Nadat onlangs het regiedebuut van Russell Crowe uitkwam, is het deze week de beurt aan diens tegenspeler uit het volgend jaar te verschijnen The Nice Guys: Ryan Gosling. Waar Crowes The Water Diviner met enige lof werd onthaald en bij de Australische Oscars zelfs de hoofdprijs mocht delen met The Babadook, had Goslings Lost River het een stuk moeilijker. De film ging bijna een jaar geleden in première op het filmfestival van Cannes en werd daar door de filmpers bijna unaniem neergesabeld. Dat leidde ertoe dat hij elf maanden later in de Verenigde Staten slechts in een beperkt aantal bioscopen werd uitgebracht en tegelijk verscheen als video-on-demand. Dat de film de Nederlandse bioscopen heeft gehaald is dan ook vrij opvallend, al moet wel worden opgemerkt dat hij slechts een week zal draaien. Een spijtige zaak, want hoewel Goslings regiedebuut zijn mankementen heeft, zijn er voldoende kwaliteiten die een kijkbeurt rechtvaardigen.
Het is apart dat Lost River her en der het genre-etiket 'fantasy' opgeplakt heeft gekregen, aangezien van bovennatuurlijke verhaalelementen of alternatieve werelden vrijwel geen sprake lijkt. Neemt niet weg dat de film qua sfeer en verhaalstructuur wel wat weg heeft van een sprookje, maar dan wel van het uiterst grimmige soort. Centraal staan de alleenstaande moeder Billy en haar tienerzoon Bones, die woonachtig zijn in het plaatsje Lost River. De precieze locatie hiervan wordt niet gegeven, maar het lijdt geen enkele twijfel dat dit in de regio van Detroit is (waar de film is opgenomen). Net als die plaats is Lost River hard op weg een spookstad te worden. Door het economisch verval zijn veel mensen weggetrokken, waardoor het straatbeeld steeds meer gedomineerd wordt door vervallen huizen en overwoekering. Dergelijk verval trekt wolven aan en zowel moeder als zoon komen daarmee in aanraking.
Om te voorkomen dat ze haar huis verliest, ziet Billy zich gedwongen te gaan werken voor een schimmige bankdirecteur die tevens eigenaar blijkt te zijn van een keten Grand Guignol-achtige nachtclubs. De man in kwestie is een typische schurk die kapitaliseert op de tegenwind die velen in tijden van recessie ervaren. Het runnen van een bank is voor hem echter geen vervulling van de wens om een legitieme zaak te hebben, maar meer een verplichting die hem net dat kleine beetje respectabeler en machtiger maakt. Gaandeweg raakt Billy steeds meer gevangen in zijn web en wordt het moeilijk zijn ongewenste avances te negeren. Bones krijgt het op zijn beurt aan de stok met de minstens zo nare Bully, wiens naam niet bepaald uit de lucht gegrepen is. Hoewel de twee antagonisten geen verwantschap hebben met elkaar, zijn de thematische overeenkomsten duidelijk zichtbaar.
Wanneer acteurs hun regiedebuut maken, ontkomen ze er zelden aan te worden beïnvloed door de regisseurs met wie ze hebben samengewerkt. Gosling vormt daarop geen uitzondering, getuige de vele visuele invloeden van de Deense regisseur Nicholas Winding Refn, in wiens laatste twee films Gosling te zien was. Net als Refn heeft Gosling een goed oog voor kleur en compositie, waardoor de film ook op mindere momenten nog het bekijken waard blijft. De voornaamste inspiratiebron is echter het oeuvre van David Lynch. Personage-uitdieping wordt geofferd voor het creëren van sfeer en het sleutelwoord in alles lijkt vervreemding. Lost River komt dan ook compleet met een vreemd muzikaal intermezzo, een seksueel gefrustreerde sadist en een oude vrouw die in volledige uitdossing en overdadige make-up dag en nacht in volledige stilte aan haar televisie gekluisterd zit, eindeloos kijkend naar de beelden van haar lang verstreken glorietijd.
Gosling gaat echter niet dusdanig hevig op de Lynch-tour dat de film volkomen onbegrijpelijk wordt. Alles blijft redelijk behapbaar, zowel qua plot als speelduur. Helaas geldt dat in iets te grote mate ook voor de personages, die door een gebrek aan uitdieping nauwelijks boven stereotypen uitstijgen, ook al doen de acteurs nog zo hun best. Aan de andere kant is het gezien Goslings recente voorkeur voor zwijgzame rollen ook weer niet heel verrassend dat de door hem geschreven personages met een vergelijkbare geslotenheid door het leven gaan. Lost River zal waarschijnlijk niet voor iedereen zijn weggelegd, maar is vaardig genoeg gemaakt om een kans te geven en doet hopen dat Gosling in de toekomst nog eens op de regiestoel zal plaatsnemen.
