Regie: Nancy Schwartzman | Speelduur: 90 minuten | Jaar: 2023

Als jonge, kwetsbare slachtoffers van seksueel geweld aangifte doen bij de politie, is dit een beroep op de hulp van ervaren en plichtsgetrouwe agenten, om een gedegen onderzoek te doen naar het vermeende misdrijf. Niemand verwacht in die situatie zelf in de boeien te worden geslagen. Rae de Leon doet in de Netflix documentaire Victim/Suspect verslag van haar onderzoek naar de tientallen zedenzaken die zich in de afgelopen tien jaar voordeden in de Verenigde Staten, die eindigden in de arrestatie van het vermeende slachtoffer.

Het doen van een valse aangifte is in de VS strafbaar met een gevangenisstraf, waarvan de maximale lengte verschilt per staat. Iemand beschuldigen van een valse aangifte blijkt in Victim/Suspect ook de makkelijkste manier voor politieagenten om een zaak snel af te doen met zo min mogelijk papierwerk. We zien drie jonge vrouwen die in hun studententijd aangifte hebben gedaan van verkrachting, maar niet werden geloofd door de politie en uiteindelijk zelf achter de tralies belandden.

De sobere aanpak van de documentaire zet het verhaal extra kracht bij. Waar veel documentaires op Netflix het moeten hebben van een hoog entertainmentgehalte, zet Victim/Suspect in op integere journalistiek. Via een mix van interviews en opnames van verhoorsessies wordt duidelijk dat de onderzoeken aan alle kanten piepen en kraken.

Als jonge vrouw is het misselijkmakend om te zien hoe slachtoffers vanaf het eerste moment worden toegesproken als verdachten, vaak uren achter elkaar worden verhoord en op elke mogelijke manier in twijfel worden getrokken, terwijl de vermeende daders uitgebreid mogen vertellen over hun vistripjes, en ze op het hart wordt gedrukt dat ze zo snel mogelijk weer buiten zullen staan. Een van de vrouwen in de verhoorkamer drukt het gevoel glashelder uit: "Ik heb het gevoel dat hij een voordeel op mij heeft, maar ik snap niet waarom."

In al zijn simpliciteit is Victim/Suspect een echt angstaanjagende film, die de vraag oproept of aangifte doen in het geval van seksueel geweld het waard is voor slachtoffers. Niet alleen zijn de vrouwen eindeloos getreiterd en gekleineerd door de politieagenten die hen hadden moeten helpen, ze zijn vaak ook nog op meedogenloze wijze met de grond gelijkgemaakt in de pers. Voor hen lijkt dit project van Rachel de Leon en regisseur Nancy Schwartzman de eerste veilige haven om hun kant van het verhaal te vertellen.

Dat De Leon een toegewijde journaliste is met hart voor de zaak wordt duidelijk uit de reflexiviteit die ze in alle stadia van het onderzoek toont. Ze blijft zich constant bewust van haar positie in de zaak en volgt de vrouwen op gepaste afstand, maar komt voor hen op wanneer het nodig is, als zij zelf hun stem niet kunnen gebruiken. Dit staat in stevig contrast tot de politieagenten die weigeren verantwoording af te leggen, en alle verzoeken om De Leon te woord te staan afwijzen.

Victim/Suspect is te zien bij Netflix.