Vader en zoon Gieling, Nederlandse documentairemakers, komen al sinds de jaren negentig met grote regelmaat in het Zuid-Spaanse Frigiliana. Het is een dorp waar iedereen elkaar kent, levend of dood. Een dorp waar iedereen ook de geschiedenis kent, een geschiedenis die in het Spanje van de afgelopen eeuw een onstuimige is. In Frigiliana hangt in het dorpshuis een onmiskenbaar testament, in olieverf op doek. Een schilderij van een lugubere parade uit 1952, toen de Guardia Civil het lijk van de communist Antonio Sánchez Lomas op de rug van een muilezel door het dorp reed. Nog steeds verdeelt die daad het dorp.
De Spaanse burgeroorlog uit de jaren dertig had het land onder het dictatoriale regime van Franco gebracht. Waar andere Europese landen na de Tweede Wereldoorlog vooral bezig waren met herbouwen, was in Spanje de tweestrijd tussen regerende fascisten en rebellerende communisten in volle gang. De rode 'Mannen uit de Bergen' voerden rond Frigiliana een guerrillastrijd tegen de zittende macht. Ramon en Salvador Gieling kwamen erachter dat die strijd tot op de dag van vandaag nog gevoeld en zelfs gevoerd wordt. Grotendeels ongewapend, maar lang niet altijd onschuldig of zonder slachtoffers.
Eén huis dat daarvan de sporen draagt, is dat van het jonge gezin van Adolfo. Hijzelf had ooit politieke ambities, maar die ambities hebben er uiteindelijk alleen voor gezorgd dat hij nu niet verder komt dan zijn baantje als conciërge van de lokale basisschool. Zijn vrouw, een laborante, loopt de nodige opdrachten mis. Soms zou ze willen dat het eens normaal en rustig kon zijn in huis.
Deze Adolfo vindt dan ook dat de geschiedenis onderwezen moet worden en dat de mantel der liefde er bij voorkeur één is met zoveel mogelijk gaten erin. Aan het idee van de filmmakers om de dood van Antonio Sánchez Lomas na te spelen om de nog steeds actuele scheidslijnen bloot te leggen, werkt hij dan ook graag mee. De wond met rust laten komt in Adolfo echter niet op; vol overgave laat hij zich als eenentwintigste-eeuwse Antonio Sánchez Lomas over de rug van de muilezel draperen.
Anderen vinden het toneelstuk vooral het onnodig openrijten van oude wonden en vinden het te vroeg om al op deze manier na te denken over een geschiedenis die eigenlijk nog steeds niet is afgelopen, laat staan afgerond. Hoe dan ook heeft iedere inwoner van het dorp er wel een mening over. Ook Ramon en Salvador Gieling, als halve buitenstaanders. Ze kiezen ervoor toch de kostuums uit de kast te halen en op basis van ooggetuigenverklaringen de wreedheden uit de jaren vijftig te laten herleven.
De connectie die de documentairemakers met het dorp hebben, zorgt ervoor dat het subtiel en doordacht gebeurt, met gevoel voor de levens en geschiedenis van het dorp. Of het nou beelden van een plassende kleuter, een leegbloedend geitenbokje of een nagespeelde processie met een dode verzetsstrijder zijn, meermaals wordt zichtbaar dat, als het aan Ramon en Salvador Gieling ligt, een taboe vooral doorbroken moet worden. Hoe groot of klein het taboe of het dorp ook is.
