Abel
Recensie

Abel (2010)

Diego Luna vervolgt zijn carrière achter de camera met een zwaar thema, maar hij laat de schaduwzijde niet overheersen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 8 sec
Regie: Diego Luna | Cast: Christopher Ruíz-Esparza (Abel), Karina Gidi (Cecilia), José María Yazpik (Anselmo), Gerardo Ruíz-Esparza (Paúl), e.a. | Speelduur: 85 minuten | Jaar: 2010

In dit regiedebuut van Diego Luna moet een negen jaar oude jongen het gemis van zijn vader verwerken. Luna verwierf status vóór de camera met zijn meest notabele rol naast Gael García Bernal in Y Tu Mama Tambien. Ook in enkele Hollywoodfilms bleek hij als acteur prima mee te kunnen komen. Hij vervolgt nu zijn carrière achter de camera met een zwaar thema, maar hij laat de schaduwzijde niet overheersen.

Abel, de jongen uit de titel, zwijgt al twee jaar. Hij zit in een psychiatrische kliniek, maar mag daar niet langer blijven waardoor zijn moeder genoodzaakt is hem weer in huis te nemen. Bij thuiskomst moet hij wennen aan de nieuwe situatie. Moeder, zus, broertje. Er ontbreekt duidelijk iemand in deze opsomming. Na enkele dagen van stilte maakt hij een beslissing: als oudste man wordt hij vader en patriarch van het gezin. Deze setting biedt ruimte voor een hoop lolbroekerij, maar een klucht wordt Abel niet. Het is natuurlijk geestig, een kereltje van negen dat zijn oudere zus de les leest over haar verkering of huiswerk. Ook het uit onschuld geboren oedipale verlangen naar zijn moeder kan op een gniffel rekenen. Het gezin moet de handelingen van Abel dulden van zijn arts, want tegenspraak kan leiden tot terugval en daarbij een terugkeer naar een inrichting. Het concept is in de basis heel flauw.

Daarom is het misschien wat lastig om de toon van de film te duiden. Er mag zeker gelachen worden, maar nooit lang. Luna probeert op de eerste plaats oprecht te zijn in het drama, want boven alles is de gezinssituatie met een eenzame moeder aan het hoofd het belangrijkste. Abel is overwegend tragisch en laat de geboden ruimte voor komedie grotendeels onbenut. De schoen wringt daar misschien een beetje, maar toch is de sombere kant van de film mooi. Het komt in Mexico veel voor dat de vader het gezin verlaat om werk te vinden in de Verenigde Staten, waardoor de moeder achterblijft met kinderen en financiële ellende. Wellicht dat het thema hierdoor in het thuisland meer aanspreekt dan erbuiten, maar niettemin is het invoelbaar voor een breder publiek.

Voor de rol van Abel hield Luna een casting in het dorp waar het verhaal zich afspeelt. Elk kind is van nature een acteur, zo vond de regisseur. Ongeveer alle kinderen uit de gewenste leeftijdscategorie kwamen opdagen en uit de driehonderd gegadigden werden er drie geselecteerd. Christopher Ruíz-Esparza bleek de beste keuze en de debutant bevestigt dat met zijn spel. Het moet lastig zijn geweest om de dualiteit van de rol te doorgronden, maar de jongen doet niet onder voor de volwassen cast. Ruíz-Esparza moet een rol in een rol spelen aangezien het voor Abel soms gemakkelijker is om de sterke vader te zijn dan de kwetsbare zoon.

Het broertje van Abel is in werkelijkheid ook het broertje van Christopher. Met die wetenschap zijn hun gezamenlijke scènes nog wat ontroerender. Omdat de jongste telg uit het gezin niet beter weet gaat hij mee in het spel van Abel. Regisseur Luna weet daarmee richting het einde nog even goed spanning op te bouwen. De vlugge parallelmontage die hij inzet contrasteert met het rustigere eerste gedeelte van zijn film om te eindigen in een hallucinant rustmoment. Hieruit blijkt dat hij van regisseren zeker kaas gegeten heeft en dat smaakt naar meer. Het zou interessant zijn als hij van zijn volgende project daadwerkelijk een tragikomedie maakt, want de lach doet hier wegens gebrek aan balans onder voor de traan. Abel lijkt soms op een klucht die geen klucht mag zijn, maar is tegelijkertijd warm en ontroerend.