Als ergens de heteronormatieve machocultuur zegeviert dan is het wel in het leger. Ondanks verwoede pogingen om de strijdmachten inclusiever te maken, is het toch nog steeds een mannenbolwerk. Waarom andere genders of seksuele geaardheden dan de cishetero's niet een land zouden kunnen verdedigen is een raadsel, maar helaas denken velen er zo over.
Probeer in zo'n cultuur maar eens uit de kast te komen, laat staan de vooroordelen te doorbreken. De uit het voormalige Joegoslavië afkomstige Mario Falak heeft er lak aan wat zijn mededienstplichtigen ervan vinden dat hij op mannen valt. In het op ware gebeurtenissen gebaseerde Oostenrijkse drama Eismayer staat Falak voor wie hij is. Het levert hem een boel pesterijen op, maar hij dwingt ook respect af onder zijn medesoldaten.
Uitgerekend Falak belandt in de club van Charles Eismayer. Al bij zijn keuring wordt de jonge militair gewaarschuwd voor de werkwijze van Eismayer. De vice-luitenant is een wandelend cliché, compleet met schreeuwpartijen, honderd keer opdrukken en beledigende verwensingen. Maar achter de man gaat een groot geheim schuil. Eismayer is namelijk zelf homoseksueel. Hij probeert zo veel mogelijk van huis te zijn, alles om maar niet in de buurt van zijn vrouw en zoon te hoeven zijn. Niet omdat hij niet van ze houdt, maar omdat hij zich geen houding weet te geven.
Eismayer, die dus daadwerkelijk bestaat, is een archetypisch personage dat garant staat voor vele contrasten met de openhartige Falak. Dankbaar voor een filmdrama, al zit ijzersterke verbale interactie er niet in. De keerzijde van een dergelijk personage is namelijk dat het nou niet bepaald een spraakwaterval is, laat staan dat de dialogen die hij met anderen voert over zijn gevoelens gaan. Eismayer deelt liever bevelen uit dan dat hij met anderen een goed gesprek voert. Het blijkt toch wat te magertjes voor een filmdrama dat het moet hebben van uitkomen voor je gevoelens.
De man beschikt wel over een groot gevoel van rechtvaardigheid, en zijn rechtdoorzee-mentaliteit redt Falak nogal eens het vege lijf. Doordat filmmaker David Wagner voor zijn speelfilmdebuut te maken heeft met een gesloten personage dat zijn gevoelens opkropt, maakt hij het zijn publiek niet bepaald gemakkelijk. Progressie komt in het verhaal met horten en stoten, bijvoorbeeld bij nachtelijke ontmoetingen. Het zijn dus vooral daden en weinig woorden. Zulke mensen bestaan, aan de echte Eismayer kan je lastig iets veranderen, maar voor een filmdrama is het een gebrekkig element.
Eismayer kent hierdoor een treuzelend verloop, waarbij Wagner zijn eigen scenario alleen maar kan voeden met contrasten, een geijkte verhaalboog en doorbraken die enkel door omstandigheden en Falak geforceerd kunnen worden. Het leidt tot een weinig bevredigende conclusie, want daar slaat Wagner weer compleet door. Tja, ook waargebeurd, dus valt daar wel wat aan af te dingen?
Ondanks de mankementen is Eismayer wel een belangrijke film die zich hopelijk voorbij de doelgroep weet te manoeuvreren. Er zijn zo veel subculturen waar homoseksualiteit nog steeds onbesproken is. Denk naast het leger aan de voetbalwereld of de sportwereld in het algemeen, de bouw, de politie en ga zo maar door. Verhalen zoals deze moeten verteld blijven worden, maar dan wel graag met wat aansprekendere personages.
