Zes maanden na het audiovisuele geweld van Dunkirk arriveert met Darkest Hour een totale tegenpool in de filmtheaters. Hetzelfde historische keerpunt in de geschiedenis, maar kleinschalig gefilmd in intieme ondergrondse vergaderkamers aan de overkant van het kanaal. Bovendien ruilt Joe Wright het snoeiharde realistische sfeertje voor een meer melodramatische blik, die hier en daar de feiten verdraait voor een Hollywoodvariant van de geschiedenis. Een uitstekende kans voor Gary Oldman om de make-uptrailer in te duiken en te solliciteren naar een Oscar.
Winston Churchill is uiterst populair: Brian Cox, John Lithgow, Andy Nyman, Timothy Spall, Brendan Gleeson, David Ryall, Michael Gambon ... de lijst is eindeloos. Dan is daar eindelijk Gary Oldman, de man die volgens velen een Oscar verdient, maar het moet doen met een enkele nominatie uit 2012. In de lange rij van Churchill-imitators is hij eigenlijk gediskwalificeerd dankzij zijn postuur, iets wat enkel Kazuhiro Tsuji (denk Joseph Gordon Levitt in Looper) kan corrigeren met een onzichtbare maar dikke laag make-up. Het is een klein wonder dat Gary Oldman onder al dat gezichtbedekkende materiaal nog acteerwerk kan verrichten. Toch lijkt het hem op de een of andere manier te helpen.
Oldman moet namelijk creatief zijn met zijn stemwerk en lichaamstaal om Churchill tot leven te brengen en dat werkt verrassend goed. Hij mompelt, lispelt, twijfelt en sjokt zodanig dat de acteur achter de onbehouwen politicus lastig te ontwaren is. Enkel wanneer Oldman zijn stem verheft voor wat bombastische oneliners is daar plots een golf van herkenning. Gelukkig houdt regisseur Joe Wright zich in en legt hij de nadruk op de meer subtiele momenten, waarin Oldman ook genoeg excentriciteit, onrust en humor kan tentoonspreiden. Het zijn niet per se de grootse speeches of de confrontaties in oorlogskamers die Churchill verkopen als persoon, eerder zijn koddige gedrag naast zijn typiste en de ongemakkelijke gesprekken met de koning (met uitstekend werk van Ben Mendelsohn).
Gary Oldmans toneelspel is goed gebalanceerd, maar de toon van de film zelf schommelt een beetje tussen een imponerende geschiedenisles en opzichtig gevis naar een Oscar. Vooral in één essentiële scène die de film enerzijds enorm helpt, maar ook tegenwerkt. Schijnbaar had Churchill er een handje van zo af en toe van de aardbol te verdwijnen. Hier injecteert men plots wat fictie rondom echte gebeurtenissen, waarbij Churchill op zoek gaat naar andermans mening, om een bepaald punt te kunnen maken. Het resulteert in een sentimentele scène die zodanig overdreven lijkt, dat het haast een Amerikaanse bedoening wordt qua zoet filmsfeertje. Voor sommige filmkijkers vliegt de geloofwaardigheid hier het raam uit, maar de scène bestaat om een belangrijke reden. Darkest Hour vertelt niet het levensverhaal van Winston Churchill of de exacte gebeurtenissen rondom Duinkerke, het draait volledig om Churchills dilemma; zijn twijfel en de keuze die niemand anders wil maken als het gaat om de toekomst van Engeland. De controversiële climax werkt in deze context, het geeft Churchill zijn beslissende moment, bevestigt het thema van vastberadenheid en geeft Oldman het toneel om iets onverwachts te doen.
Darkest Hour werkt soms iets te hard om het publiek te winnen. Desondanks is de cinematografie consistent indrukwekkend, het make-upwerk evenzo, het montagewerk strak en doet de sterke cast er alles aan om Gary Oldman te ondersteunen. Verplichte filmkost is het misschien niet, maar dit oorlogsdrama laat zich vreemd genoeg best aardig combineren met het recente werk van Christopher Nolan. Ironisch genoeg is het spectaculaire Dunkirk dan de realistische documentaire, en het kleinschalige Darkest Hour juist de sentimentele kant van het verhaal.
