Vraag tien willekeurige mensen naar wat zij verstaan onder Vietnamoorlogmuziek en de kans is groot dat het antwoord The Doors, Rolling Stones of Jefferson Airplane luidt. Veel Amerikaanse Vietnamveteranen hebben door de jaren heen te kennen gegeven dat dit de bands waren die tijdens hun oorlog veelvuldig werden gedraaid en de vele films over deze oorlog hebben dat idee nooit proberen te ontkrachten. Toch was het lang niet alleen blanke rockmuziek dat de klok sloeg, maar was er ook een grote rol weggelegd voor soulmuziek. Niet zo vreemd als je in ogenschouw neemt dat deze muziekstijl eind jaren zestig in de vorm van Motown in Detroit een enorme vlucht nam en zwarte Amerikanen in Vietnam in grote aantallen meevochten met hun blanke pelotongenoten. The Sapphires vertelt het verhaal van een viertal zeer ongebruikelijke soulartiesten gedurende deze oorlog: Aboriginals.
Het Australische The Sapphires zal waarschijnlijk in de smaak vallen bij liefhebbers van het Ierse The Commitments. Niet alleen vanwege de vergelijkbare toon en humor, maar eveneens omdat de parallellen in het verhaal aanzienlijk zijn. Ook hier hebben we te maken met een onwaarschijnlijk gezelschap dat zich toelegt op soulmuziek en in dat avontuur een heel stuk verder komt dan je aanvankelijk zou verwachten. Nu zijn de vier Aboriginalmeisjes (drie zussen en hun nichtje) weliswaar de nodige tinten zwarter dan de Ieren uit The Commitments, maar het idee om zich te specialiseren in soulmuziek komt van de Ierse Dave Lovelace, die hen de blanke countrymuziek uit hun hoofd praat en injecteert met een stevig dosis soul. Geïnspireerd door hun muzikale kwaliteiten werpt hij zich op als hun manager en stoomt ze klaar om in Vietnam de Amerikaanse troepen te vermaken.
Door de rol van Lovelace kun je The Sapphires zien als een spirituele opvolger van The Commitments. In hem herkennen we namelijk een volwassen variant van de inspirerende Ier Jimmy, die na zijn soulavontuur in Dublin lijkt te zijn beland in Australië. Daar is hij weliswaar flink aan lagerwal geraakt, maar de liefde voor soulmuziek is er nog steeds. De aanwezigheid van dit personage zorgt voor de nodige luchtigheid en biedt het juiste tegenwicht naar de dames, wat voorkomt dat The Sapphires een zoetsappige meidenfilm wordt. Want hoewel Lovelace veelal fungeert als komische noot blijkt hij niet te zwak om op te staan tegen de dominantste van de vier dames en haar te vertellen dat zij niet het juiste stemgeluid heeft om als frontvrouw van de groep te dienen.
The Sapphires is waarschijnlijk de meest ontspannen film over de Vietnamoorlog die ooit is gemaakt. Gelukkig heeft dat weinig te maken met romantisering en des te meer met het kleine draagvlak voor cynisme. In de periode waarin de film zich afspeelt is de oorlog nog niet volledig geëscaleerd. Daarnaast belanden de soulzangeressen natuurlijk niet in de gevaarlijkste jungles om er dagelijks met dood en verderf te worden geconfronteerd. Slechts een enkele keer komen ze redelijk dicht bij het gevaar, maar te weinig om van een echt oorlogsdrama te spreken. The Sapphires is een pure feelgoodfilm die in de portrettering van de oorlog een heel aardige balans weet te vinden.
Het zal niemand verbazen dat The Sapphires is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, maar dat betekent niet dat er een gebrek is aan clichés. Door de aanstekelijke wijze waarop deze worden toegepast is het echter zinloos je hier als kijker al te druk over te maken. In dat licht is de slottekst (die vertelt hoe het de vier dames na hun tijd in Vietnam is vergaan) zelfs lichtelijk anticlimactisch; de relativerende toon daarin ondergraaft immers het eerder getoonde 'aim-for-the-stars'-avontuur. Het is raadzaam niet te verwachten dat The Sapphires iets nieuws zal laten zien of horen. Aangezien de zangeressen geen eigen werk hebben, komen alle soulevergreens langs. Niets origineels dus, maar net als de al vaak getoonde verhaalontwikkelingen worden deze songs op dusdanig overtuigende wijze gebracht dat de film zich nergens voor hoeft te schamen.
