Michael
Recensie

Michael (2011)

Oostenrijkse film over een man die een tienjarig jongetje gevangen houdt in zijn kelder weigert de kijker makkelijke antwoorden te geven.

in Recensies
Leestijd: 2 min
Regie: Markus Schleinzer | Cast: Michael Fuith (Michael), David Rauchenberger (Wolfgang), Christine Kain (Moeder), Ursula Strauss (Zus), e.a. | Speelduur: 96 minuten | Jaar: 2011

”Hij leek zo normaal”. Het is een uitspraak die je vaak hoort nadat een gestoorde crimineel weer eens iets ondenkbaars heeft uitgevoerd. Het is ook een uitspraak die perfect past bij de hoofdpersoon uit de Oostenrijkse film Michael. Een man die prima functioneert in de maatschappij, een goede baan heeft en hooguit wat in zichzelf gekeerd is. Zo normaal is hij echter niet als al snel blijkt dat hij een tienjarig jongetje heeft opgesloten in zijn kelder.

Michael schetst een verhaal dat doet denken aan de Oostenrijkse zaken rond Josef Fritzl, de man die zijn dochter jarenlang vasthield en misbruikte, en Wolfgang Priklopil, de man die Natascha Kampusch ontvoerde en acht jaar lang gevangen hield. Waar Kampusch trekjes van het Stockholmsyndroom vertoonde, wat inhoudt dat het slachtoffer sympathie gaat voelen voor de dader, is daar in Michael totaal geen sprake van.

Debuterend regisseur Markus Schleinzer weigert in zijn hermetische film de kijker makkelijke antwoorden te geven. Hij typeert met enkele rake scènes het leven van Michael en waakt ervoor een te expliciet waardeoordeel uit te spreken over de verachtelijke acties van zijn hoofdpersoon. Die aanpak werkt erg goed, omdat Michael op die manier, hoe vreemd dat misschien ook klinkt, menselijk blijft.

Schleinzer toont hem bijvoorbeeld in gesprek met zijn zus en met vrienden op een skivakantie en lijkt op die manier duidelijk te willen maken dat Michael ook ‘normale’ trekjes heeft. Die scènes staan in schril contrast met de momenten in de kelder, als Michael op het bed van het door hem ontvoerde jongetje ligt, hem verlekkerd aankijkt en aan zijn kruis begint te voelen. Als hij de jongen vervolgens naar hem toe sommeert, ben je als kijker blij dat Schleinzer het bij dat beeld laat.

Michael is dan ook een uiterst ongemakkelijke film. Juist omdat je niets te weten komt over de voorgeschiedenis van Michael en Wolfgang, de tienjarige jongen wiens naam je pas op de aftiteling voor het eerst te weten komt, kan je maar niet begrijpen waarom de man dit heeft gedaan. Schleinzer geeft wel een paar mogelijke verklaringen, maar helemaal begrijpen kan je Michael nooit. En misschien is dat ook wel het punt dat uiteindelijk blijft hangen na het ontluisterende einde: sommige mensen zijn nu eenmaal niet te begrijpen en hun daden al helemaal niet.