Regie: Martin Schwab | Scenario: Raoul Groothuizen | Cast: Joy Esschendal (Robin), Joenoes Polnaija (Agus), Jenahro Lewerissa (Lorenzo), Alexander Lekatompessy (Opa), Nel Lekatompessy (Oma) e.a. | Speelduur: 79 minuten | Jaar: 2024

"Dus je was liever ergens anders geweest dan hier?" vraagt oma aan haar Moluks-Nederlandse kleindochter. Na een kort stilzwijgen zegt ze: "Oma ook, hoor." In 1951 arriveerden zo'n 12.500 Molukkers onwillig in Nederland, aangezien ze door hun steun aan het Nederlandse regime niet langer in de Republiek Indonesië konden blijven. Het maatschappelijke beeld van Molukkers werd negatief beheerst door de treinkapingen (1975-1977), verbeeld in De Punt uit 2009. Pulang kijkt voorbij deze gebeurtenis en plaatst zichzelf in een Molukse wijk gedurende de jaren negentig, waar verschillende generaties Molukkers worstelen met hun vergeten plek in de geschiedenis.

De vlotte Agus was vroeger de mooiste jongen van de wijk en een echte indorocker, totdat hij een relatie aanging met een belanda (Nederlander) en zijn buurtgenoten in de steek liet. Jaren later keert hij als zwart schaap terug met zijn tienerdochter op de achterbank, en krijgt hij in eerste instantie de deur in zijn gezicht gesmeten van zijn eigen vader. Met kille blikken wordt hij nagekeken door zijn vroegere vrienden op straat, maar gedurende de film smelten hun harten weer voor 'the one and only' Agus en zijn klierende puber Robin.

"Beta Maluku" (ofwel, ik ben Moluks) leert Robin van haar grootmoeder, wat de rode draad zal vormen door de gehele film. Na haar Hollandse opvoeding in Amsterdam komt zij nu eindelijk in contact met haar Indische roots, terwijl Agus weer langzaam integreert in de eerst zo gesloten, maar later zo warme gemeenschap. Deze komt langs in de vorm van kibbelende omaatjes in de keuken, kletsende jongeren op straat, en zelfs een mysterieuze ex-soldaat in KNIL-uniform die 's nachts ronddoolt. Meer dan het twistzieke vader-dochterduo is het voortbestaan van deze bijzondere groep mensen waar Pulang om draait.

Overal waar Robin komt, hangt het verleden van de Molukkers zwaar over alles heen. Haar dementerende grootvader dwaalt verward door het huis met een kris (dolk) in zijn handen, en terloops toont haar grootmoeder foto's van Woonoord Schattenberg, voorheen concentratiekamp Westerbork. Maar ook vechtvliegeren en Molukse dans krijgen ruimte in de film. Het merendeel van de cast, crew en figuranten hebben zelf Indische roots, wat de film meer maakt dan alleen het afvinken van verschillende culturele herkenningspunten. Ongeacht het verdwijnende verleden is Pulang een viering van de Molukse identiteit, die onlosmakelijk verbonden is geraakt met die van Nederland.

Pulang is onderdeel van de recentste rits Telefilms, met onder andere Paria en Happy Palace, die kijken naar de levens van verschillende etnische groepen in de Nederlandse samenleving. De film biedt een uniek kijkje achter gesloten deuren, wat überhaupt een welkom doel is voor een film gemaakt met publieke fondsen. Het relatief eenvoudige plot en soms houterige acteerwerk zijn snel vergeven voor dit slag migrantencinema, die het doorgaans flauwe Nederlandse filmlandschap een extra smaakje geeft.

Pulang is te zien bij NPO Start.