Over de Franse schrijver en dichter Savinien de Cyrano de Bergerac, die leefde in de eerste helft van de zeventiende eeuw, is bitter weinig bekend. De man kreeg meer bekendheid toen toneelschrijver Edmond Rostland er een stuk aan wijdde. Rostland verzon er een boel bij, zoals het gegeven dat Cyrano een enorme gok had en daardoor niet aan de vrouw kon geraken.
Het gefictionaliseerde levensverhaal van Cyrano de Bergerac vormde weer een dankbaar onderwerp voor nieuwe bewerkingen. Zo leverde het Joop van den Ende zijn eerste grote musical op met Bill van Dijk in de titelrol. Joe Wrights baseerde zijn nieuwe verfilming op de off-Broadway musicalversie uit 2018 van theaterregisseur Erica Schmidt die op de aftiteling staat als scenarist en uitvoerend producent.
De hoofdrol wordt vertolkt door Game of Thrones-acteur Peter Dinklage. Cyrano is goed met woorden, maar scoort slecht bij de dames. Dit keer niet vanwege de omvang van zijn reukorgaan, maar vanwege zijn geringe lichaamslengte. Maar Cyrano laat zich de kaas niet van het brood eten. Naast een poëet is hij namelijk ook begenadigd in het duel. Vrijwel moeiteloos weet hij tegenstanders of belagers van zich af te schermen.
Het vrij ingevulde levensverhaal van Cyrano is van het zoetsappige soort. Niet alleen lijdt het aan een grote mate van voorspelbaarheid, het is ook omgeven met gedweep en gesmacht. De mooie wees Roxanne gaat prat op de mooie woorden van haar jeugdvriend Cyrano, ware het niet dat ze denkt dat ze afkomstig zijn van de jonge gardist Christian. Omdat Cyrano weet dat hij Roxanne niet kan krijgen besluit hij brieven namens Christian te schrijven. Je kunt er natuurlijk donder op zeggen dat de waarheid uitkomt.
Christian is er dus voor de looks en Cyrano neemt het gevoel voor zijn rekening. "Je bent mijn ziel" verzucht Christian als hij er zwaargewond op het slagveld achter komt dat Cyrano ook een oogje heeft op Roxanne. Het is dan toch wel merkwaardig dat een vrouw die zo verlangt naar mooipraterij zich toch vooral aanvankelijk laat verleiden door liefde op het eerste gezicht. Als Roxanne en Christian een eerste blik wisselen in het theater, lijken ze voor elkaar gemaakt te zijn.
Muzikaal gezien is Cyrano lastig te verteren. Veel zangpartijen komen uit het niets opzetten, vaak omdat ze voortvloeien uit de filmmuziek. Het zijn melodieën met kop noch staart en zonder duidelijke 'hook'. Ze meanderen door, zonder een hoogtepunt te bereiken, om vervolgens weer naar de achtergrond te verdwijnen. Het zijn lastig te reproduceren sfeerimpressies en een showsteler valt er niet te ontwaren. Het enige moment waarop deze aanpak echt goed werkt is wanneer de soldaten in de vrieskou verlangen naar het liefdevolle thuisfront.
Visueel gezien is Wrights verfilming edelkitsch vol edelmannen met gepoederde gezichten en pruiken en edele dames met hoepeljurken. Dinklage en vrouwelijke tegenspeler Haley Bennett kwamen opnieuw opdraven om hun rollen vanuit het theater naar het witte doek te brengen. Tegenover hen staat een aantal verfrissend gecaste nieuwkomers. Cyrano is geen eenzijdig wit feestje, maar probeert diversiteit te brengen zonder krampachtig over te komen.
Des te vreemder is het dat de rol van Roxanne hopeloos ouderwets is, omdat de vrouw nog steeds is gedegradeerd tot slaafs afwachtende bakvis. Er is in haar leven kennelijk niets belangrijker dan een man vinden die haar neemt voor wie ze is en bij wie ze helemaal zichzelf kan zijn, zoals ze ook al in het eerste lied laat blijken. Dinklage vertoont zijn gebruikelijke bravoure en is in zijn rol de perfecte man: heldhaftig en gevoelig. Hij blijft een prettige acteur om naar te kijken.
Deze musicalverfilming mist een duidelijke structuur en vliegt soms alle kanten op. Plotelementen worden niet goed ingeleid of slordig afgerond. Hierdoor krijgt hij in combinatie met het absurde uiterlijke vertoon onbedoeld iets lachwekkends, zonder dat je Wright ervan kunt verdenken bewust de draak met de adellijke stand te steken. Wellicht is dat ook wel het grootste euvel: Cyrano neemt zichzelf veel te serieus.
