Hollywood is niet happig om veel geld te steken in westerns. Daar wil Kevin Costner niet van horen. De maker van Dances with Wolves en Open Range zweert bij de klassieke western. De populariteit van de serie Yellowstone heeft ertoe geleid dat hij kans maakt om zijn droom te verwezenlijken: een epische western in vier delen met elk een speelduur van bijna drie uur. Het eerste deel, Horizon: An American Saga - Chapter 1, bereikt nu de zalen en de westernfans zullen in hun nopjes zijn. Alleen: zullen we ooit het einde kunnen zien?
Kevin Costner is een gokker en stort zich op dure westernprojecten waaraan hij zijn broek kan scheuren. Dances with Wolves en Open Range waren hits, maar natte western Waterworld flopte gigantisch in Amerika en kwam pas uit de kosten via de internationale en thuiskijkmarkt. Zijn futuristische cowboyfilm The Postman ging helemaal de mist in. Costner heeft nog genoeg zelfvertrouwen om te geloven in Horizon: An American Saga - Chapter 1, dat samen met het daaropvolgende Chapter 2 zo'n honderd miljoen dollar kostte. Chapter 3 is in de maak, maar het hangt van de opbrengst af of deel vier ooit het levenslicht ziet.
Niemand weet dus of we de grote finale zullen kennen. Horizon: An American Saga - Chapter 1 is de lange eerste akte van een verhaal dat zich over een periode van twintig jaar afspeelt, te beginnen in 1860. De protagonisten van het eerste deel zullen elkaar pas in het volgende hoofdstuk tegenkomen. Maar het is nu al duidelijk dat er nieuwe verhaallijnen aankomen met nieuwe personages. In totaal telt het hele Horizon-project honderdzeventig pratende rollen.
Het voorlopig belangrijkste personage is Frances Kittredge, een pioniersvrouw die met haar gezin een nieuw bestaan wil opbouwen in Arizona. De indianen zijn echter niet van plan om hun land te laten innemen. Na een aanval duikt militair Trent Gephardt op die de pioniers wil evacueren. Een andere verhaallijn is voorbehouden aan heroïsche cowboy Hayes Ellison, uiteraard vertolkt door Costner zelf, die op de vlucht slaat voor een wraakzuchtige familie. Verder zijn er nog de leider van een konvooi, een jonge scalpenjager en enkele Apachen die verschillende opvattingen hebben over hoe ze de blanken moeten aanpakken.
Costner verstrengelt die verhalen mooi tot een geheel, maar al die nevenplots komen op het einde van Chapter 1 dus nog niet samen. Daar dien je je overheen te zetten, zoals dat ook lukte bij het eerste deel van Dune. Costner biedt alles wat de klassieke western zo boeiend maakt: adembenemende landschappen die herinneringen oproepen aan de films van John Ford en Anthony Mann, duels tussen schietgrage cowboys, aanvallen van de Apache-indianen, naïeve pioniers die geen Engels spreken, pioniersvrouwen die de moed erin houden, racistische scalpenjagers en cowboys die niet weten hoe ze vrouwen moeten benaderen.
Costner heeft ook het hart op de juiste plaats wanneer hij de standpunten van de pioniers en de indianen toont. Sommige Apachen hebben hun oprechte motieven om de blanken aan te vallen. Die blijven immers komen. Maar er zijn er ook die twijfelen of geweld de oplossing is. Costner is niet bang om de wreedheden van de indianen te tonen, net zoals hij niet bang is om het racisme van scalpenjagers en sommige soldaten in de verf te zetten. Hij laat iedereen, inclusief de Apachen, hun eigen taal spreken en zet vrouwen op de voorgrond.
Maar er zijn ook enkele mankementen. In het begin, wanneer de eerste pioniers besluiten om een nederzetting uit de grond te stampen, voelt de film overhaast aan. Waarschijnlijk moest Costner, om de film te beperken tot een speelduur van drie uur, in de montage scènes laten sneuvelen. Een ogenschijnlijk belangrijk personage krijgt twee scènes en verdwijnt voorgoed. Het was ook een slecht idee om de film af te sluiten met fragmenten uit Chapter 2. Dat geeft je het gevoel naar een televisieserie te kijken.
We mogen Costner evenwel danken dat hij de traditie van de klassieke western in ere houdt. Zoals Clint Eastwood het ooit formuleerde: "Naast jazz is de western de meest authentieke Amerikaanse kunstvorm." In Cannes werd al duidelijk dat voor sommigen die western dood is en moet. Maar misschien, als Costner erin slaagt om alle vier delen af te ronden én een briljante climax in petto heeft, zou het best kunnen dat velen hun mening zullen moeten herzien.
