'Armand': zwaar drama gaat nét te liberaal om met zijn creatieve vrijheden
Recensie

'Armand': zwaar drama gaat nét te liberaal om met zijn creatieve vrijheden (2024)

Noorse film begint een moeilijk gesprek, maar laat het te veel escaleren.

in Recensies
Leestijd: 2 min 39 sec
Regie: Halfdan Ullman Tondel | Scenario: Halfdan Ullman Tondel | Cast: Renate Reinsve (Elisabeth), Ellen Dorrit Petersen (Sarah), Endre Hellestveit (Anders), Thea Lamberchts Vaulen (Sunna), e.a. | Speelduur: 117 minuten | Jaar: 2024

In een post-MeToo-tijdperk worden klachten over seksuele intimidatie en geweld gelukkig steeds serieuzer genomen. Dat gaat echter niet zonder complicaties; de bewijslast is vaak ingewikkeld. Zeker als een verhaal als een lopend vuurtje rondgaat, zijn feiten steeds moeilijker te scheiden van fictie. Thomas Vinterbergs Jagten uit 2012 legde dat pijnlijk bloot. De nieuwe Noorse film Armand doet bij vlagen aan deze Deense klassieker denken, maar haalt niet hetzelfde hoge niveau.

Elisabeth, de moeder van de zesjarige Armand, wordt halsoverkop naar school geroepen. Waarom weet ze niet, behalve dat het dringend is. Armands docent Sunna stelt haar gerust dat er niks ernstigs aan de hand is, maar kan pas meer vertellen als Sarah en Anders, de ouders van Jon (een vriendje van Armand) ook aanwezig zijn. Wanneer zij arriveren, valt de bom: Jon beweert dat Armand hem heeft aangerand of verkracht.

Om geen voorbarige conclusies te trekken wil de school een gesprek aangaan met Elisabeth, Sarah en Anders. De beschuldigingen zijn zowel ernstig als bizar, wat meteen voor complexe vraagstukken zorgt. Kan een zesjarige seksueel overschrijdend verdrag vertonen zonder het concept ervan te kennen? Hoe betrouwbaar is de getuigenis van een kleuter? Bovendien is Armand niet naar zijn kant van het verhaal gevraagd, wat het lastig maakt om vast te stellen wat er daadwerkelijk is gebeurd.

Een verhaal met deze lading moet zorgvuldig en met tact worden aangepakt. Als de film niet precies de juiste toon raakt, verliest de inhoud al snel aan geloofwaardigheid. Gelukkig heeft regisseur Halfdan Ullmann Tondel een gevoel voor sfeer van huis uit meegekregen; hij is namelijk de kleinzoon van de legendarische filmmaker Ingmar Bergman. Hoewel Armand zeker geen Bergman-film is, is zijn invloed duidelijk zichtbaar.

Waar deze film in uitblinkt, is het acteerwerk. Het talent van alle acteurs, in het bijzonder Renate Reinsve, wordt optimaal benut. Reinsve geeft haar personage opmerkelijke diepgang door een breed scala aan emoties te tonen. Zelfs wanneer Elisabeth kalm lijkt, voel je de onderliggende woede, verdriet en angst doorsijpelen in haar woorden. De ontspannen houding van de jonge lerares Sunna zorgt voor een intrigerende dynamiek en een mooi contrast.

Armand verliest echter grip door het conflict uit te vergroten en te escaleren. In tegenstelling tot Jagten, waar de escalatie het punt van de film is, voelt het uit de hand lopen als een kunstgreep om meer te vertellen. Hierdoor komt het conflict geforceerder over dan nodig.

Daarnaast probeert de film meer diepgang te geven aan Elisabeth door haar hallucinaties en paniekaanval in beeld te brengen. Deze scènes vallen uit de toon, ruïneren het tempo en ondermijnen de impact van de boodschap. De focus verschuift van het ingewikkelde incident naar de emotionele worsteling van de ouder, wat een minder interessante invalshoek is.

Hoewel de film uitnodigt tot nadenken over beschuldigingen van seksueel misbruik, doet hij je vooral beseffen hoe goed Jagten eigenlijk is. De vergelijking tussen de twee films ligt voor de hand, maar het is zelden een goed teken als je tijdens het kijken van een film vooral denkt aan de kwaliteit van een andere.