Nr. 10
Recensie

Nr. 10 (2021)

De tiende film van Alex van Warmerdam overstijgt elk genre en speelt slim met de verwachtingen van de toeschouwer.

in Recensies
Leestijd: 2 min 29 sec
Regie: Alex van Warmerdam | Scenario: Alex van Warmerdam | Cast: Tom Dewispelaere (Günter), Pierre Bokma (Marius), Frieda Barnhard (Lizzy), Hans Kesting (Karl), Anniek Pheifer (Isabel), e.a. | Speelduur: 100 minuten | Jaar: 2021

Daar is dan de tiende film van Alex van Warmerdam, met de toepasselijke titel Nr. 10. Het is alweer zes jaar geleden dat zijn laatste film Schneider vs. Bax uitkwam, maar nog steeds is de stijl van de auteur duidelijk te herkennen. Dit keer is er sprake van rivaliteit, gesteggel en affaires binnen een toneelgroep, maar dit alles is slechts de opmaat voor een tamelijk absurde en grootse wending. Als één ding zeker is in het werk van Van Warmerdam is dat er geen zekerheden zijn en niets is wat het lijkt. Nr. 10 leidt weer tot prachtige beeldcomposities, magnifieke sets, zwartgallige humor en een scenario vol onvoorspelbaarheden.

Bij een film van Van Warmerdam is het wijs om niet al te veel plot weg te geven, omdat zijn werk vaak totaal onverwachte paden inslaat. Bij Nr. 10 geldt dit vooral omdat de tweede helft totaal niet te vergelijken is met de eerste. Günter is een acteur die er een affaire op na houdt met de vrouw van zijn regisseur Karl. De dochter van Günter filmt en achtervolgt hem zonder dat hij het doorheeft. Als Karl achter de affaire komt begint hij Günter ook te achtervolgen. Dan is er nog een overbuurman die al deze achtervolgingen met iets teveel interesse waarneemt vanuit zijn raam. Het leven van Günter maakt een nog grotere verandering door wanneer een vreemde man op een brug hem op onverstaanbare manier aanspreekt.

Deze eerste helft van de film neemt de vorm van een ijzersterke thriller aan, waarbij drie mensen elkaar tegelijkertijd aan het observeren zijn. De tweede helft van de film komt vervolgens zo uit het niets dat het even wennen is aan de totaal andere genres die aangesneden worden. Nr. 10 maakt een vrij harde beweging van een in realisme geaard plot naar een verhaal waarbij de fantastische vermogens van het publiek aangesproken worden. Van Warmerdam lijkt hier expliciet met verwachtingen te willen spelen en wat een film geacht wordt om te doen. Wanneer deze wending eenmaal geaccepteerd wordt, is de uiteindelijke ontknoping dan ook meer dan de moeite waard.

Van Warmerdam laat met zijn tiende film maar weer eens zien dat hij niet makkelijk in een hokje is te stoppen. Nr. 10 overstijgt elke soort genre-indeling en valt zelfs niet geheel als een typische Van Warmerdam te omschrijven. De absurde wendingen die zijn films maken zijn vaak nog gegrond in een bepaald realisme, het leven hangt immers van toevalligheden aan elkaar. In Nr. 10 wordt definitief afgerekend met dit realisme, maar wel op een manier die enkel te beschrijven is als des Van Warmerdams. Zoals ook in het toneelstuk in de film wordt gezegd: "alles is zoals het vroeger was, of gek genoeg heel anders." Het is een waar genoegen om zijn radicale visie op cinema in deze tegenstrijdige film tot uitvoer te zien komen.