Regie: | Speelduur: 89 minuten | Jaar: 2022

29 oktober 2018. Kort na vertrek vanaf de internationale luchthaven in Jakarta verdwijnt een toestel van Lion Air van de radar. Wrakstukken van het vliegtuig worden enige tijd later teruggevonden in zee. Vijf maanden daarna is het opnieuw raak, maar dan in een ander land: hetzelfde type vliegtuig stort neer in Ethiopië, met opnieuw honderden doden tot gevolg. Wat is hier in vredesnaam aan de hand?

In de grondig geresearchte documentaire Downfall: The Case Against Boeing duiken we in de schaduwwereld van de commerciële luchtvaart. Een wereld van technische mankementen, foutieve rapporten en op geld en status beluste CEO's. Het moet gek lopen wil je na afloop niet geslagen zijn met woede en ontzetting, want er komt nogal wat vuiligheid naar boven uit de beerput die Boeing heet.

Amerika's grootste luchtvaartfabrikant had ten tijde van de twee eerdergenoemde ongelukken zijn zinnen gezet op de 737 MAX, een toestel met een extra grote motor. Om die motor veilig onder de vleugel te kunnen laten hangen, werd het zogeheten MCAS-systeem in het leven geroepen, dat de invalshoek tijdens een vlucht bijstuurt door de neus van het toestel naar beneden te duwen. Mocht het systeem onterecht ingrijpen - wat dus ook gebeurde - dan hebben de piloten maar hooguit tien seconden de tijd om een catastrofe te voorkomen.

Regisseuse Rory Kennedy (eerder verantwoordelijk voor de documentaires Ghosts of Abu Ghraib en Last Days in Vietnam) neemt de kijker netjes aan de hand mee langs alle belangrijke gebeurtenissen. De technische euvels worden op een begrijpelijke manier uitgelegd en vormen eigenlijk nog maar het topje van de ijsberg. We gaan vervolgens in duikvlucht door de geschiedenis van Boeing, waarbij halverwege duidelijk wordt dat een omslag in de bedrijfscultuur en een forse concurrentiestrijd met het Europese Airbus voor grote problemen hebben gezorgd.

Downfall houdt gelukkig altijd oog voor het menselijke aspect. Een handjevol nabestaanden komt tijdens interviews aan het woord en verzamelt zich aan het eind van de documentaire met kartonnen borden in de rechtszaal. Op die borden staan grote foto's afgebeeld van hun geliefden, kinderen, vrienden, ouders, opa's en oma's - allemaal mensen die om het leven kwamen bij de twee vliegtuigcrashes in Indonesië en Ethiopië.

Bijzonder aangrijpend en pijnlijk om te zien, want op dat moment zit ook Dennis Muilenburg als voorzitter en CEO van Boeing in de zaal, maar deze man gunt de nabestaanden amper een blik waardig. Totdat de rechter hem uiteindelijk sommeert zich een keer om te draaien en die mensen recht aan te kijken. Het idee dat de dood van vele honderden mensen voorkomen had kunnen worden, zorgt voor een wrange nasmaak. Kijken dus. Dit is belangrijk.

Downfall: The Case Against Boeing is te zien bij Netflix.