Dankzij prachtige drama's als Revolutionary Road en Blue Valentine kennen we de verwoestende gevolgen van een huwelijkscrisis. Over een periode van jaren verdwijnen liefde en intimiteit langzaam uit het leven van de 'tortelduifjes', waarna wrok en afstandelijkheid het ontstane gat opvullen. Het is een emotionele impasse, die in sommige gevallen een bijzonder lelijke - of zelfs monsterlijke - kant in de betrokken mensen naar boven kan halen. De Roemeense scenarist-regisseur Marius Olteanu ontmantelt met Monstri. op geheel eigen wijze zo'n disfunctioneel huwelijk. Bijzonder is dat het verhaal slechts vierentwintig uur bestrijkt.
Voor zijn speelfilmdebuut nam Marius Olteanu geen halve maatregelen. Hij interviewde tientallen getrouwde stellen en stuurde zijn twee hoofdrolspelers, Judith State en Cristian Popa, naar een groepstherapiesessie, om te onderzoeken of hun personages in het echte leven bij elkaar zouden kunnen komen. Die grondige aanpak werpt zijn vruchten af: Monstri. is namelijk een levensecht drama, dat geen moment valt te betrappen op vals sentiment of ongeloofwaardige plotwendingen.
Opvallend is dat Olteanu voor een onconventionele aanpak kiest, waarbij hij zijn film opdeelt in drie hoofdstukken, die vernoemd zijn naar de protagonisten. Zo laat 'Dana' - het eerste hoofdstuk - zien hoe het gelijknamige personage na een lange reis thuiskomt in Roemenië en verweesd door een nachtelijk Boekarest dwaalt. Wat wil deze vrouw? Of beter gezegd: wat wil deze vrouw niet? Ze lijkt te hunkeren naar mannelijk gezelschap, maar voor seks of lange gesprekken is ze niet bepaald te porren. Gewoon een sigaretje roken, zittend op de motorkap van een taxi, is al voldoende. In het tweede deel volgen we Arthur, de partner van Dana, een man die minstens zo verloren door het leven gaat. Tijdens diezelfde nacht probeert Arthur zijn eenzaamheid het hoofd te bieden door met zijn Grindr-app een seksafspraak te regelen.
Het derde hoofdstuk draagt de onheilspellende titel 'Monsters' en brengt de twee hoofdpersonages voor het eerst in één frame samen. Terwijl Dana achter Arthur kruipt, liggend in bed, wordt het beeldkader langzaamaan opgerekt. Het is duidelijk wat Olteanu hiermee wil zeggen: afzonderlijk zitten de personages gevangen in hun eigen, nauwe wereld en is hun perspectief beperkt, maar sámen vormen ze het complete plaatje. Dat is minder afgezaagd dan je zou denken. Ook later, als man en vrouw aan het schuifelen zijn op hun lievelingsmuziek, komt dat beeldfoefje terug. Zo speelt de regisseur op de juiste momenten met thema's als toenadering en vervreemding.
Monstri. is een film voor de kijker met geduld, maar wie bereid is om dat op te brengen wordt rijkelijk beloond. Marius Olteanu maakt veel gebruik van zogenoemde 'longtakes', waarbij zijn personages vaak minutenlang worden gefilmd in één shot. Geen knip met de montageschaar, óók niet als Dana en Arthur even niks te doen of zeggen hebben. Daar moet je van houden. Zie het als een soort impregnatietijd: deze manier van filmen creëert uiteindelijk veel betrokkenheid. Daarnaast zijn de dialogen heel omfloerst - en dat is een compliment. Soms is het net alsof je midden in een levensechte conversatie valt, waarbij de context pas duidelijk wordt naarmate de scène vordert.
Bovenal laat Monstri. zien dat liefde en wrok vloeibare begrippen kunnen zijn. Want waarom blijven deze twee figuren zich ondanks alle ellende aan elkaar vastklampen? Is iemand verlaten misschien juist niet de grootste daad van liefde? Het staat de kijker vrij om daar zijn hoofd over te breken. Omdat ook de buitenwereld een mening heeft over een mislukt huwelijk - zeker in het conservatieve Roemenië - is het sociaal ongemak nooit ver weg. Overigens heel overtuigend gespeeld door Judith State en Cristian Popa. Hun ingetogen acteerspel draagt zeker bij aan het geloof dat er een monster in ieder mens schuilt, hoe klein en subtiel dat ook moge zijn.
