De meeste filmkijkers hebben wel eens iets gezien van regisseurs uit de Franse, Poolse, Engelse of Tsjechische New Wave, of ze zich er nou bewust van zijn of niet. One Flew over the Cuckoos Nest bijvoorbeeld, van Tsjechische New Waver Milos Forman, of Midnight Cowboy van Britse New Waver John Schlesinger. Een wat recentere golf nieuwe cinema komt uit Kazachstan, en echt veel grote namen heeft het voorlopig nog niet opgeleverd. De grootste naam van deze kleine golf is in ieder geval Serik Aprimov, die in 2000 nog Filmmaker in Focus was op het Filmfestival Rotterdam.
Zijn nieuwste film is Anshi, wat letterlijk jager betekent. De jager in kwestie komt op een dag voor seks en anderssoortige levensbehoeften naar een Aul; een hoopje huizen in de Kazachse bergen dat nog te klein is om de naam van dorp te mogen dragen. Aprimov komt zelf ook uit een Aul en het siert hem dat Anshi geen zeikerige verheerlijking is van deze Kazachse variatie op Drenthe. Het is er nogal een trieste boel; oude mannen brengen hun dag door op een miezerig bankje, oude vrouwtjes zitten op het miezerige bankje aan de overkant en de kinderen zitten op de grond, want de bankjes zijn op. Temidden van al deze treurigheid woont ook Erken: de Mowgli van het dorp. Op jonge leeftijd werd hij in de bergen gevonden en als hij tijdens het bezoek van de jager wat rottigheid uithaalt neemt deze hem mee terug de wildernis in. Zo begint deze roadmovie te paard. De jager leert Erkan de gebruiken van het jager-zijn en hij wordt langzaam volwassen.
Het heeft wel iets van Spring, Summer, Fall, Winter... and Spring, waarin een oude monnik een jongen wijze Boeddhistische levenslessen bijbracht. In Anshi gaat het echter niet zozeer om wijsheid en filosofie, maar meer om bepaalde gebruiken. Hoe je iemand verwarmt door op een trommel te slaan bijvoorbeeld. Of hoe je seks hebt op een rijdend paard. Het is absoluut bijzonder, maar erg diepe levenslessen kon ik er niet echt uit halen. Natuurlijk zijn die geen vereiste voor een goede film, maar van een film over diepe levenslessen mag je er toch wel ten minste ééntje verwachten. Hierdoor verliest de plot vrijwel al zijn betekenis. Waarom weigert de jager met vrouwen te praten maar gooien die vrouwen wel spontaan hun kleren op de grond als hij langsrijdt? Het is een geweldige scène, maar waar gaat het in Godsnaam over?
Diepe levenslessen of niet, samen gaan de twee op zoek naar een gevaarlijke wolf die net als zij door de bergen trekt op zoek naar eten. En tjees, wat een bergen. De Kazachse landschappen zijn enorm uitgestrekt, totaal verlaten en geweldig onopgesmukt in beeld gebracht. De volkse muziek vult de enorme landschappen perfect aan en hoe idioot de wijze levenslessen ook mogen zijn, je bevindt je echt in een totaal andere wereld. Zelfs als de film in de veel te lange epiloog maar wat ronddreutelt kun je je nog verwonderen over de grootsheid van dit niemandsland.
Het beeld dat Anshi schetst van het bergleven in Kazachstan is eigenlijk een stuk interessanter dan het verhaal waarmee de film ons dat laat zien. De grote totalen van de Kazachse bergen zijn schitterend, de gebruiken van de mensen die daar wonen zijn interesssant en er zijn sequenties die zich onvermijdelijk in je geheugen zullen nestelen. De plot die al die dingen aan elkaar zou moeten binden valt alleen wat tegen. Aprimov lijkt niet echt zeker te weten of hij alles serieus bedoelt of niet, of hij een ode brengt aan deze uithoek van de wereld of juist het totale verval ervan wil laten zien. Het is het soort film dat een leuke verrassing blijkt als de NPS hem een keer uitzendt, maar het eigenlijk niet waard is om in de bios te bekijken. Met het aanstaande einde van de leukste publieke omroep heb je misschien geen andere keus dan toch je zuurverdiende geld uit te geven. Tot het zover is kun je beter gewoon de filmsoptv-sectie van deze site in de gaten houden.
