'House of Ga'a': machtswellustige premier deinst nergens voor terug
Recensie

'House of Ga'a': machtswellustige premier deinst nergens voor terug (2024)

Bij dit historische epos uit Nigeria krijg je vooral veel dialoog en ceremonie te verstouwen.

in Recensies
Leestijd: 3 min 6 sec
Regie: Bolanle Austen-Peters| Scenario: Tunde Babalola | Cast: Femi Branch (Bashorun Ga'a), Mike Afolarin (Oyemekun), Funke Akindele (Ayinba), Toyin Abraham (Edan Asiko), Ibrahim Chatta (Sasa L'eniyan), e.a. | Speelduur: 00 minuten | Jaar: 20??

In het westen van het huidige Nigeria ligt de stad Oyo met ruim vierhonderdduizend inwoners. De stad kent een roemrucht verleden, omdat het ooit het centrum was van het Oyo-rijk dat zich uitstrekte van het westelijk gelegen Benin en in de hoogtijdagen liep tot in buurland Ghana. Het rijk werd geleid door koningen, aalifins. Aan het hoofd van hun kabinetten stond de Bashorun, die nog het meest te vergelijken is met een premier.

Niet Hollywood maar 'Nollywood' is na Bollywood de grootste filmindustrie ter wereld. De Nigerianen zijn dol op het medium, al worden ook de vele amateurproducties tot de Nigeriaanse filmindustrie gerekend en zijn ze niet altijd even gelukkig met de term Nollywood. Veel producties uit het West-Afrikaanse land en diens 230 miljoen inwoners zijn voor het verwende Westerse oog visueel en kwalitatief lastig te verteren. Maar dat niet alles eruitziet alsof het in de garage gefilmd is blijkt wel uit de kwalitatief hoogstaande biopic House of Ga'a.

Het historische epos van filmmaker Bonanle Austen-Peters combineert de gloriedagen van het Oyo-rijk met de potentie van de Nigeriaanse filmindustrie. De biopic over de beruchte premier Ga'a en zijn machtswellust is gesproken in Yoruba, een taal die door een kleine vijftig miljoen Afrikanen wordt gebezigd. Austen-Peters begint zijn film met een kleine introductie op het Oyo-rijk, dat op zijn grootste was halverwege de zeventiende tot het begin van de achttiende eeuw.

Het verhaal wordt verteld vanuit het oogpunt van Ga'a favoriete zoon Oyemekun. Pa Ga'a weet na een veldslag, waarin hij een naburige stam een kopje kleiner heeft gemaakt, de macht naar zich toe te trekken. Ook al dient hij de aalafin, Ga'a is voornemens uit diens schaduw te stappen. Al meteen stelt hij familieleden aan als gouverneurs van de nabijgelegen gebieden. Oyemekun wordt op pad gestuurd om zich te bekwamen als soldaat en bestuurder en moet hierbij de vrouw op wie hij verliefd is achterlaten.

House of Ga'a vergt behoorlijk wat inspanning om bij de les te blijven. Netflix was actief betrokken bij de productie wat wellicht ook de hoge productiewaarde verklaart. Maar deze biopic is vergeven van ceremonie en overmatige dialogen die niet altijd even veel hout snijden voor een leek. Doordat de focus zo sterk ligt op onderlinge dynamieken zijn de actiemomenten schaars. Austen-Peters opent weliswaar met een wat kitscherig ogende veldslag maar grijpt slechts mondjesmaat naar fysieke confrontaties.

De vrouwen komen er bovendien bekaaid vanaf. Ze worden neergezet als roddelende haremleden. Als Ga'a valt voor een van zijn slavinnen biedt dit allerlei mogelijkheden om een vrouwelijke rol meer uit te diepen, maar deze kans wordt veronachtzaamd. Het is wellicht dan ook goed om parallel aan deze biopic The Woman King op te zetten dat handelt over het naburige gelegen Dahomey rond dezelfde tijd en dat wel het vrouwelijke perspectief meer dan weergeeft (met dan wel als kanttekening dat daarin Dahomey als de helden tegen het in slaven handelende Oyo wordt weergegeven, terwijl de werkelijkheid eerder andersom was).

In House of Ga'a zijn het namelijk de kerels die de dienst uitmaken. Ga'a kan zijn blijdschap maar moeilijk verhullen als er weer eens een koning naar de eeuwige jachtvelden is vertrokken. De onvermijdelijke ommekeer van zijn macht gaat gepaard met veel geweld, maar komt grotendeels uit de lucht vallen. Hoofdrolspeler Femi Branch geeft op groteske wijze gestalte aan zijn personage en diens Shakespeareaanse verwikkelingen. Voor het ongetrainde oog is House of Ga'a op momenten lastig te doorgronden, ook al is een inkijkje in een andere cultuur in een ander tijdsgewricht zelden een slecht plan.

House of Ga'a is te zien bij Netflix.