Recensie

Red Road (2006)

Veelbelovend debuut van Andrea Arnold.

in Recensies
Leestijd: 2 min 53 sec
Regie: Andrea Arnold | Cast: Kate Dickie (Jackie), Tony Curran (Clyde) e.a. | Speelduur: 113 minuten | Jaar: 2006

Lars von Trier, de Deen die medeverantwoordelijk was voor het Dogme’95-manifest en films als The Idiots, Dancer In The Dark en Dogville op zijn naam heeft staan, is een man die gelooft in filmen met restricties. Hij is ervan overtuigd dat uit beperkingen creativiteit ontstaat. Vanuit die gedachte heeft hij het experimentele project ‘The Advance Party’ opgezet. Drie regisseurs kregen van hem een aantal blaadjes met korte beschrijvingen van zeven personages. Andrea Arnold, Morag McKinnon en Mikkel Noergaard kregen de opdracht om een film te maken met dezelfde zeven figuren, dezelfde zeven acteurs, dezelfde opnametijd en Glasgow als plaats van handeling.

Zelf mochten ze invulling geven aan de ontwikkelingen van de karakters en hun onderlinge relaties. Voormalig soapactrice Andrea Arnold, die in 2003 een Oscar voor haar korte film Wasp won, dacht dat het hele project niet veel soeps zou worden en besloot als eerste naar voren te stappen zodat ze het geheel zo snel mogelijk achter haar kon laten. Tijdens het schrijven van het script ging ze echter helemaal op in haar creatie.

Arnold situeerde haar verhaal in en rondom de beruchte flats van Red Road, één van de mindere buurten van Glasgow. Als hoofdpersoon nam ze de alleenstaande Jackie, een eenzame vrouw die voor haar werk naar vijfendertig monitoren kijkt die hun beelden van camera’s in Red Road krijgen. Zulke videosurveillance wordt in veel Britse woonwijken toegepast om criminaliteit te bestrijden, sociale controle te bevorderen en verloedering tegen te gaan.

Tegen deze achtergrond laat Arnold heel rustig een verhaal ontvouwen. Toen zij uit de aantekeningen van Von Trier opmaakte dat Jackie afstandelijk was geworden door een traumatisch verlies uit haar verleden en dat ene Clyde net uit de gevangenis kwam, verbond ze die twee meteen met elkaar. En zo ontwaart Jackie ’s nachts op een van haar monitoren een rossige rokkenjager. Zij herkent in hem iemand uit haar verleden, een zekere Clyde Anderson. Ze volgt hem daarna voortdurend met haar monitoren en zoekt na een tijdje contact.

Langzaam wordt duidelijk wat Jackie in het verleden heeft meegemaakt en wat die Clyde daarmee te maken heeft. Net als Clyde wordt het publiek heel lang in het ongewisse gelaten omtrent de drijfveren van Jackie. Door de onheilspellende setting en het mondjesmaat onthullen van informatie ontstaat een ongemakkelijke spanning. Die is het beste te voelen in een scène waarin een ruzie tussen enkele schoolmeisjes ernstig dreigt te escaleren terwijl Jackie alleen oog heeft voor het gaan en staan van Clyde en nalaat de politie te waarschuwen voor het mogelijke geweld.

De ontwikkeling van de spanningsopbouw, het menselijk drama dat daar aan ten grondslag ligt en de vele videobeelden doen al snel denken aan Michael Hanekes Caché. Red Road is echter minder cynisch. Arnold draagt haar personages een wat warmer hart toe dan Haneke en heeft meer vertrouwen in de goedheid van de mens, ondanks de angst die ze had toen ze de eerste week in Red Road begon te filmen. In The Guardian had net een artikel gestaan over het geweld in de wijk waarbij bendeleden elkaar met machetes te lijf gaan. En laat er nou net iemand machetes staan te verkopen bij de pub waar de crew aan het filmen was… Andrea Arnold heeft van de opdracht van Von Trier in ieder geval een beklemmend drama gemaakt dat van het mysterieuze begin tot het onthullende einde fascineert. Een veelbelovend debuut.