Gezien het astronomische bevolkingsaantal van ruim 1,3 miljard zielen, de almaar groeiende invloed op de internationale economie en de eeuwenoude culturele traditie is het niet verwonderlijk dat China een gigantische filmindustrie kent. Na Bolly- en Hollywood is de Chinese filmindustrie de grootste ter wereld. Deels ligt dit ook aan de beperkte toegang van de westerse film tot de Chinese markt. De overheid bepaalt nog steeds wat de Chinese bevolking te zien krijgt, al is er een langzame beweging te bespeuren waarbij de censuur wat minder greep krijgt op regisseurs en producenten. Gelet op de enorme omvang is het haast een schande dat er in het liberale westen maar een fractie van al het moois dat de Chinese cinema voortbrengt in de bioscopen belandt.
Een release in ons land is maar voor een handjevol Chinese regisseurs weggelegd. Het coming-of-agedrama 11 Flowers is het nieuwste project van Wang Xiaoshuai, die de aandacht van een internationaal publiek wist te vangen met titels als So Close to Paradise, Shanghai Dreams en [/i]Beijing Bicycle[/i]. Wang, die vaak verhaalt over jonge mensen die op een keerpunt in hun leven belanden, heeft veel te duchten gehad van de Chinese censuur en moest zelfs werk onder een pseudoniem uitbrengen.
Voor zijn nieuwste drama neemt Wang ons mee naar een provinciestadje in het China van 1975. Het is een jaar voor het einde van de Culturele Revolutie, de politieke beweging van Mao Zedong die de arbeider de macht moest geven. We maken kennis met de elfjarige Wang Han die van zijn vader, een acteur, krijgt ingepeperd dat hij maar het beste kunstschilder kan worden, zodat hem een vrij leven te wachten staat. Wang Han wordt gevraagd om de gymnastieklessen op school te leiden. Zijn moeder protesteert flink als haar zoon een nieuw wit overhemd nodig heeft voor deze taak, maar zwicht uiteindelijk voor Hans vurige wens en wisselt haar kostbare kledingcoupons in. Er is echter nog meer aan de hand in het Zuid-Chinese stadje: een moordenaar is op de vlucht en Wang Han en zijn vrienden komen met de voortvluchtige in contact.
11 Flowers, dat verwijst naar de leeftijd van de hoofdpersoon maar ook naar Hans vader die mensen als een boeket bloemen ziet, is Xiaoshuais meest autobiografische werk. Veel van wat Han meemaakt komt overeen met het leven van de regisseur. Er is nog steeds veel onduidelijkheid over de Culturele Revolutie die tussen 1966 en 1976 in China woedde en Wang heeft bewust gekozen om zijn kijkers geen geschiedenislesje voor te schotelen. Zijn 11 Flowers wordt verteld vanuit het perspectief van een jonge jongen die met zijn vrienden ontdekt wat ware loyaliteit inhoudt, maar ook de harde klappen van het leven ervaart. Wang laat weliswaar de volwassenen in Hans omgeving door terloopse opmerking lichtjes het politieke en maatschappelijk kader schetsen waarbinnen de jongen opgroeit, maar heeft een veel sterkere nadruk gelegd op de emotionele belevingswereld van Han. Deze insteek ademt tijdloosheid uit, waarmee Wang alleen maar onderstreept dat hij de juiste keuze heeft gemaakt door de recente Chinese geschiedenis naar de achtergrond te verdringen. Alsof Wang ermee wil zeggen dat de mens niet enkel een product van zijn tijd is.
Door te werken vanuit Hans gezichtspunt is 11 Flowers daarnaast opvallend universeel en toegankelijk. Iedereen kan zich wat voorstellen bij de pogingen van de jongen om zijn nieuwe shirt schoon te houden. Het kledingstuk krijgt heel wat te verduren als het eerst in de rivier valt en vervolgens door de vermeende moordenaar van een boomtak gegrist wordt. De filmmaker heeft ingezien dat dit soort microscopische gebeurtenissen op kinderen een immense impact kan hebben en brengt dit volstrekt geloofwaardig voor het voetlicht. Vervolgens wordt het gegeven uitvergroot en blijkt dat het echte leven en de weg naar volwassenheid bikkelhard kunnen zijn. Je wilt de jonge Han er met alle macht voor behoeden. Toch maakt Wang er geen deprimerende en frustrerende toestand van. Han blijft zijn toekomst rooskleurig en met een bewonderenswaardige, haast jaloersmakende naïviteit tegemoet treden.
Dit heeft geresulteerd in een meeslepend en optimistisch jeugddrama dat zich heeft kunnen ontdoen van een belerende politieke context en invoelbaar is gemaakt met een adembenemende fotografie. Wang is een belangrijke vertegenwoordiger van de Zesde Generatie Chinese filmmakers en ziet geen rol voor zichzelf weggelegd om terug te blikken op de roerige periode van de Culturele Revolutie. Dat doen al genoeg van zijn collegas, vindt hij. 11 Flowers begint klein en onschuldig wat setting en thematiek betreft, maar waaiert langzaam uit in grotere en moeilijkere proporties. Net als het echte leven.
