Als je als thrillermaker bang bent dat je verhaal inzakt, kun je er altijd een smeuïge plotwending tegenaan gooien en zo voor wat opleving zorgen. Er zijn zelfs filmmakers die er hun handelskenmerk van hebben gemaakt en hun hele plot op de wending ervan aanpassen. Meestal zit de twist helemaal aan het eind, waardoor alles wat je tot die tijd hebt meegemaakt plotsklaps in een ander daglicht komt te staan. The Double, het regiedebuut van scenarist Michael Brandt gooit het over een gewaagde boeg: de plotwending presenteert zich al na een half uurtje. Het is een redelijk geslaagd experiment, maar desondanks zakt deze thriller met Richard Gere, Topher Grace en Martin Sheen langzaam in het drijfzand weg.
Toch is het juist deze plotwending die je de moed niet gelijk in de schoenen doet zakken. Brandt, eerder verantwoordelijk voor het schrijfwerk van hele aardige titels als 3:10 to Yuma en Wanted, staat niet alleen als regisseur maar ook als coscenarist op de loonlijst. Hij stelt ons voor aan de in ruste verkerende CIA-agent Paul Shepherdson die als grootste wapenfeit de klopjacht op een mysterieuze Russische huurmoordenaar op zijn naam heeft staan. Deze Cassius is altijd een groot mysterie voor de inlichtingendienst gebleven en nooit ingerekend. Shepherdson wordt opgetrommeld door de baas van de CIA als Cassius weer van zich heeft laat horen. De pensionaris wordt gekoppeld aan FBI-groentje Ben Geary die een afstudeerscriptie over Cassius heeft geschreven en een groot bewonderaar van Shepherdson is. Hun eerste gezamenlijke missie is het verhoren van een Russische crimineel die door Shepherdson dood werd gewaand.
Master of suspense Alfred Hitchcock verschafte in zijn thrillers zijn publiek graag net wat meer informatie dan de personages, wat een effectief middel was op de spanning vast te houden. Nog spannender dan een bom die afgaat, is de wetenschap dat een bom zich in een menigte bevindt en elk moment af kan gaan. Deze tactiek wordt eveneens door Brandt toegepast en zijn vroege onthulling baart zeker enig opzien. Althans, als je de verleiding van de trailer hebt kunnen weerstaan. Toch is het niet krachtig genoeg om je vervolgens nog een uur langer op het puntje van je stoel te houden. De afgezaagde verhoudingen tussen de personages zijn weinig inspirerend. Het aanbiddende groentje dat het met de cynische rot in het vak moet zien te rooien; het is niet bepaald een noviteit binnen het genre. Brandt weet aan dit basisgegeven onvoldoende nieuwe invalshoeken toe te voegen, de uitstekende doch enigszins op de automatische piloot varende acteerprestaties van Gere en Grace ten spijt.
Waar Brandt in eerdere projecten nog ruimschoots de tijd nam om zijn personages en dialogen uit te werken, mist zijn The Double verfijning. Er worden scènes opgestart die niet worden afgemaakt of weinig nut lijken te hebben. Een koffiedate tussen Shepherdson en zijn baas voor het Witte Huis bijvoorbeeld die ook prima over de telefoon had gekund. Of de gekunstelde flashbacks die vooral veel overbodige uitleg verschaffen. Brandt stipt interessante themas aan, maar verschaft verder weinig verdieping of nuance. Hoe zit het bijvoorbeeld exact met het hoofd van de CIA wiens baantje afhangt van het slagen van de missie om Cassius in de kraag te vatten? Maar ook de samenwerking en afgunst tussen de CIA en FBI komt er wat magertjes vanaf.
Brandts thriller gaat gebukt onder karig uitgewerkte eendimensionale bijfiguren. De vertolking van Stephen True Blood Moyer als bikkelharde Russische crimineel Brutus is zo over de top dat je er alleen maar keihard om kan lachen. Brandt scheert nagenoeg alle Oost-Europese boeven over één kam. Een misplaatste poging om de valse romantiek van de Koude Oorlog weer nieuw leven in te blazen strandt voortijdig. Er zit wel lekker veel vaart in de weinig opzienbarende achtervolgingen en liquidaties. De omslag aan het begin blijft weliswaar niet een volledig uur effectief, maar wordt overschreeuwd door een groteske finale, waarbij nog maar even een tweede laffe plottwist uit de hoge hoed wordt getoverd. The Double wordt gammel in de steigers gezet, weer even vastgetimmerd door de eerste plotwending, maar gaat finaal tegen de vlakte als de finale inzet.
