in Recensies
Update:
Niet alleen onze maatschappij en de politieke en sociale polarisatie ontwikkelen zich in rap tempo, dit geldt tevens voor onze blik op de politie. De tijden dat er nog ontzag was voor oom agent liggen inmiddels ver achter ons. Ook al ligt het geweldsmonopolie bij de politie, dit weerhoudt anarchisten, demonstranten en andere oproerkraaiers er niet van om hard terug te slaan wanneer de politie geweldsmiddelen inzet. Wat ook niet helpt voor het imago van de politie zijn de vele excessieve acties, vaak ook met een racistisch motief.
De politie wordt inmiddels gerund als een paramilitaire organisatie, zo verzucht een van de deskundigen die aan het woord komen in de gekleurde Netflix-docu Power. Als we nu een nieuw land zouden oprichten is het nog maar de vraag of we de wetshandhaving op dezelfde manier zouden inrichten. In de Verenigde Staten ziet de politie zich steeds meer genoodzaakt om hard in te grijpen, maar kan hierbij tevens rekenen op forse kritiek.
In de documentaire van Yance Ford wordt vrijwel meteen de vraag opgeworpen wie nou eigenlijk de macht heeft, het volk of de politie. Dit stuurt de kijker gelijk een bepaalde richting op. Om deze retorische vraag te beantwoorden duikt Ford de geschiedenis in. De bakermat van de Amerikaanse politie begon zo'n tweehonderd jaar geleden met de kolonialistische strijd en het korthouden van opstandige slaven. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw kwamen hierbij ook nog eens de gevolgen van het kapitalisme, waarbij arbeiders steeds vaker protesteerden tegen het grote geld.
De trieste constatering is dat de opkomst en het optreden van de politiemacht in zijn huidige vorm nauw samenhangt met racistische motieven. De zwartwitbeelden van ronduit schokkende uitlatingen van politiecommandanten laten zien dat, doordat de moderne politie is ontstaan uit het in toom houden van wat zij als opstandige slaven zagen, er nog steeds met deze blik naar de zwarte bevolking wordt gekeken. De grote onrechtvaardigheid hiervan heeft weer geleid tot een geweldspiraal, gedreven door onmacht en onbegrip.
Ford laat ondanks de vooringenomenheid waarmee hij aftrapte goed zien wat de bron van de conflicten tussen burger en politie is. De kracht van Power zijn niet zo zeer de opinies, maar de historische setting, die van commentaar en context wordt voorzien. Dit maakt de situatie alleen maar hopelozer, waarbij het onderscheid tussen wetshandhaving en ordehandhaving nauwelijks te maken valt. Dat het geweld van politie alleen maar toenam doordat ze meer geweldsmiddelen tot hun beschikking kregen zorgde voor nog een sterkere tegenreactie.
Er wordt diverse malen geopperd dat de grondoorzaken zoals sociale en raciale gelijkheid moeten worden aangepakt om de problemen op te kunnen lossen. Helaas kan ook Ford niet nalaten om, ondanks de evidente onrechtvaardigheid van excessief politiegeweld, te denken in kampen van links en rechts. Dit maakt de constatering dat een oplossing nog heel ver weg ligt alleen maar treuriger.
Power stelt een aantal fundamentele issues aan de kaak en zet dit in historisch perspectief, maar herhaalt zijn standpunten voortdurend. Niet alleen leidt deze indringende documentaire tot de conclusie dat de mens nooit leert, maar ook dat een filmmaker zijn mening, of deze nou juist is op niet, kan opdringen door handig beelden en opinies te selecteren. Dat is een minachting voor het zelfdenkende vermogen van de kijker.
Power is te zien bij Netflix.
