Dalva
Recensie

Dalva (2022)

Samen met een imposante Zelda Samson weet Emmanuelle Nicot licht te brengen in een verwrongen coming-of-ageverhaal.

in Recensies
Leestijd: 2 min 16 sec
Regie: Emmanuelle Nicot | Scenario: Emmanuelle Nicot, Jacques Akchoti, Bulle Decarpentries | Cast: Zelda Samson (Dalva), Alexis Manenti (Jayden), Fanta Guirassy (Samia), e.a. | Speelduur: 87 minuten | Jaar: 2022

Alle zintuigen staan in een klap op scherp wanneer de luid schreeuwende Dalva bij haar Jacques wordt weggerukt. Regisseur Emmanuelle Nicot legt met het daaropvolgende politieonderzoek de kaarten open op tafel: vader Jacques onderhield een relatie met zijn twaalfjarige dochter Dalva. Dat Nicot debuteert met een Frans-Belgische film over incest en pedofilie terwijl de zaak-Dutroux in het Belgische collectieve geheugen gekerfd staat, getuigt van lef. Dalva is een subtiele balanceeract tussen een weerzinwekkende realiteit en een teder, binnenstebuiten gekeerd coming-of-ageverhaal.

Als in de oude verkleedkist van haar moeder gevallen, presenteert de wereldvreemde Dalva zich aan haar nieuwe omgeving in de jeugdopvang. Met opgestoken haar, dieprode lippenstift, pareloorbellen en een zwarte panty begint ze tegenstribbelend aan de zoektocht naar haar verloren kindertijd. Nicot maakt het een invoelbare reis door het plot volledig in dienst te stellen van Dalva's traumaverwerking in plaats van Jacques' boetedoening. Ze vermijdt sensatie en benadrukt Jacques' menselijkheid tijdens de twee korte momenten dat ze de kijker oog in oog met hem laat staan.

Dalva blijkt meer gehersenspoeld dan haar begeleiders aanvankelijk denken, wat pijnlijk duidelijk wordt tijdens een door Dalva afgedwongen bezoek aan Jacques in de gevangenis. Onder haar dikke roze winterjas heeft ze stiekem een weinig verhullende jurk aangetrokken en wanneer haar vader binnenkomt, laat ze vlug haar jas van zich afglijden. Het beeld van Dalva's blote kinderruggetje doet je nekharen overeind staan. De getergde blik van jeugdwerker Jayden is maar al te begrijpelijk.

Op de achtergrond van Dalva's worsteling met zichzelf tekent zich de ontluisterende realiteit van een overvolle opvang af. Subtiel verschaft Nicot de kijker toegang tot een instelling die zucht onder de exploderende zorgvraag die ook in Nederland regelmatig het nieuws haalt. Jeugdwerkers zoals goedzak Jayden kunnen de toenemende druk maar moeilijk bolwerken. Dalva's sensitieve kamergenoot Samia, die als speelbal dient in een spel tussen jeugdzorg en haar familie, is een schrijnend voorbeeld van een krakend systeem.

Gesteund door Samia, die zich als mentor over haar ontfermt, begint Dalva in te zien dat ze geen volwassen vrouw is, maar een kind dat net voor het eerst ongesteld is geworden. De vriendschap die ontstaat tussen de twee meiden ontroert. Dalva's geverfde haren die langzaam uitgroeien staan symbool voor de transformatie die het complexe personage doormaakt en waar de piepjonge debutante Zelda Samson imposant gestalte aan geeft.

Met schijnbare eenvoud weet Samson te schakelen tussen aangeleerde vrouwelijkheid en kinderlijke onschuld. Gesteund door dromerige muziek, ingetogen camerawerk en subtiele bijrollen breekt Samson met haar ontzagwekkende spel door het beklemmende 4:3-formaat heen en maakt ze van Dalva ondanks de loodzware thematiek een integer en liefdevol portret.