Regie: Marius Sánchez, Jordi Évole| Scenario: Adrià Attardi,
Julia Badenes, Silvia Merino| Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2023

Zestig jaar lang heeft de terroristische separatistengroep Euskadi Ta Askatasuna (ETA) een angstcultuur gecreëerd in Spanje. Uit een overtuiging voor hun vaderland, heeft deze organisatie bijna negenhonderd mensen vermoord. Josu Urrutigoetxea (in de volksmond bekend als Josu Ternera) is vijftig jaar lid geweest en stond lang bekend als de leider. Maar in dit interview met journalist Jordi Évole wil hij eindelijk zijn kant van het verhaal vertellen en de geschiedenis rechttrekken. Gelukkig zit er een sterke journalist tegenover die hem constant op de feiten blijft wijzen.

In 1959 ontstaat de ETA, een groep link-extremisten die koste wat kost een onafhankelijk Baskenland wil. Na de eerste tien jaar voornamelijk pacifistische te werk gaan, vermoordt de organisatie in 1968 de eerste nietsvermoedende politieagent. Wat volgt zijn bijna zestig jaren vol kogelregens, autobommen en Molotov cocktails. Over de jaren heen werden verschillende mensen gelinkt aan de organisatie, maar er was maar één naam vrijwel synoniem met ETA: die van Josu Urrutigoetxea.

Aan de hand van een redelijk droog interview wordt heel het volwassen leven en de carrière van deze bekende "etarra" besproken. Op chronologische wijze gaat Évole langs de zestig jaar terreur, waarbij Urrutigoetxea zijn persoonlijke bevindingen bij de grootste aanslagen kan geven. Zo komt er een kijk in de motivaties en werkzaamheden van de ETA, zelfs als de woordvoerder uitermate politiek te werk gaat en nooit echt het achterste van zijn tong laat zien.

Voor zover hij het toelaat, is No Me Llame Ternera een inkijk in de psychologie van een terrorist, zeker een die zijn eigen handelingen uit het verleden niet afkeurt. Zelfs als hij persoonlijk niemand direct heeft vermoord, is hij lang de woordvoerder geweest van een organisatie die veel bloed aan haar handen heeft. Met de grote hoeveelheid terrorisme in deze wereld, van elke soort, is het hebben van een tastbaar interview als dit belangrijk om de gedachtegang van de daders te begrijpen.

De derde, maar niet onbelangrijke, persoon in de documentaire is een slachtoffer van één van ETA's aanslagen. Deze agent was de bodyguard van een burgemeester, die tijdens een schietpartij in 1976 om het leven kwam. Ook de agent wordt meerdere keren beschoten en overleeft de aanslag maar net. Door dat menselijke aspect naast de verhalen van Urrutigoetxea te plaatsen wordt het geheel gecontextualiseerd en worden er constant vraagtekens gezet bij zijn antwoorden.

Dit alles wordt uiteindelijk gecombineerd met nieuwsbeelden van de aanslagen, die de drukkende angst laat zien waar heel het land onder leed. Toch is de hoeveelheid nieuwsbeelden niet overdreven, en is het duidelijk geen manier om extra drama in de documentaire te proppen. De balans in No Me Llame Ternera wordt goed in stand gehouden en leunt vooral op de nieuwe bevindingen uit het interview zelf.

Wel is de informatiedichtheid gigantisch, en hoewel dit goed met data en nieuwsbeelden wordt onderbouwd, is het niet gek om de draad kwijt te raken. Er worden veel (plaats)namen, gebeurtenissen en organisaties genoemd. Zeker met veel namen vergelijkbaar als die van Urrutigoetxea, is het even wennen. Mocht de kijker daar niet bekend mee zijn, is No Me Llame Ternera een vrij taaie en intense zit.

Dit is dan ook het voornaamste punt waarop No Me Llame Ternera had kunnen variëren. Door honderd minuten lang vrijwel enkel close-up shots te gebruiken, is er visueel niet genoeg om engagerend te houden. Er worden soms wat esthetische shots tussen geplakt, maar die voelen voornamelijk steriel en als een gedachte achteraf.

Uiteindelijk is het een persoonlijke verdieping over een vrij recente geschiedenis (aangezien de laatste moord nog in 2005 werd uitgevoerd) die niet ver van huis plaatsvond. En het blijft interessant voor zowel mensen die bekend zijn met ETA's doen en laten, maar is ook een goede (al dan wel niet intense) introductie van de terreur die meer dan een halve eeuw over Spanje heerste.

No Me Llame Ternera is te zien bij Netflix.