Filmtotaal Recensie
Regie: Ramón Gieling, Salvador Gieling | Scenario: Ramón Gieling, Salvador Gieling | Speelduur: 87 minuten | Jaar: 2019
Vader en zoon Gieling, Nederlandse documentairemakers, komen al sinds de jaren negentig met grote regelmaat in het Zuid-Spaanse Frigiliana. Het is een dorp waar iedereen elkaar kent, levend of dood. Een dorp waar iedereen ook de geschiedenis kent, een geschiedenis die in het Spanje van de afgelopen eeuw een onstuimige is. In Frigiliana hangt in het dorpshuis een onmiskenbaar testament, in olieverf op doek. Een schilderij van een lugubere parade uit 1952, toen de Guardia Civil het lijk van de communist Antonio Sánchez Lomas op de rug van een muilezel door het dorp reed. Nog steeds verdeelt die daad het dorp.
De Spaanse burgeroorlog uit de jaren dertig had het land onder het dictatoriale regime van Franco gebracht. Waar andere Europese landen na de Tweede Wereldoorlog vooral bezig waren met herbouwen, was in Spanje de tweestrijd tussen regerende fascisten en rebellerende communisten in volle gang. De rode 'Mannen uit de Bergen' voerden rond Frigiliana een guerrillastrijd tegen de zittende macht. Ramon en Salvador Gieling kwamen erachter dat die strijd tot op de dag van vandaag nog gevoeld en zelfs gevoerd wordt. Grotendeels ongewapend, maar lang niet altijd onschuldig of zonder slachtoffers.