Regie: Michael Almereyda | Scenario: Michael Almereyda | Cast: Ethan Hawke (Nikola Tesla), Kyle MacLachlan (Thomas Edison), Eve Hewson (Anne Morgan), Josh Hamilton (Robert Underwood Johnson), e.a. | Speelduur: 102 minuten | Jaar: 2020

Filmmaker Michael Almereyda houdt wel van een experimentje. Kijk maar naar Hamlet (2000) en Cymbeline (2014): daarmee stak hij twee klassieke toneelstukken van Shakespeare in een modern jasje. Toch kan het allemaal nog veel en veel gekker, zo bewijst hij nu met Tesla.

Deze biopic over Nikola Tesla, de briljante uitvinder van de wisselstroomgenerator en -motor, schiet werkelijk alle kanten op. De eerste keer dat het genie in beeld verschijnt, is hij aan het rolschaatsen in een chique patio, terwijl een violist voor wat stemmige achtergrondmuziek zorgt. Enkele scènes later begint Tesla spontaan een ijsjesgevecht met zijn collega-uitvinder en grote rivaal Thomas Edison. "Waarschijnlijk is dit niet zo gegaan", meldt de voice-over nog even voor de zekerheid, mocht je niet doorhebben dat het om een grapje gaat.

Om niet te spreken van de anachronismen: in het negentiende-eeuwse tijdsbeeld van Tesla duiken her en der ook computers en kleurentelevisies op. Anne Morgan, de enige vrouw met wie Nikola Tesla ooit samen is geweest, klapt doodleuk een laptop open, doorbreekt de vierde wand en begint vervolgens de Google-zoekresultaten van enkele historische figuren met elkaar te vergelijken. Hoe vaak zie je dat nou gebeuren in een kostuumdrama?

Je moet 't hem nageven: Michael Almereyda toont bijzonder veel lef met zijn film. En dat valt te prijzen. Toch wil het eindresultaat maar niet overtuigen, omdat Almereyda niet all-in durft te gaan door een soort Tarantino-achtige draai aan de geschiedenis te geven. Aan de ene kant wil hij een beetje de lolbroek uithangen, aan de andere kant smeert hij zijn film net zo hard dicht met allerlei zware, nietszeggende, semi-intellectuele dialogen. Die twee uiteenlopende stijlen botsen continu met elkaar, waardoor een cocktail van onsamenhangende ideeën ontstaat.

Goed, we begrijpen het: Tesla moet aanvoelen als een droom, als een mogelijke historie, en wil zich in die hoedanigheid niet te veel ergens op vastpinnen. Cameraman Sean Price Williams (die ook meewerkte aan Good Time) gebruikt vervormende lenzen, filmt soms bij natuurlijk (kaars)licht en legt een nostalgische waas over zijn beelden, waardoor die beoogde sfeer zo nu en dan tot stand komt. Best mooi vormgegeven, maar waar blijft toch die inhoud?

Ondanks allerlei cijfertjes, namen, jaartallen en andere droge feitjes heb je na afloop nog steeds geen flauw benul wat Nikola Tesla als mens nou eigenlijk dreef om naar Amerika te verhuizen en aldaar ingenieur te worden. Ook zijn moeizame relatie met vrouwen blijft wat aan de oppervlakte steken. Alsof de makers bewust alle aangrijpmogelijkheden tot serieus drama hebben willen vermijden. Dat maakt Tesla in beginsel net zo experimenteel als oppervlakkig. Een prototype - zou de uitvinder zeggen - geen verkoopbaar product.

Tesla is nu te zien bij Pathé Thuis.