The Dreamers
Recensie

The Dreamers (2003)

Bertolucci slaat volledig de plank mis met een pretentieuze liefdesgeschiedenis waarin hij verschillende boodschappen probeert te verstoppen zonder schijnbaar te weten wat hij eigenlijk wil zeggen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 12 sec
Regie: Bernardo Bertolucci
Cast: Michael Pitt (Matthew), Eva Green (Isabelle), Louis Garrel (Theo), e.a.

Bernardo Bertolucci wil met zijn nieuwe film de moderne jeugd weer laten dromen zoals de jeugd van de jaren ’60 dat deed. Helaas bereikt hij met The Dreamers zijn doel niet. Bertolucci slaat volledig de plank mis met een pretentieuze liefdesgeschiedenis waarin hij verschillende boodschappen probeert te verstoppen zonder schijnbaar te weten wat hij eigenlijk wil zeggen. De film begint speels en charmant, maar verzandt gaandeweg in chaos, doelloosheid en uiteindelijk betekenisloosheid. Dat is teleurstellend, want Bertolucci liet eerder zien met films als Il Conformista, 1900 en The Last Emperor wel degelijk over intelligentie en visie te beschikken. Hoewel intelligentie nog wel ergens zit verstopt in The Dreamers, is het gebrek aan visie echter overduidelijk.

Het verhaal speelt zich af in Parijs tijdens de turbulente zomer van 1968, toen Parijs bijna een ware revolutie meemaakte. Jongeren, studenten en arbeiders kwamen op gewelddadige wijze in opstand tegen het gezag. Dit alles fungeert slechts als achtergrond voor het verhaal over 3 jonge mensen, een Amerikaanse student (Matthew) en een Franse tweeling (Isabelle en Theo), die in een deels incestueuze driehoeksverhouding verwikkeld raken. Matthew wordt door de tweeling uitgenodigd om een tijd bij hen in huis te komen logeren, terwijl hun ouders een maand op vakantie gaan. Alledrie zijn het echte cinefielen, ze hebben hevige discussies over films en voortdurend spelen ze stukjes uit films na, waarna de ander(en) moeten raden uit welke film het betreffende fragment komt. Op een gegeven moment weet Theo het antwoord op een vraag niet, en voor straf moet hij zich aftrekken voor een plaatje van Greta Garbo terwijl zuslief en Matthew toekijken. Een volgende keer weten zowel Isabelle en Matthew de film die Theo uitbeeldt niet te noemen. Theo gelast hen met elkaar te vrijen. Matthew probeert te ontsnappen, maar Theo en Isabelle houden hem tegen, waarna hij zich overgeeft. Theo kijkt toe en bakt ondertussen een eitje. Hierna ontwikkelt de film zich eigenlijk niet meer en staat stil bij de vreemde relatie die deze drie jonge mensen met elkaar hebben.

Bertolucci laat veel expliciete naakt- en sexscènes zien, waaronder een ontmaagding waarna beide heren haar bloed betasten (bloed dat terugkomt in een menstruatiescène). De functie van deze en andere, vreemde scènes wordt nooit echt duidelijk, en mede daardoor weten ze geen van alle echt te boeien. Dit is geheel te wijten aan het script, dat lege pretentie en dubbelzinnigheid verwart met kunstzinnigheid en een boodschap. De revolutionaire idealen uit de jaren ’60 die het zou moeten omarmen, worden naar de achtergrond verdrongen om plaats te maken voor een complexe, incestueuze relatie tussen een broer en een zus, waarbij ook nog eens een naïeve Amerikaan wordt betrokken. De personages hebben in het begin van de film nog wel enige charme, maar gaandeweg verliezen ze die. Dit is niet te wijten aan de acteurs zelf, die doen met het materiaal wat ze kunnen, maar aan het script waar ze mee moeten werken. Daarnaast is ook Bertolucci’s stuurloze regie schuldig aan het eindproduct.

Compleet zielloos is The Dreamers toch nog net niet, en dat is te danken aan de prachtige muziek van onder andere Jimi Hendrix, Janis Joplin, Bob Dylan & The Doors die gedurende de film te horen is. Dit maakt de film een stuk draaglijker en eigenlijk is het vooral de muziek die de aandacht nog enigszins weet vast te houden terwijl het script op dat punt jammerlijk faalt. De aftiteling is ook nog aardig om te zien. Deze rolt namelijk niet van boven naar beneden van het scherm af, maar juist andersom. Tijdens de aftiteling is Édith Piafs "Non, Je Ne Regrette Rien" (“Nee, het spijt me niet”) te horen. Na het zien van deze film wens ik echter toch, dat Bertolucci dat wel gaat doen: spijt hebben van het maken van deze film.