collega Baltasar Kormakurs verblijf in Amerika van langere duur bleek, met titels als 2 Guns en het recente Everest, richtte Kari zijn pijlers op een kleinschaliger project in zijn thuisland. Dat bleek geen slechte keuze, want met Virgin Mountain keert hij niet alleen geografisch terug naar zijn wortels. Het komische drama volgt ook de opzet van zijn eerdere werk, waarbij humor en tragedie geslaagd hand in hand gaan.
In Virgin Mountain maken we kennis met de drieënveertigjarige Fusi. De stille maar goedhartige man woont nog bij zijn moeder en gaat gebukt onder zowel haar dominante persoonlijkheid als zijn eigen zwaarlijvigheid. Een vriendin heeft hij nooit gehad en zijn sociale vaardigheden zijn onderontwikkeld. Het liefst speelt hij thuis met bestuurbare autootjes of bootst hij met schaalmodellen historische veldslagen na. Uiteraard wordt de verlegen kolos gepest op zijn werk, een uitzichtloze baan als bagagetransporteur op het vliegveld. Zo slentert zijn leven zonder perspectieven voort, tot afgrijzen van zijn moeder. Maar zoals de wetten van de cinematische romantiek dat voorschrijven, verandert de situatie als Fusi de ogenschijnlijk levenslustige Sjöfn leert kennen. Langzaamaan weet zij de eenzame reus uit zijn schulp te trekken en gloort er hoop op een revolutie in zijn grijze bestaan. Sjöfn kampt echter met haar eigen geestelijke problemen die het tweetal alsnog uit elkaar lijken te drijven. Waarop het verdere verloop van Virgin Mountain draait om de vraag of zij het vuur van verlangen naar een gedeeld leven en het doorzettingsvermogen om dit te bereiken, voldoende in hem heeft aangewakkerd.
Drama volop in Virgin Mountain dus. Maar zoals het Kari's werk betaamt, kenmerkt deze film zich door het gebruik van humor, waardoor een schrijnende situatie niet afstandelijk zwaarmoedig wordt. Kari weet de twee emoties uitstekend in balans te houden. De komedie-elementen doen geen afbreuk aan het drama en dat maakt de film een stuk makkelijker te verteren. Desondanks blijft Fusi's leven geenszins te benijden. Dit is geen gelukkig persoon, deze volwassene die in zijn kindertijd is blijven hangen. Volwassen relaties kan hij amper aangaan, wat hem de spot van zijn omgeving en de teleurstelling van zijn moeder oplevert. Het is ook een vreemd gezicht, zo'n enorme kerel die zijn speelgoedautootje over de sneeuw laat tuffen. Om vervolgens op zijn werk in even malle bagagekarretjes rond te rijden. Gezien zijn aard is het geen verrassing dat hij makkelijker kan omgaan met zijn vijfjarige buurmeisje dan met mensen van zijn eigen leeftijd, een relatie die hem natuurlijk al snel verdacht maakt. Een dergelijk pijnlijk gegeven wordt door Kari gelukkig echter met relativerende humor uitgewerkt. Waarbij we Fusi nooit uitlachen om zijn tekortkomingen, maar juist zijn medemens door diens gebrek aan acceptatie.
Want de kijker kan niet anders dan meeleven met de hoofdpersoon en hem accepteren zonder hem te veroordelen. Grootste troef daarbij is hoofdrolspeler Gunnar Jonsson, die de rol van Fusi letterlijk op het lijvige lijf is geschreven. Kari pende het scenario voor Virgin Mountain met hem als beoogde vertolker en claimde de film niet te kunnen maken zonder Jonsson, die gelukkig zijn medewerking toezegde. Ondanks zijn bescheiden staat van dienst als acteur blijkt hij namelijk perfect in de rol van Fusi. Zijn imposante fysieke gestalte is een inkoppertje, maar ook emotioneel overtuigt hij op alle fronten. Zijn Fusi is een innemend personage, tragisch en aandoenlijk tegelijk. Zijn gelaat getuigt van een kinderlijke onschuld gepaard met een tergend gevoel van volwassen eenzaamheid. Het is onmogelijk om niet met deze zielige knuffelbeer mee te leven. Als zijn ondernemende kant eindelijk ontwaakt dankzij zijn ontwikkelende verhouding met Sjöfn, weet Jonsson eveneens Fusi's doorzetting en de innerlijke hang naar verandering over te brengen.
Daarbij geeft tegenspeelster Ilmur Kristjansdottir puik repliek in de rol van de aanvankelijk ogenschijnlijk opgewekte vrouw, die echter een omgekeerde ontwikkeling doormaakt dankzij haar groeiende manische depressie. Ondanks haar tegengas als actrice blijft het echter Jonsson die het sterkst overtuigt en de film met schijnbaar gemak draagt op zijn brede schouwers. Een film die het meer van het spel dan van het verhaal moet hebben. Want toegegeven, een plot over een mentaal teruggetrokken kerel die ontdooit dankzij een levendige vrouw vormt het uitgangspunt van legio films, zowel komedie als drama. Inhoudelijk levert Virgin Mountain als IJslandse versie van The 40 Year Old Virgin niets nieuws onder de zon. Het is echter het onvoorziene einde van de film dat getuigt van Kari's lef om een dergelijk typisch 'boy meets girl'-scenario opnieuw ter hand te nemen.
