Regie: Alexandre Aja | Scenario: Christie LeBlanc | Cast: Mélanie Laurent (Elizabeth 'Liz' Hansen), Malik Zidi (Léo Ferguson), Mathieu Amalric (M.I.L.O.), e.a. | Speelduur: 100 minuten | Jaar: 2021

De makers van Oxygen vonden het leven tijdens een coronapandemie nog niet claustrofobisch genoeg. Met het hele gezin in quarantaine valt in het niet bij het isolement dat Liz moet doorstaan. De ruimte waarin ze zich begeeft is niet groter dan een dubbele doodskist, of een grote zonnebank. Mocht die capsule de apocalyptische angst nog niet genoeg voeden: de zuurstofvoorraad is ook nog beperkt en rap slinkende. Wie is deze vrouw eigenlijk en hoe is ze in deze benarde narigheid beland? De scifi-thriller geeft antwoord, maar dat is minder spannend of uitdagend dan het eruitziet.

Visueel is Oxygen namelijk zorgvuldig gepolijst. Hoewel de hele vertelling zich afspeelt in die paar honderd liter grote capsule, blijft het decor de kijker uitdagen. Met ratten, een mechanische arm en een pratende computer M.I.L.O. blijft de minimalistische set boeien. En waar de eentonigheid de overhand neemt, draagt dat alleen maar bij aan de beklemmende claustrofobie waarin Liz haar antwoorden en haar weg naar buiten moet zoeken. Maar het is vooral Mélanie Laurent die ervoor zorgt dat het kleine, pratende hokje zonder uitgang je niet gaat vervelen. James Franco en Ryan Reynolds hebben in respectievelijk 127 Hours en Buried aangetoond dat een isolementsthriller acteercarrières naar nieuwe hoogtes kan tillen en Laurent bewijst scène op scène dit pad te kunnen en willen volgen. Ze is in ieder shot het perfecte mengsel van rustpunt en actie. Je vergeet dankzij Laurent bijna dat niet alleen zij, maar toch vooral ook de kijker constant met meer vragen dan antwoorden opgesloten zit.

Want vragen zijn er te over in Oxygen. Zo heb je allereerst de vragen waar Liz een antwoord op zoekt en die de film voortstuwen. Van 'Wie ben ik?', via 'Waarom zit ik opgesloten?' en 'Waar zit ik eigenlijk opgesloten?' tot 'Hoe kom ik hier levend weer uit?'. Deze vragen krijgen in de juiste dosering een antwoord en leveren in dezelfde dosering spanning op. Maar hoe langer Liz het met de aanwezige vijfendertig procent zuurstof in de tank blijkt uit te kunnen houden, hoe meer vragen je als kijker mee blijft zitten. Die vijfendertig procent alleen al, waar komt dat aantal in vredesnaam vandaan? Vijfendertig procent van wat? En als vijfendertig procent zowel veertig minuten als anderhalf uur leven kan opleveren, wie heeft dan wat aan het van vijfendertig naar nul aftikkende getal op een display?

Liz blijkt namelijk in een cryogene capsule te zitten. Een gegeven dat Liz zelf toch behoorlijk vanzelfsprekend aanneemt, maar waar je als kijker een groot vraagteken bij kunt hebben. Een cryogene capsule als deze is een diepvrieskist en doodskist ineen. Wat heeft deze futuristische doodskist met een lage temperatuur te maken? Oxygen doet een poging deze en tal van andere vragen te ontwijken met een tegelijk ingewikkeld en voor de hand liggend, apocalyptisch plot. Een plottechnische afleiding met het tegenovergestelde effect: de groeiende berg vragen brandt zich een weg door je eigen cryogene huiskamer naar buiten, rechtstreeks deze recensie in.

Oxygen is best een aardige film. Spannend ook wel. En minstens zo goed geacteerd. Maar het is toch een boel gedoe om bijzonder weinig. In de eerdergenoemde 127 Hours en Buried was het isolement tastbaarder en eerlijker en was de strijd tegen het lot invoelbaarder en pijnlijk. Maar vooral ook minder afhankelijk van externe toevalligheden. Oxygen trekt soms parallellen met een laboratoriumexperiment, met waarschijnlijk het idee een ethisch vraagstuk te berde te brengen. Een vraagstuk dat in onze huidige maatschappij, zonder menselijke klonen en cryogene techniek, slechts zijdelings interessant is. De parallel stelt vooral vast dat we naar een experiment zitten te kijken en niet naar een echt leven. Een petrischaaltje met een microbe, dat echte ervaring overbodig maakt.

Oxygen is te zien bij Netflix.