Touch Me Not
Recensie

Touch Me Not (2018)

Mislukt experiment om zoektocht naar intimiteit tot kunst te verheffen leverde zowaar een Gouden Beer op.

in Recensies
Leestijd: 3 min 11 sec
Regie: Adina Pintilie | Cast: Laura Benson (Laura), Tómas Lemarquis (Tómas), Christian Bayerlein (Christian), e.a. | Speelduur: 123 minuten | Jaar: 2018

Films die verguld worden met een prestigieuze prijs zijn niet per se geschikt voor het grotere publiek. Enkele weken geleden haalde John Bailey, bestuursvoorzitter van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences, dat min of meer als mogelijke verklaring aan voor de alsmaar dalende kijkcijfers van de jaarlijkse Oscaruitreiking. De Roemeense dramafilm Touch Me Not van regisseuse Adina Pintilie is ook zo'n typische prent die waarschijnlijk ver van het doorsnee filmpubliek verwijderd zal staan. Pintilie kiest voor een gewaagde hybride mengvorm om haar verkenningstochten naar intimiteit te vertellen. Het resultaat is niets meer dan een mislukt experiment.

In de openingsminuten van Touch Me Not zien we het rendez-vous tussen een Engelse vrouw en de door haar bestelde gigolo. Hij doucht in haar badkamer en masturbeert op haar bed. Ze betaalt hem, maar verder dan snuiven aan de lakens waar hij zojuist zijn daad op heeft verricht komt ze niet. Ze heeft een intimiteitsprobleem en is terughoudend met lichamelijk contact. Er komen daarna nog meer kleurrijke en bijzondere types over de vloer, zoals een oude travestiet en een BDSM-liefhebber. In Touch Me Not wordt een drietal diverse mensenlichamen letterlijk en figuurlijk blootgesteld aan een therapeutische zoektocht naar intimiteit en seksuele verrijking.

Menselijke lichamen zijn er in allerlei soorten en maten. Bij de een zal wat verder ingezoomd moeten worden dan bij de ander, maar elk lijf heeft zo zijn imperfecties. Onze zielsdrift naar seks en uitingen van seksualiteit is onderdeel van het leven waar haast niet aan te ontsnappen valt. Toch kan niet iedereen even gemakkelijk toegeven aan die intimiteit. Zo ook Pintilie zelf niet. Ze heeft zichzelf tot integraal onderdeel gemaakt van haar eigen productie. Dat is best creatief gedaan, maar wel verwarrend. Touch Me Not laat zich eigenlijk het beste omschrijven als een experimentele mix van documentaire, fictie en porno.

Doordat Pintilie de diffuse grens tussen fictie en realiteit constant bewandelt, is het eindresultaat maar moeilijk te doorgronden en zijn de precieze bedoelingen van de Roemeense filmmaakster niet altijd even duidelijk. Zo lijkt bijvoorbeeld de inclusie van de lichamelijk zwaar gehandicapte Christian af en toe meer een vorm van effectbejag dan een edele poging om een lans te breken voor een waardevol maatschappelijk debat. Dat Pintilie hierbij een beroep doet op het empathische vermogen van haar kijkers, ligt er dik bovenop. Toch zijn haar beelden vaak te confronterend en expliciet om dat te bereiken. Het zorgt simpelweg voor een ongemakkelijke kijkervaring en afkeer.

Daarnaast verrijkt Pintilie haar - al dan niet professionele - hoofdrolspelers en personages te minimaal om een publieke vertoning van hun slaapkameravonturen te rechtvaardigen. De informatieve beeldenstroom die door alles heen ebt hoort eerder thuis in een gewaagde documentaire, maar dan wel in een met een zuiverdere vorm. Toch is het ergens wel prijzenswaardig dat Pintilie direct in haar debuutfilm de grenzen van het gangbare vakmanschap opzoekt. De jury van het filmfestival van Berlijn zal haar film eerder dit jaar vast niet voor niets hebben uitgeroepen tot winnaar van de Gouden Beer. Buiten de bestaande kaders denken is niet verkeerd, maar slaagt niet altijd.

Het komt waarschijnlijk door het winnen van de Gouden Beer dat Pintilies video-essayachtige film nu ook in de Nederlandse filmhuizen te zien is. Een dergelijke erkenning wekt toch altijd wel de nodige interesse en nieuwsgierigheid op onder het filmpubliek. Desondanks lijkt Touch Me Not maar voor een select gezelschap te zijn weggelegd. Deze film valt over het randje van het behapbare en is voor de doorsnee kijker geen pruimbare exercitie meer. Het is evident dat Pintilie met haar film de nodige reacties op wil roepen, maar met deze aanpak zal ze geen taboes doorbreken. De een zal dit kunst noemen, de ander waanzin. Gelukkig blijft genot een subjectief gevoel.