De eerste twee Harry Potter films zorgden al voor een ongekende mediahype en ook bij het derde deel zal dat weer het geval zijn. In totaal zijn er meer dan 300 kopieën van de film in omloop, een record in de Nederlandse filmgeschiedenis. 'Harry Potter and the Prisoner of Azkaban' is veel donkerder van sfeer dan de eerste twee delen, maar hierdoor is ook de spanning flink toegenomen. Een groot deel van deze verandering zal op het conto van regisseur Cuarón te schrijven zijn. Door zich meer op de actie te richten en minder letterlijk de tekst van het boek te volgen, heeft hij van deze film een achtbaanrit gemaakt voor iedereen die even kan vergeten dat 'ie eigenlijk naar een kinderfilm zit te kijken en de film gewoon over zich heen kan laten komen. Hoe kan het ook anders, met een regisseur die niet alleen een prachtige sprookjesfilm als A Little Princess heeft gemaakt, maar ook verantwoordelijk is voor de erotisch getinte road-movie Y tu mamá también.
Na een onfortuinlijk toverongelukje met zijn tante Marge ontvlucht de 13-jarige Harry Potter het huis van zijn oom en tante Dursley. De tocht naar Hogwarts is er al één vol avonturen, maar eenmaal daar aangekomen beginnen de problemen voor Harry pas echt. De gevaarlijke tovenaar Sirius Black is namelijk ontsnapt uit de gevangenis van Azkaban en hij is nu op zoek naar Harry. De klopjacht op Sirius Black wordt uitgevoerd door de Dementors, de ijzingwekkende bewakers van Azbakan, die zich op onverklaarbare wijze ook op Harry lijken te richten. De aanwezigheid van de Dementors verlamt de jonge tovenaar totaal, totdat Professor Lupin hem leert hoe zich tegen hen te beschermen.
Intussen ontmoet Harry op Hogwarts allerlei nieuwe wezens, zoals het monsterboek, de magische Hippogriff en de afschrikwekkende Grim; krijgt hij les van nieuwe professoren, zoals Sibyll Trelawney en Professor Lupin; en beleeft hij spannende avonturen, uiteraard bijgestaan door Ron Weasley, Hermoine Granger en de reus Hagrid. Harry lijkt af te stevenen op een confrontatie met Sirius Black. Maar voor het zover is, zijn er nog genoeg mysteries op te lossen. Bovenal moet Harry het antwoord vinden op de vraag wat de band is tussen deze Sirius Black en het mysterieuze verleden van de jonge tovenaar...
Harry Potter wordt volwassen. Dat geldt niet alleen voor de hoofdpersoon, maar zeker ook voor de film zelf. Daniel Radcliffe, Rupert Grint en Emma Watson zijn inmiddels 4 jaar ouder dan in het eerste deel en dat is ze duidelijk aan te zien. Harry is zijn onvolprezen sukkelige look aan het kwijtraken en Hermoine begint een jongedame met een flinke dosis Grrl-power te worden.
Daarnaast heeft Chris Columbus zijn regiestoel voor dit deel overgedragen aan Alfonso Cuarón, bekend van Y tu mamá también en van A Little Princess. De boeken van Rowling worden zwaarder, enger en grimmiger naarmate de delen vorderen en dat is ook in deze film goed te zien. De luchtige ondertoon is grotendeels verdwenen en er is nauwelijks nog ruimte voor de grappige intermezzo's van de eerste twee delen. Rowling heeft zelf aan Cuarón gevraagd niet al te letterlijk vast te houden aan de tekst van het boek, maar de essentie, de geest, van het 'Potter-Universum' te vatten.
Dit is behoorlijk goed gelukt. Ook als je de boeken niet hebt gelezen, is het verhaal goed te volgen, al zullen de die-hard fans wel weer gaan zeuren dat zoveel (in hun ogen) essentiële elementen uit het boek niet worden behandeld in de film. Deze discussie is altijd al zinloos geweest, hetgeen met de verfilming van de Lord of the Rings-trilogie nog maar eens is bevestigd. Daar zullen we het nu dan ook niet over hebben...
Wat overblijft is een visueel spektakelstuk, met bijzonder rijke decors en prachtige technische hoogstandjes. De Dementors hoeven zich over hun toekomst geen zorgen te maken, want als Sauron ooit nieuwe Nazgul nodig heeft, kan hij zo bij hen aankloppen!
Ook het acteerwerk is dik in orde. Met name de kinderen hebben de laatste jaren kunnen groeien in hun rollen. Nieuwkomers zijn er ook. Zo zijn er prachtige bijdragen van Gary Oldman (heeft die man ooit niet goed geacteerd?) en van David Thewlis, bekend van Naked en The Big Lebowsky.
En dan is er nog Michael Gambon, die de onlangs overleden Richard Harris vervangt als Albus Dumbledore. Hij slaagt daar boven (mijn) verwachting in, met genoeg eigen inbreng om geen slechte kopie te zijn, en genoeg hommage aan Harris om geloofwaardig te blijven. Bijzondere aandacht is er voor de gebeurtenissen op de achtergrond, zoals de bewegende schilderijen die soms een verhaal op zich vertellen, met een geweldige bijrol voor Dawn French; of Lenny Henry als gekrompen voodoohoofd.
Oké, de plotwendingen zijn niet al te subtiel. Ze worden ruim van tevoren aangekondigd, met voldoende nadruk getoond en ook nog eens hardop uitgelegd, zodat werkelijk iedereen het kan snappen. Hetzelfde geldt voor het spelen met de complicaties van tijdreizen. Het blijft natuurlijk wel een kinderfilm gebaseerd op een kinderboek. Maar evengoed als de boeken van Rowling worden verslonden door volwassenen, zal de film ook zeker niet alleen door kinderen worden gewaardeerd. Voor wie toch met kinderen naar de film wil is het goed om te weten dat de Filmkeuring speciaal voor deze film een nieuwe categorie heeft ingesteld. Hij wordt geschikt geacht voor 9 jaar en ouder.
