Mag je een film beoordelen op morele gronden? Deze vraag komt meestal bovendrijven bij films die onmiskenbaar als kunstwerken te boek staan, maar desalniettemin een verwerpelijke boodschap verspreiden, zoals het werk van Leni Riefenstahl of Birth of a Nation van D.W. Griffith. Maar wat als de film zich in de verste verte niet als kunst kwalificeert en dit ook niet nastreeft? Mag je een film die als puur entertainment is bedoeld aanspreken op de boodschap die erin uitgedragen wordt?
Het zijn waarschijnlijk te diepe vragen om te stellen bij een film die zo ultiem oppervlakkig is als Wanted. Toch doemen ze ongevraagd op en blijven ze ondanks de vele vermakelijke en soms verrassende actiescènes maar doorzeuren. Misschien komt het doordat Wanted slechts een van de voorbeelden is in een verontrustende trend: eerder dit jaar al zei de hoofdpersoon van Jumper met minachting dat ook hij ooit een stumper was, net als jullie. In Wanted is hoofdpersoon Wes, die in het begin een loser van karikaturale proporties is, nog explicieter: I was ordinary and pathetic. Just like you.
Als een filmmaker zo onbeschaamd laat zien hoe hij op zijn publiek neerkijkt, willen we dan wel vallen voor wat hij gemaakt heeft? Willen wij de schapen (of pussies in de taal van de film) zijn die hij denkt dat we zijn door de brood en spelen die hij ons voorzet gretig te verorberen? Willen we braaf bij de kassa onze 8,50 neertellen om deze escapistische fantasie te gaan zien waarin het op (vaak overbodig en onhandig) kleurrijke wijze vermoorden van mensen de enige manier is om jezelf géén loser te tonen? Bewijzen we daarmee niet dat we het misprijzen van de regisseur eigenlijk wel verdienen? Nemen we genoegen met een amper aanwezig, onlogisch plot waarin je de enige twist al van verre aan ziet komen, alleen voor een paar scènes met - toegegeven - vette actie?
Het is waar dat Timur Bekmambetov, die met Night Watch naam maakte, coole trucjes weet te filmen en direct uit de fantasiewereld van een willekeurige tienerjongen lijkt te tappen. Iedereen wil toch dat hij door een getatoeëerde supervrouw als Angelina Jolie - die kennelijk geen moeite heeft om dit werk te combineren met haar goede doelen - verlost wordt van zijn zeurende, overspelige vriendin en zijn nog irritantere, dikke en dus afstotelijke baas? Toegegeven: de stunts, die vooral Jolie vakkundig weet te spelen, zijn onderhoudend: we zien hoe ze Wes in laat stappen zonder haar auto te stoppen, we zien kogels de gekste banen afleggen en we zien hoe je met de losse toetsen van een toetsenbord fuck you kan spellen met maar één u ter beschikking. Toch blijft er na afloop een wrange smaak in je mond achter en het gevoel opgelicht te zijn.
Als stilist is Bekmambetov geslaagd. Aan zijn film valt voor degenen zonder morele bezwaren vast wel plezier te beleven. Maar laten we hopen dat hij zijn misantropie ontgroeit en wat betere scripts vindt om zijn stempel op te drukken.