The Dark Knight Rises
Recensie

The Dark Knight Rises (2012)

De krachtpatserij van schurk Bane reflecteert de stijl van regisseur Nolan: veel uiterlijk vertoon ter maskering van eventuele zwaktes. Een effectieve strategie zo blijkt.

in Recensies
Leestijd: 3 min 18 sec
Regie: Christopher Nolan | Cast: Christian Bale (Bruce Wayne / Batman), Tom Hardy (Bane), Anne Hathaway (Selina Kyle / Catwoman), Joseph Gordon-Levitt (John Blake), Gary Oldman (Jim Gordon), Marion Cotillard (Miranda Tate), Michael Caine (Alfred), e.a. | Speelduur: 164 minuten | Jaar: 2012

Daar komt Batman dan. Het duurt een tijd voordat de gemaskerde held zijn opwachting maakt, maar als hij dan eindelijk in vol ornaat verschijnt, is dat natuurlijk met veel drama en spektakel. De bekende themamuziek van Hans Zimmer brult net zo hard de zaal in als Batman vanuit het donker het scherm inrijdt. Het is dik aangezette, uiterst effectieve bombast. Het is kenmerkend voor deze derde en laatste Batmanfilm van regisseur Christopher Nolan, die als een sneltrein voortraast met een overdonderende soundtrack om de zwakkere elementen te verhullen. En dat is toch wel enigszins nodig, want zonder een bliksemafleider à la Heath Ledgers Joker zijn de scheurtjes toch wat beter zichtbaar.

Acht jaar na de gebeurtenissen uit The Dark Knight loopt Bruce Wayne nog altijd met een stok. Harvey Dent werd held en symbool voor een nieuw Gotham en Batman kreeg de schuld voor zijn dood en verdween voorgoed. Maar nu moet hij toch terugkeren wanneer een nieuw gevaar Gotham komt teisteren. Het begin kent nog een aantal rustige scènes en gunt de kijker nog enige adempauze, maar daarna komt de vaart erin. Als The Dark Knight Rises eenmaal op stoom is gekomen, walst hij over alles en iedereen heen en beneemt hij zowel de adem als ons kritisch denkvermogen.

Het is een strategie die goed werkt, zeker in de scène waarin Batman zijn entree maakt, maar ook in het indrukwekkende gedeelte waarin Bane en Batman hun eerste confrontatie hebben en Bane Gotham met een serie explosies overneemt. Zijn daaropvolgende speech over de gewone mens die de stad moet heroveren op de rijken lijkt geïnspireerd te zijn op de Occupybeweging, maar vertoont meer gelijkenis met de Franse Revolutie en de Terreur. Niet zo gek, aangezien Nolan al heeft aangegeven A Tale of Two Cities van Charles Dickens als inspiratiebron gebruikt te hebben. Het is zonder meer de beste sequentie van de film, ondanks dat de politieke context in de dialoog wat opgeplakt aanvoelt en oppervlakkig blijft.

Daarna wordt het plot steeds gecompliceerder, met een aantal twists aan het einde, die soms toch wat flauw of doorzichtig zijn. Gelukkig zijn dat vooral conclusies achteraf, want Nolan geeft met zijn meedogenloze tempo en filmstijl geen tijd om na te denken. Wie heeft tijd om te bedenken of politieman John Blake wel een functie heeft, als Zimmers muziek onverbiddelijk op het gehoor dreunt? Nolan eist met zijn stijl volle overgave en dan is het niet moeilijk om mee te gaan in zijn verhaal en de gebreken te negeren.

Desalniettemin zijn de actiescènes, vooral het handgemeen, coherenter gefilmd en gemonteerd dan in het eerdere werk van Nolan. Mede hierdoor slaagt Nolan er behoorlijk in de kijkers murw te slaan. Bovendien zet hij niet alleen filmtechnische middelen in, maar natuurlijk ook dingen als een vliegende versie van de Batmobiel. Toch is The Dark Knight Rises niet alleen maar afleiding. Zo zit de ontwikkeling van Batman, die metaforisch uit de duisternis moet treden, goed in elkaar. Stilistisch komt dit tot uiting in de donkere beginscènes die gaandeweg wat lichter worden. De finale speelt zich zelfs tijdens de dageraad af. Batman herrijst samen met de zon.

Naast de twijfelachtige rol van John Blake (hij is vooral nodig voor een twist op het eind, maar juist deze is vrij flauw) kunnen er ook vraagtekens bij Selina Kyle gesteld worden, die nooit als Catwoman geïdentificeerd wordt, maar om onduidelijke redenen op een gegeven moment wel van die maffe oortjes draagt. Zij is het leukste personage en zorgt geregeld voor de broodnodige humor. Platwalsen doet The Dark Knight Rises flink, waardoor de onnodig lange speelduur een vermoeiende uitwerking heeft, maar de wals is behoorlijk effectief. The Dark Knight Rises is een meer dan waardige afsluiting van Nolans Batmantrilogie.