Regie: Cecilia Aldarondo, Sarah Enid Hagey | Scenario: Cecilia Aldarondo, Sarah Enid Hagey | Cast: Cecilia Aldarondo (zichzelf), Trinity Soos (Caroline), Xander Black (Joel), Gabriel Kristal (zichzelf), Ella Fraley (naamloze frenemy), e.a. | Speelduur: 97 minuten | Jaar: 2023

In dit bijzondere onderzoek naar onzekerheid, gaat documentairemaker Cecilia Aldarondo terug in de tijd om scenario's van haar tienerjaren vol onzekerheid en pesterijen te herleven. Ze plaatst zich als volwassene tussen een horde jonge acteurs die verantwoordelijk worden voor haar traumaverwerkingsproces. Met You Were My First Boyfriend wordt het belang van vriendschappen, het obsessieve van kalverliefde en het effect van jonge onzekerheid op volwassenwording onderzocht. Maar soms vergeet Aldarondo haar eigen verhaal breder te trekken, waardoor de documentaire maar al te vaak buitensluit.

Het voornaamste thema is de ervaring van parasociale relaties als tiener. Denk hierbij aan verliefd worden op een fictioneel personage uit een boek of serie, maar ook verzot zijn op een populaire klasgenoot die niet van je bestaan afweet. Deze ingebeelde relaties zorgen er vaak voor dat de verliefde persoon verlangt om het leven van populaire leeftijdsgenoten te leiden. Hierbij komt vaak ook kijken dat ze hun oude leven afwijzen en alles op alles zetten om bij de nieuwe groep te horen.

Maker Aldarondo zet dit uiteen door haar eigen parasociale relaties te onderzoeken met jonge acteurs die populaire klasgenoten spelen, en te kijken hoe haar eerdere vriendschappen door haar verliefdheid uit elkaar vielen. Want hoe graag ze ook bij die groep wilde horen, heeft die haar vooral een minderwaardigheidscomplex aangepraat. De scènes waarin zij teruggaat naar deze herinneringen met behulp van de acteurs komen dan ook erg hard bij haar binnen.

Ze barst dan ook meerdere keren midden op set in tranen uit, waardoor de ethiek van haar verwerkingsproces -zeker ten opzichte van de tieners- ietwat dubieus wordt. Het blijft scheef om haar traumaverwerking bij de tieners te leggen. Dit geeft een vieze nasmaak die nooit volledig weggespoeld wordt, hoe warm de rest van de documentaire ook aanvoelt. Er zitten ook momenten tussen waar zij samen met andere volwassenen haar trauma's verwerkt. Hierdoor voelt het constant als een gimmick om de tieners in te zetten als surrogaatpsychiaters voor haar eigen doeleinde.

Toch bevat de documentaire voor veel (voormalige) buitenbeentjes een bekende ervaring van de middelbare school. Ook blijft het onduidelijk voor welke groep mensen de documentaire precies is gemaakt: moeten huidige buitenbeentjes hier rust in vinden, of is het een toevluchtsoord voor voormalige buitenbeentjes om hun eigen groei van buitenaf te kunnen bestuderen?

De extreem persoonlijke vertelling (en uitbeelding) van herinneringen heeft zeker punten van erkenning, maar is absoluut geen verhaal wat iedereen representeert. Dit komt het meest naar voren in de scenes waar ze filmseries of muziekvideo's namaakt. Deze voelen al snel langdradig en als een binnenpretje waar de kijker niet van op de hoogte is. Ook als het hele emotionele momenten teweeg brengt voor de maker, had hiervan wat meer in de montagekamer kunnen blijven liggen.

Dit roept meerdere keren de vraag op, hoe relevant de film is. Het voelt ook nooit helemaal alsof het eerste deel van de documentaire per se nodig is. Al snel is het duidelijk dat de focus op het leven wat ze eigenlijk wil leiden een afleidingstactiek is. Want hoewel een schooltijd vol pestkoppen traumatiserend is, blijft het wat karig voor een volledige documentaire. Dan is het interessanter als ze haar eigen relatie onderzoekt ten opzichte van anderen in dezelfde positie.

Door de documentaire heen is er een rode draad over haar roodharige jeugdvriendin Caroline. Al snel wordt duidelijk dat Aldarondo het gevoel heeft alsof ze nooit populair kan worden als ze om blijft gaan met haar rossige buurmeisje. Ze groeien langzaam uit elkaar, totdat er verschrikkelijk nieuws over Caroline is. Aangezien deze verhaallijn steeds meer de overhand neemt, voelt het begin van de film achteraf overbodig.

Af en toe presenteert Aldarondo wel interessante inzichten over het belang van vriendschappen waarbij de mening van buitenstaanders niet uitmaakt. Hoe deze intense en bijna familiale vriendschappen achteraf vaak als één emotiebrij worden ervaren, in plaats van losse herinneringen. Het zijn deze introspectieve momenten die warmte geven aan de documentaire en het menselijke centraal zetten. Voor iedereen die zich ooit als het lelijke eendje van de familie of vriendengroep heeft gevoeld, zal You Were My First Boyfriend meer dan genoeg erkenning bieden. Het kost alleen wat moeite om door alle persoonlijke herinneringen te spoelen.

You Were My First Boyfriend is te zien bij HBO Max.