Wuthering Heights
Recensie

Wuthering Heights (2011)

Hoe maak je van een literaire klassieker die al zo vaak is verfilmd, nog iets origineels? Zo dus.

in Recensies
Leestijd: 2 min 33 sec
Regie: Wuthering Heights| Cast: Kaya Scodelario (Catherine Earnshaw), James Howson (Heathcliff), Shannon Beer (jonge Catherine), Solomon Glave (jonge Heathcliff), e.a. | Speelduur: 129 minuten | Jaar: 2011

Weinig boeken zijn zo vaak verfilmd als Wuthering Heights van Emily Brontë. Het negentiende-eeuwse verhaal over de tragische liefdesgeschiedenis van Cathy en Heathcliff blijft nieuwe generaties filmmakers aanspreken en komt om de paar jaar wel eens terug in de bioscoop. Des te knapper dat de Britse Andrea Arnold met haar interpretatie van Wuthering Heights werkelijk iets toevoegt aan het boek en misschien wel de beste verfilming ooit heeft gemaakt.

De kern van het boek – twee mensen uit verschillende milieus die niet bij elkaar kunnen zijn – is ook in deze verfilming het belangrijkst, maar Arnold, bekend van de schitterende sociaal-realistische drama’s Red Road en Fish Tank, is niet bang Brontë-puristen voor het hoofd te stoten. De grootste verandering is dat haar Heathcliff zwart is. Heathcliff is volgens Arnold een buitenstaander en hoe is dat beter te verbeelden dan door een zwarte acteur, die op het Engelse platteland vol argwaan wordt bekeken.

Het is een keuze die erg goed uitpakt, juist om die reden. Heathcliff, die vanuit het niets opduikt en over wiens voorgeschiedenis we helemaal niets te weten komen, is een buitenstaander en zal dat ook altijd blijven. Arnold laat geen mogelijkheid onbenut om dat te benadrukken, waardoor het verhaal aan kracht wint. Door het verhaal volledig uit zijn perspectief te vertellen, begrijp je Heathcliff in de film misschien ook wel beter dan in het boek.

In het eerste uur is Wuthering Heights van een onbeschrijflijke schoonheid. De vergelijking met The Tree of Life is dan makkelijk gemaakt, omdat de beelden van cameraman Robbie Ryan van het Britse platteland zo mooi en dynamisch zijn dat je direct het gevoel hebt zelf in die tijd te zijn. Arnold filmt haar personages altijd van heel dichtbij en dat heeft bij een kostuumdrama als Wuthering Heights het effect dat het redelijk afstandelijke verhaal nu opeens veel harder binnenkomt. De toenadering tussen Heathcliff en Cathy, dan nog in hun vroege tienerjaren, wordt in de film getoond door simpele, dialoogloze scènes die enorme uitdrukkingskracht hebben. Heathcliff die achter Cathy zit op een paard en aan haar rode haar ruikt. De twee die rollen door de modder en zelf nog niet beseffen wat ze voor elkaar voelen. Prachtige momenten zijn het, die zonder het te dik er bovenop te leggen perfect de gevoelens van de twee voor elkaar ten uitdrukking brengen.

Als Heathcliff en Cathy van elkaar gescheiden worden en pas op latere leeftijd weer herenigd worden, verliest de film helaas wel aan zeggingskracht. De rauwe, bijna naturalistische intensiteit van het eerste deel kan Arnold dan niet meer vasthouden. Toch is de obsessie van Heathcliff voor Cathy, en het besef dat hij haar nooit voor zichzelf zal krijgen, ook in dat tweede deel dermate interessant dat de film met afstand boven andere Wuthering Heights-verfilmingen uitsteekt. Een prestatie van formaat van Andrea Arnold, die na twee meesterlijke ‘kitchen sink’-drama’s laat zien nog veel meer in haar mars te hebben.