Regie: Pallin Wedel | Speelduur: 101 minuten | Jaar: 2022

Vier jaar voordat Elon Musk ongevraagd advies gaf over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, gaf ongevraagd advies over hoe het Thaise voetbalteam dat achttien dagen vastzat in de Tham Luang-grot kon worden gered. Toen hem dat vervolgens niet in dank werd afgenomen, noemde hij een van de duikers een pedofiel. Dit wordt in de documentaire The Trapped 13: How We Survived the Thai Cave totaal niet behandeld en dat is ergens wel verfrissend.

Het was namelijk een gebeurtenis waar de hele wereld in 2018 mee begaan was; de twaalf jongens en hun coach van het voetbalteam 'de wilde zwijnen' die door een onverwachte hoosbui vast kwamen te zitten in de grot waarin ze na hun training op avontuur gingen. De documentaire wordt echter, met uitzondering van een verdwaalde buitenlandcorrespondent en wat internationale duikers, gevormd door de verhalen van de kinderen, de ouders en andere Thaise betrokkenen.

Dat pakt goed uit, met name de focus op de kinderen. Ze zijn frank op een manier zoals alleen de jeugd dat kan zijn en delen smakelijke anekdotes over hoe ze de tijd verdreven. "Wat zouden jullie doen als er een naakte vrouw binnenloopt?" vraagt een jongen op dag tien als ze zoeken naar een uitgang. "Ik ben zo moe, ik zou haar laten graven," antwoordt Abdul, een van de kinderen. Of: "Ik wil KFC, zouden ze hier bezorgen?"

De documentaire gaat volledig mee in deze branie en visualiseert de fantasieën die ze in die donkere grot aan elkaar voorschotelden. Zo zien we de jongens rennen door een overbelichte sinaasappelgaard, of een komeet die op de aarde inslaat, als een manier om uit de grot te komen. Het is wat melig, maar je bent dan allang verkocht aan de jongens en begaan met het lot dat hen overkwam.

Het leven aan de andere kant van de ingang komt minder uitgebreid in beeld, al wordt wel goed ingegaan op het morele aspect. De duikers hebben wroeging als ze een kind moeten verdoven en hem vervolgens drie uur lang onder water moeten houden, zeker omdat de goede afloop allesbehalve vaststaat.

De kinderen zelf geven naderhand aan dat ze zich nu extra goed moeten gedragen zodat de wereld kan zien dat ze goede kinderen hebben gered. De coach voelt zich verantwoordelijk en stelt dat hij aan een leven niet genoeg heeft om voldoende dankbaar te zijn voor alle inspanningen, die een duiker zelfs het leven kostte.

De menselijke focus zorgt er wel voor dat de documentaire op andere facetten oppervlakkig blijft, zoals de technische aspecten van zowel de grot als de redding. Ook doen de reconstructies, en dan vooral de cinematografische keuzes ervan, af aan de beleving. De echte beelden zijn claustrofobisch en schokkerig, met watervlekken op de lens en bezwete voorhoofden. De wanhopige schreeuw van een moeder galmt in de grot nog lang na. Maar de reconstructiebeelden zijn statisch, afstandelijk en iets te klinisch.

The Trapped 13 is niet de eerste documentaire over dit onderwerp en zal ook zeker niet de laatste zijn, maar het unieke is dat als de jongens voor de camera verschijnen, ze er nog over kunnen vertellen alsof het de dag van gisteren was. Jongens die bij de aanvang van de noodsituatie dachten "te gek, geen bijles" en achttien dagen later besloten dat degene die het verst naar huis moest fietsen als eerst de grot uit mocht, alsof dat ook maar aan de orde zou zijn. Voor zulke ontboezemingen hebben de speleologen ditmaal terecht plaatsgemaakt.

The Trapped 13: How We Survived the Thai Cave is te zien bij Netflix.