Lizzie
Recensie

Lizzie (2018)

Hoe maak je een mogelijke bijlmoordenares sympathiek? Laat dat aan Chloë Sevigny over.

in Recensies
Leestijd: 3 min 2 sec
Regie: Craig William Macneill | Scenario: Bryce Kass | Cast: Chloë Sevigny (Lizzie Borden), Kristen Stewart (Bridget Sullivan), Fiona Shaw (Abby Borden), Jamey Sheridan (Andrew Borden), Kim Dickens (Emma Borden), Denis O'Hare (John Morse), Jeff Perry (Andrew Jennings), Tara Ochs (Susan Gilbert), Daniel Wachs (Dr. Bowen), e.a. | Speelduur: 105 minuten | Jaar: 2018

Wanneer de nieuwe bediende Bridget - steevast 'Maggie' genoemd vanwege haar Ierse afkomst - bij de Bordens begint, treft ze een rommelig gezin. Stiefmoeder Abby is streng voor iedereen, dochter Emma is afzijdig, pa Andrew worstelt ermee dat geen van de Borden-vrouwen hem respecteert. En Lizzie, tja. Een vrijgevochten jonge vrouw kan gewoon niets uitrichten in het Amerika van de laatnegentiende eeuw. Tenminste, niet binnen de wet. Lizzie en Bridget groeien naar elkaar toe, op meer manieren dan één.

De film opent met de vondst van de stoffelijke lichamen van Andrew en Abby. Ze zijn met geweld - en een bijl - om het leven gebracht. Lizzie biedt een moderne kijk op een notoir stukje Amerikaanse geschiedenis, een karakterschets van een vrouw die werd vrijgesproken van moord, omdat de jury het ondenkbaar vond dat een dame van zulke hoge komaf tot iets gruwelijks in staat was. Of je al met de geschiedenis bekend bent of niet heeft weinig gevolgen voor de kijkervaring. Dit is een karakterschets van Lizzie Borden, tot aan de gruwelijkheden.

Er speelt een hoop onderhuids. 's Nachts kruipt Andrew Borden stiekem bij de bediende in bed. Bridget is namelijk de enige in huis die nooit tegen hem in opstand durft te komen. Andrew zelf is een onkundige tiran. Doordat hij de zelfredzaamheid van zijn dochters weigert te onderkennen, geeft hij familievriend Morse vrij spel om zich in het familiefortuin te wurmen. Daar komt nog bij dat er dagelijks anonieme brieven op de deurmat van het gezin Borden vallen, met bedreigingen aan het adres van pa. Lizzie weet van al deze zaken, en heeft ook een grafhekel aan Abby. Alles moet anders. En wel nu.

Lizzie is volledig een project van hoofdrolspeelster Chloë Sevigny, die jarenlang probeerde om een film of tv-serie over Lizzie Borden uit de grond te stampen. Ze is een actrice die met gemak een gewoon personage een rafelrandje geeft, en het werkt ook andersom. Laat het dus maar aan haar over om een mogelijke bijlmoordenares sympathiek te maken. Ook is Kristen Stewart een uitstekende Bridget, inclusief Ierse tongval. Haar gebruikelijke humeurige gestaar valt uitstekend op zijn plek als monddood gemaakte ondergeschikte. Er gaat meer in haar om dan ze mag prijsgeven.

Op veel vlakken levert dit een vrij boeiend filmportret op, maar Lizzie wil ondanks haar duistere connotaties maar niet echt uitstijgen boven een standaard, degelijk kostuumdrama. Misschien is het scenario van Kass niet ambitieus genoeg, of speelt regisseur Macneill het te veilig. Hoe dan ook wil deze feministische herinterpretatie van de feiten geen vlam vatten. En waarschijnlijk is het voor een deel van de kijkers ook wel genoeg, dat er eindelijk eens serieus wordt gekeken door de ogen van Borden zelf. Het levert namelijk best een boeiend verhaal op. Er had echter meer in gezeten, al was het maar in de uitdieping van de emotionele onderlaag.

Ook is het goed om te weten dat de makers enige vrijheid hebben genomen in deze fictieve vertelling, vooral wat betreft de rol van bediende Bridget in het geheel. Maar verwacht sowieso geen ijzingwekkende spanningsopbouw, geen stilistische horrorachtige slachtpartij en geen rechtbankthriller achteraf. Dit is een dramafilm die hoofdzakelijk is geworteld in de belevingswereld van zijn hoofdpersonages, met veel meer aandacht voor psychologie dan spektakel. Kan er nog zo mooi een uitgerekte schaduw van een hakbijl op de filmposter prijken, uiteindelijk gaat het om de mensen.